Thiếu nước nghiêm trọng, thủy điện Thác Bà đứng trước nguy cơ 'tê liệt'

Ngày 8/6, tìm hiểu thực tế tại Nhà máy Thủy điện Thác Bà (Yên Bái), phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã ghi nhận những khó khăn của các kỹ sư nhà máy khi phải vận hành nhà máy trong bối cảnh mực nước hồ thủy điện xuống dưới mực nước chết.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện Thác Bà cho hay, mực nước tại hồ thủy điện Thác Bà đã dưới mực nước chết từ ngày 1/6.

Trước tình hình này, Công ty Cổ phần Thủy điện Thác Bà đã chủ động dừng hoạt động của 2 tổ máy (công suất mỗi tổ máy 40 MW); tổ máy số 3 tiếp tục phát điện ở mức tối thiểu (15 MW) nhằm đảm bảo cung cấp nước cho hạ du và duy trì cung cấp điện cho đời sống của nhân dân, đồng thời đảm bảo đúng quy trình điều tiết liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng.

"Hiện Nhà máy Thủy điện Thác Bà đang phải dừng 2 trong 3 tổ máy do mực nước hồ về dưới mực nước chết. Cụ thể, trung bình lưu lượng nước về hồ chỉ có 8 - 10m3/s, bằng 1/10 so với cùng kỳ năm 2022 và so với nhiều năm trước. Nước hồ chỉ còn 45,6m/46m, dưới mực nước chết 0,5m".

Ông Nguyễn Mạnh Cường thông tin thêm, lần đầu tiên Nhà máy Thủy điện Thác Bà phải dừng hoạt động của 2 tổ máy do thiếu nước. Do 2 tổ máy phải dừng phát điện, tổ máy số 3 hoạt động ở mức tối thiểu, vì vậy trong tháng 5, sản lượng điện của nhà máy chỉ bằng 1/10 cùng kỳ của năm 2022, (chỉ đạt 2 triệu kWh trong khi tháng 5 năm 2022 là 20 triệu kWh).

Theo ông Nguyễn Mạnh Cường, hàng năm, theo thống kê tình hình thủy văn vào tháng 5-6 sẽ có lũ, nhưng năm nay không có, đặc biệt trong tháng 5-2023, lưu lượng nước về hồ so với trung bình nhiều năm chỉ bằng 40%, riêng so với 2022 chỉ bằng 22%, điều này cho thấy tình hình rất khô hạn.

Theo số liệu từ đơn vị khí tượng thủy văn, từ cuối tháng 5 đầu tháng 6, có những ngày nước về hồ chỉ 7 - 10 m3/s, bình thường vào những thời điểm này như các năm trước phải lên vài chục m3/s, như vậy lưu lượng nước giảm đi 10 lần.

Trước tình hình thủy văn không có nhiều cải thiện, Công ty Cổ phần Thủy điện Thác Bà đang tiếp tục theo dõi tổ máy số 3, vì khi chạy dưới mực nước chết, độ an toàn kỹ thuật của tổ máy ảnh hưởng rất lớn, có thể xảy ra các nguy cơ nứt cánh tua bin, hiện tượng xâm thực… Do vậy, công ty phải bố trí lực lượng kỹ sư ứng trực 24/24h.

"Sáng nay 8/6 mực nước đã ở mức 45,5m, nếu xuống dưới 45m thì tổ máy số 3 có khả năng phải dừng, không thể duy trì được vì nó sai lệch về giá trị cho phép rất lớn", ông Nguyễn Mạnh Cường nhấn mạnh.

Báo cáo ngày 8/6 của Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp, Bộ Công Thương cho thấy, hiện lưu lượng nước về các hồ thủy điện trên cả nước tăng nhẹ so với ngày 7/6 nhưng vẫn ở mức rất thấp.

Đến nay, có 9 hồ thủy điện ở mực nước chết gồm: Lai Châu, Sơn La, Thác Bà, Tuyên Quang, Bản Vẽ, Hủa Na, Trung Sơn, Thác Mơ, Trị An. Cùng đó, 11 nhà máy thủy điện phải dừng phát điện vì lưu lượng và mực nước hồ không đảm bảo như: Sơn La, Lai Châu, Huội Quảng, Thác Bà, Tuyên Quang, Bản Vẽ, Hủa Na, Trung Sơn, Trị An, Đại Ninh, Plei Krông...