Thu nghìn tỷ tiền thuế của các cá nhân thu nhập "khủng" từ Facebook, Google

Thuế thu được từ các cá nhân có phát sinh doanh thu nhận từ các nền tảng như Google, Facebook, Apple….tăng, khi nhiều cá nhân có doanh thu 'khủng' đã chủ động khai nộp thuế.

Mô hình kinh doanh trực tuyến, kiếm tiền online từ các nền tảng xuyên biên giới đang phát triển mạnh mẽ và có quy mô lớn hơn nhiều so với mua bán truyền thống. Loại hình mới mang lại nguồn thu “khủng” cho các cá nhân, đặc biệt là lớp lao động trẻ. Doanh thu của tổ chức, cá nhân tăng cũng kéo theo các vấn đề về quản lý thuế đối với các nguồn thu phát sinh từ các nền tảng điện tử không có pháp nhân tại Việt Nam.

Số thu thuế đối với mô hình hoạt động kinh doanh dịch vụ quảng cáo trực tuyến của các tổ chức nước ngoài không thành lập pháp nhân tại Việt Nam như Google, YouTube, Facebook… gia tăng hàng năm khi cơ quan thuế áp dụng nhiều giải pháp quản lý và thu thuế, nhất là đối với các giao dịch cá nhân trên các nền tảng này.

Nếu như năm 2016, số thu từ các tổ chức Việt Nam ký hợp đồng quảng cáo trên mạng với tổ chức nước ngoài và đã khấu trừ nộp thay cho các tổ chức nước ngoài tổng số thuế là 46,86 tỷ đồng, con số này đã lên tới 1.010 tỷ đồng vào năm 2019 và đến năm 2020 đã đạt 1.143 tỷ đồng.

Đối với mô hình này, cơ quan thuế thực hiện quản lý thuế đối với thu nhập phát sinh thông qua các đối tác hoặc đại lý quảng cáo, hoặc các doanh nghiệp mua dịch vụ trực tiếp của các nền tảng nói trên tại Việt Nam. Các doanh nghiệp Việt Nam ký hợp đồng quảng cáo với các tổ chức nước ngoài thì thực hiện kê khai, nộp thuế thay cho các nhà thầu, tổ chức nước ngoài. Đối với số thuế đã kê khai nộp thay, các doanh nghiệp được tính vào chi phí được trừ khi kê khai thuế thu nhập doanh nghiệp.

Trong khi đó, quản lý thuế, thu thuế từ các hoạt động kinh doanh online, từ các cá nhân, doanh nghiệp có nguồn thu từ Facebook, Google, Apple… trong năm vừa qua cũng được siết chặt nhằm tăng thu cho ngân sách.

Thông tin từ Tổng cục Thuế cho biết, tại Cục Thuế TP Hà Nội, tính đến tháng 12/2020, hệ thống dữ liệu của ngành thuế đã quản lý thu của các cá nhân có hoạt động từ các nền tảng Google, Facebook, Apple, Youtube… với tổng doanh thu của các cá nhân nhận được là 2.200 tỷ đồng. Đến nay, đã có 333 cá nhân đã nộp thuế với số thuế đã nộp là 148 tỷ đồng. Trong số này, có cá nhân phát sinh doanh thu hơn 330 tỷ đồng và đã nộp số thuế 23 tỷ đồng đã được truyền thông nhắc đến trong vài ngày gần đây.

Căn cứ dữ liệu thu thập từ các đơn vị trung gian vận chuyển, cung cấp ứng dụng lưu trú, Cục Thuế Hà Nội đang xây dựng cơ sở dữ liệu 2.307 địa chỉ cho thuê nhà, 31.244 cửa hàng có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử để thực hiện công tác quản lý thuế.

Cục Thuế Hà Nội đã triển khai triển khai kế hoạch thanh, kiểm tra cá nhân nhận thu nhập từ quảng cáo trên các trang mạng ứng dụng. Trong đó có 14 doanh nghiệp và 169 cá nhân với số tăng thu dự kiến 68 tỷ đồng.

Còn tại TP. Hồ Chí Minh, để quản lý và thu thuế đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử trên các trang web, Facebook… Cục Thuế TP. HCM đã thực hiện rà soát 14.951 trang web, từ đó xác định 1.092 chủ trang web thuộc đối tượng chịu thuế.

Thông tin từ Tổng cục Thuế cho biết, trong quá trình làm việc đã có 56 cá nhân tự giác kê khai với số thuế khai bổ sung và tiền chậm nộp là 1,83 tỷ đồng. Cơ quan thuế đã xử lý qua kiểm tra đối với 580 doanh nghiệp và cá nhân với tổng số thuế truy thu, phạt và tiền chậm nộp là 18,5 tỷ đồng.

Cục Thuế Tp.HCM đã tiến hành rà soát 4.573 tổ chức, cá nhân cư trú tại Việt Nam cung cấp dịch vụ xuyên biên giới có phát sinh thu nhập tại Việt Nam. Đã có 3.630 doanh nghiệp và cá nhân đã tự giác khai bổ sung với số thuế tự kê khai và số tiền chậm nộp 35,2 tỷ đồng thông qua hình thức tuyên truyền, vận động của cơ quan thuế. Qua kiểm tra, cơ quan quan thuế cũng đã truy thu và phạt vi phạm hành chính đối với 103 trường hợp với tổng số tiền là 13 tỷ đồng.

Trong khi đó, tại Đà Nẵng, lũy kế đến đầu tháng 1/2020, tổng số trang web kinh doanh TMĐT đã được rà soát là 8.710 trang. Trong đó, xác định có 627 trường hợp người nộp thuế đã kê khai nộp thuế, họ lập trang web để quảng cáo hoặc bán hàng trực tuyến qua mạng. Có 8 trường hợp người nộp thuế tự giác kê khai nộp hoặc bị xử lý truy thu thuế và phạt với tổng số tiền nộp ngân sách nhà nước trên 24 tỷ đồng.

Dù góp ngân sách nhiều tỷ đồng nhưng số thu thuế từ các nền tảng xuyên biên giới, nhất là các giao dịch phát sinh đối với các cá nhân vẫn chưa phản ánh được thực tế của các hoạt động này.

Cơ quan thuế cho biết, sẽ tiếp tục kiểm tra, rà soát và tăng cường quản lý thuế đối với loại hình này. Theo các quy định chính sách mới, cơ quan thuế sẽ phối hợp với các ngân hàng thương mại để quản lý thuế với dòng tiền ra/vào của nền tảng số như Youtube, Google, Facebook, Amazon, Netflix….có phát sinh trong giao dịch ở Việt Nam, kể cả với các cá nhân.

Hiện nay, Cục Thuế đang tiếp tục chỉ đạo các phòng, các chi cục thuế thực hiện rà soát các trang web kinh doanh TMĐT còn lại và các trang web phát sinh mới qua rà soát để tăng cường công tác quản lý thuế đối với loại hình kinh doanh TMĐT trong thời gian tiếp theo.