Thiếu định hạng tín nhiệm - Rủi ro với thị trường trái phiếu Việt Nam

Trong một báo cáo mới đây, ADB nhận định việc thiếu văn hóa định hạng tín nhiệm đang tạo nên nhiều rủi ro với thị trường trái phiếu Việt Nam.

"Con gà, quả trứng" đây là miêu tả của đại diện Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) về chính sách phát triển định hạng tín nhiệm trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam hiện nay.

Một trong các rủi ro lớn là chi phí vốn tăng lên, bởi không có định hạng đồng nghĩa trái phiếu thiếu đi tính minh bạch, nhà đầu tư sẽ đòi hỏi mức lãi suất cao hơn cũng như được trả trong kỳ hạn sớm hơn, dẫn tới nhiều dự án không được triển khai.

"Chi phí vốn cao thì nền kinh tế khó mà phát triển, một rủi ro khác là tạo ra văn hóa không lành mạnh trong đầu tư trái phiếu. Nhà đầu tư tổ chức thì họ còn có bộ phận riêng để định hạng trái phiếu, nhưng nhiều nhà đầu tư không có thì họ chỉ biết nhìn vào lãi suất, ai phát hành, doanh nghiệp đấy có uy tín không", ông Don Lambert, chuyên gia Phát triển khu vực tư nhân, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), cho biết.

Việt Nam cũng đã có những bước tiến nhất định trong phát triển văn hóa định hạng tín nhiệm, như cấp phép thành lập đơn vị định hạng tín nhiệm thứ hai và trong Luật Chứng khoán sửa đổi có hiệu lực từ năm sau cũng đã quy định một số trường hợp phát hành trái phiếu có định hạng tín nhiệm. Tuy nhiên, ADB đánh giá những thay đổi này chưa đủ mạnh.

"Đừng chỉ nói là một vài trường hợp, hiện Việt Nam có yêu cầu tất cả đợt phát hành ra công chúng có định hạng tín nhiệm cũng không tạo ra nhiều ý nghĩa vì 93% đợt phát hành bây giờ đang là riêng lẻ. Việt Nam là một nền kinh tế có câu chuyện tăng trưởng kinh tế thần kỳ, nhưng khi nhà đầu tư quốc tế nhìn vào thì rất ít trái phiếu được định hạng, họ bảo tôi thế tại sao họ nên đầu tư", ông Don Lambert chia sẻ.

Theo khuyến nghị của ADB từ các thành công của các thị trường trong khu vực, Việt Nam nên sớm có ngày ấn định việc bắt buộc định hạng tín nhiệm cho trái phiếu doanh nghiệp. Có cầu thì mới có cung, từ đó các tổ chức đang hoạt động và muốn tham gia vào lĩnh vực này sẽ có thêm lý do để đầu tư. Còn với văn hóa định hạng tín nhiệm thấp như hiện nay, thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam vẫn khó phát triển.