Thị trường và các ngân hàng trung ương đang mâu thuẫn về kỳ vọng lãi suất

Các thị trường giá lên đang ngày càng kỳ vọng sẽ có sự đảo ngược làn sóng thắt chặt tiền tệ toàn cầu trong nửa cuối năm, khiến các ngân hàng trung ương gặp khó khăn hơn trong việc kiểm soát lạm phát.

Trái phiếu đã tăng giá trong năm nay khi các nhà đầu tư đặt cược vào các chính sách xoay trục nhanh chóng, khiến lợi suất trái phiếu trung bình hai năm trên khắp các nền kinh tế G7 giảm 30 điểm cơ bản, là mức giảm mạnh nhất trong 5 tuần kể từ đầu năm 2012.

Khoảng cách giữa việc các ngân hàng trung ương đang tìm cách kiểm soát lạm phát và thị trường đặt cược vào sự đảo ngược chính sách tiền tệ lại gia tăng trong tuần này, ngay cả khi bộ ba ngân hàng trung ương lớn trên thế giới tăng lãi suất và cho biết xu hướng này sẽ còn tiếp tục.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã giảm bớt các đợt tăng lãi suất và thừa nhận mức lạm phát thấp hơn trong khi báo hiệu rằng có thể sẽ cần thêm một vài đợt tăng lãi suất nữa để đạt đến mức đủ hạn chế. Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) cũng cảnh báo tương tự rằng cuộc chiến lạm phát vẫn chưa kết thúc.

Các nhà đầu tư lạc quan đã nhìn mọi thứ theo cách khác, lạc quan trước nhận xét của Chủ tịch Fed Jerome Powell rằng quá trình giảm lạm phát đã bắt đầu. Họ đặc biệt hoan nghênh tín hiệu rằng các nhà hoạch định chính sách sẽ phải điều chỉnh chính sách nếu lạm phát giảm nhanh hơn dự kiến, mặc dù ông Powell nói rằng, đó không phải là trường hợp cơ bản.

Shana Sissel, người sáng lập kiêm Chủ tịch của Banrion Capital Management cho biết: “Thị trường đang chơi một trò chơi nhỏ với hy vọng họ có thể tác động đến việc Fed cắt giảm lãi suất trong năm nay”.

Tương tự như vậy, các nhà đầu tư đã bỏ qua những cảnh báo từ BoE và ECB trong tuần này, thay vào đó hành động dựa trên các dấu hiệu suy yếu kinh tế mà họ cho rằng ngân hàng trung ương sẽ buộc phải tạm dừng thắt chặt và sau đó chuyển sang cắt giảm lãi suất.

Sự trái ngược giữa ngân hàng trung ương và thị trường không chỉ là một cuộc chiến ngôn từ. Kỳ vọng lạc quan vào việc chuyển sang cắt giảm lãi suất trên thực tế có thể mang ý nghĩa là các nhà hoạch định chính sách buộc phải giữ lãi suất ở mức cao hơn trong thời gian dài hơn để đạt được sự thắt chặt mà các nhà đầu tư hiện đang xem nhẹ.

Các quan chức của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã cảnh báo trong tuần này rằng các ngân hàng trung ương cần phải đẩy lùi thị trường và “kiên quyết” không nới lỏng quá sớm, nếu không họ có nguy cơ lạm phát tăng mạnh khi kinh tế phục hồi.

Tuy nhiên, một số thị trường vẫn tin rằng họ đã làm đúng.

“Các ngân hàng trung ương đang thể hiện giọng điệu cứng rắn, nhưng một khi các nền kinh tế bắt đầu sụp đổ vì tốc độ và mức độ thắt chặt trước đó, thị trường sẽ định giá các đường lối chính sách suy thoái bất kể mức độ lạm phát ra sao", Kellie Wood, nhà quản lý tiền tại Schroders Plc cho biết.

Động thái từ các nhà đầu tư đang làm tăng nguy cơ trong một cuộc đối đầu kịch tính với các ngân hàng trung ương toàn cầu, đặt ra câu hỏi liệu các quan chức có nên đẩy lùi kỳ vọng của thị trường hay không và bằng cách nào.

Chiến lược gia Henry Allen của Deutsche Bank nhận định rằng, Fed “có thể đảo ngược chính sách sớm hơn nhiều người nhận ra. Một sự đảo ngược khá nhanh chóng sẽ không phải là bất thường theo tiêu chuẩn lịch sử, đặc biệt nếu một cuộc suy thoái xảy ra”.

Fed đã chuyển sang hạ lãi suất trong năm 2019 chỉ sau bảy tháng kể từ lần tăng lãi suất gần nhất. ECB chỉ mất bốn tháng kể từ lần tăng lãi suất cuối cùng của năm 2011 trước khi cắt giảm.

Nhưng bức tranh lạm phát ngày nay đã khác. Fed đã không bắt đầu giảm lãi suất kể từ những năm 1980 với chỉ số giá tiêu dùng cơ bản trên 3%, trong khi ba chu kỳ cắt giảm gần đây nhất của ECB đều bắt đầu với chỉ số giá tiêu dùng cơ bản dưới 2%.

“Rõ ràng là chúng ta vẫn có cách để vượt qua lạm phát trước khi một trong hai ngân hàng trung ương đạt đến thời điểm mà họ đã cắt giảm lãi suất trong lịch sử. Và cả hai đều nhận thức được kinh nghiệm từ những năm 1970, vào thời điểm mà lạm phát quay trở lại sau khi các nhà hoạch định chính sách nới lỏng quá nhanh”, chiến lược gia Henry Allen cho biết.