“Thời” của rà soát, thanh tra: Doanh nghiệp bất động sản đau đầu vì vướng giấy chứng nhận

Khách hàng vật vã chờ đợi, chủ đầu tư như ngồi trên đống lửa, nhiều quy định, văn bản chồng chéo khiến các cơ quan chức năng mất nhiều thời gian để rà soát, thanh tra… Bức tranh bất động sản (BĐS) đâu đó là một gam màu “khó nhai, khó nhằn” trải rộng trên nhiều dự án.

Theo đại diện Cty CP Đầu tư và Xây dựng Phúc Khang, thủ tục thực hiện một dự án phải qua 5 bước tiêu tốn mất 4-5 năm. Vì vậy, tình trạng chính quyền đồng ý rồi nhưng lại hồi tố sẽ gây khó khăn rất lớn cho doanh nghiệp.

Điển hình trong ách tắc của dự án địa ốc phải kể đến trường hợp Cty CP BĐS Khải Thịnh. Doanh nghiệp này được giao 77,3 ngàn m2 đất để làm khu dân cư và thương mại hỗn hợp ở quận 7, TP Hồ Chí Minh, nhưng trong đó lại có 1.758m2 đất công, chiếm 2,2% diện tích dự án nằm rải rác tại 5 thửa đất khác nhau.

Phần đất công này gồm một ít diện tích thuộc đất rạch, một phần đất chờ thu hồi để ở đường giao thông và một phần là diện tích đất lưu không. Theo quy định của Luật Đất đai và Luật Quản lý và sử dụng tài sản công, đã là đất công phải đưa ra đấu giá.

Một trường hợp khác là Cty TNHH MTV địa ốc Sài Gòn Nam Đô với dự án chung cư kết hợp thương mại dịch vụ và văn phòng tại quận Bình Thạnh. Dự án được phê duyệt từ tháng 1/2015 và cũng đã được nghiệm thu công trình đưa vào sử dụng từ cuối năm 2016. Đến nay, chủ đầu tư vẫn chưa được phê duyệt hồ sơ nộp tiền sử dụng đất để được cấp chứng nhận quyền sử dụng đất, từ đó mới có thể làm sổ hồng cho người mua nhà.

Hay như dự án chung cư cao tầng An Bình, số 787, đường Lũy Bán Bích, phường Phú Thọ Hòa, quận Tân Phú được Cty CP Địa ốc Sài Gòn hoàn thành xây dựng và đưa vào sử dụng từ tháng 10/2012. Đến ngày 10/05/2018, UBND TP Hồ Chí Minh mới có Quyết định số 1937/QĐ-UBND về chuyển mục đích sử dụng đất của dự án. Nhưng cho đến nay, dự án vẫn chưa được tính tiền sử dụng đất để Cty thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước và làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cho người mua nhà.

Nguồn thu ngân sách về tiền sử dụng đất của TP Hồ Chí Minh sụt giảm mạnh giai đoạn đầu năm 2019.

Hiện tại, các doanh nghiệp BĐS còn gặp nhiều vướng mắc vì khâu thẩm định, tính tiền sử dụng đất. Hàng loạt các dự án đang bị ngưng trệ, không cấp được sổ cho người dân vì vướng thủ tục này. Thậm chí, có những dự án đất nền, sổ đã ra từng lô cho chủ đầu tư mà thủ tục sang tên cho khách hàng cũng kéo dài hàng năm, điển hình như dự án Gold Hill tại Đồng Nai.

CEO một doanh nghiệp BĐS cho hay, thực tế, nhiều dự án xây dựng xong nhưng không có sổ đỏ cho người dân, nhiều dự án xây lên cao rồi nhưng chưa thể bán vì chưa biết tiền sử dụng đất là bao nhiêu để tính đúng đầu ra, đầu vào. Có những doanh nghiệp xin tạm đóng tiền sử dụng đất cũng không được cấp theo nguyện vọng. Dự án đang nằm “án binh bất động” để chờ rà soát, thanh tra dẫn đến nguồn cung dự án và sản phẩm nhà ở bị sụt giảm mạnh, đồng thời làm giảm cơ hội sở hữu nhà ở của số đông người có thu nhập trung bình và thu nhập thấp đô thị.

Theo đại diện Novaland, thị trường huy động vốn thuận lợi nhưng khâu pháp lý rất chậm khiến doanh nghiệp gặp rủi ro về tài chính, cũng như quy trình rà soát chậm làm mất cơ hội của doanh nghiệp dẫn đến hoạt động kém hiệu quả.

Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh (HoREA) vừa có văn bản kiến nghị gửi Thủ tướng Chính Phủ, Bộ Tài Nguyên và Môi trường, Bộ Tư pháp và UBND TP Hồ Chí Minh về việc giải quyết những ách tắc lớn nhất của doanh nghiệp và thị trường BĐS hiện nay.

Theo HoREA, quá trình rà soát, thanh tra càng kéo dài thì càng bất lợi cho doanh nghiệp vì chi phí vốn, lãi vay ngân hàng tăng và mất cơ hội kinh doanh. Số lượng dự án bị giảm dẫn đến số lượng nhà ở đưa ra thị trường cũng bị sụt giảm, không có lợi cho cả cho người mua nhà và thị trường BĐS.

Các chuyên gia kinh tế nhìn nhận, vốn FDI đầu tư đang tăng rất mạnh, nên nếu địa phương nào giải quyết được các ách tắc này thì sẽ có cơ hội thu hút đầu tư hàng ngàn tỷ đồng. Như vậy, làm sao đừng để doanh nghiệp địa ốc phải “chết chìm” vì chờ thủ tục chính cũng đang là áp lực lớn đối với các cơ quan chính quyền hiện nay.