Thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tiếp tục "ấm" dần lên

Trong tháng 4 vừa qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tiếp tục "ấm" dần lên. Không chỉ có lượng trái phiếu phát hành mới tăng, thị trường này còn cho thấy nhiều tín hiệu tích cực như: giá trị chậm trả gốc hoặc lãi phát sinh mới ở mức thấp nhất; tái cấu trúc trái phiếu chậm trả ổn định; lượng trái phiếu rủi ro cao giảm…

Ngân hàng và bất động sản giúp lượng phát hành tăng

Theo số liệu cập nhật của Công ty cổ phần Xếp hạng tín nhiệm đầu tư Việt Nam (VIS Rating), lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp mới trong tháng 4/2024 là 17,7 nghìn tỷ đồng, cao hơn so với 17,1 nghìn tỷ đồng của tháng 3/2024. Phần lớn lượng phát hành mới trong tháng 4/2024 đến từ nhóm ngành ngân hàng và bất động sản dân cư. Kỳ hạn trung bình của trái phiếu phát hành trong tháng 4 là 3,11 năm, thấp hơn so với trung bình tháng trước là 4 năm.

Báo cáo của VIS Rating cho biết thêm, gần 45% lượng trái phiếu phát hành trong tháng 4 đến từ Vingroup và các công ty con, với tổng giá trị phát hành là 8 nghìn tỷ đồng. Trong số trái phiếu do nhóm ngân hàng phát hành trong tháng 4/2024 có 25% là trái phiếu nợ thứ cấp, trong khi 75% là trái phiếu nợ ưu tiên.

Ông Nguyễn Đình Duy - Giám đốc, chuyên gia phân tích cao cấp của VIS Rating, cho biết thêm, tái cấu trúc trái phiếu riêng lẻ có xu hướng ổn định trong tháng vừa qua. Theo đó, trong tháng 4/2024, có 1 tổ chức phát hành là Novaland đã thực hiện hoán đổi tài sản để hoàn trả một phần nợ trái phiếu chậm trả.

Cũng trong tháng qua, tổng cộng có 6 tổ chức phát hành chậm trả thuộc nhóm ngành bất động sản dân cư và xây dựng đã thực hiện hoàn trả một phần gốc trái phiếu cho trái chủ. Tổng số tiền hoàn trả là 21 tỷ đồng, tương đương 0,2% tổng giá trị trái phiếu đang lưu hành của nhóm này. Phần lớn trái phiếu đã gia hạn ngày đáo hạn đến cuối năm 2024 hoặc 2025 sau khi không trả được nợ gốc vào năm 2023.

Tỷ lệ chậm trả gốc hoặc lãi phát sinh mới giảm

Theo thông tin từ VIS Rating, trái phiếu chậm trả phát sinh lần đầu tiếp tục giảm trong tháng 4, tỷ lệ trái phiếu chậm trả toàn thị trường không thay đổi so với tháng trước.

Cụ thể hơn, vào tháng 4, chỉ có một trái phiếu chậm trả lần đầu với giá trị 47,3 tỷ đồng thuộc Công ty cổ phần ADEC. Trái phiếu này được phát hành từ năm 2021 với giá trị phát hành là 430 tỷ đồng. Tổ chức phát hành này đã giảm lượng trái phiếu lưu hành thông qua nhiều đợt mua lại trước hạn và được các trái chủ chấp thuận gia hạn thời gian trả nợ gốc thêm một năm đến tháng 4/2024. Công bố thông tin trên HNX vào ngày 10/4/2024 về việc chưa thể thanh toán nợ gốc trái phiếu còn lại trị giá 47,3 tỷ đồng.

“Tỷ lệ trái phiếu chậm trả toàn thị trường cuối tháng 4/2024 ở mức 15%, không thay đổi so với tháng 3/2024. Hơn một nửa lượng trái phiếu chậm trả gốc hoặc lãi đến từ nhóm ngành bất động sản dân cư, với tỷ lệ chậm trả gốc lãi của ngành này là 30%” - chuyên gia của VIS Ratings cho biết.

Thêm một tín hiệu tích cực nữa cũng đc chuyên gia của VIS Rating đưa ra đó là việc trái phiếu rủi ro cao giảm. Theo đó, trong tháng 5/2024, 28 mã trái phiếu thuộc 24 tổ chức phát hành trị giá 15 nghìn tỷ đồng sẽ đáo hạn. Trong đó, đơn vị này ước tính khoảng 4,7 nghìn tỷ đồng, tương đương 30% có nguy cơ chậm trả nợ đến hạn trong tháng 5/2024.

Cụ thể hơn, trong số trái phiếu có rủi ro cao trị giá 4,7 nghìn tỷ đồng, có khoảng 4 nghìn tỷ đồng do Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Nam, Công ty cổ phần Dịch vụ giải trí Hưng Thịnh Quy Nhơn và Công ty cổ phần Đầu tư Ngôi Sao Gia Định phát hành đã chậm trả lãi coupon trong năm 2023.

“Chúng tôi đánh giá rằng, các tổ chức phát hành này có khả năng cao sẽ chậm trả nợ gốc đến hạn do dòng tiền yếu và nguồn tiền mặt cạn kiệt. 0,7 nghìn tỷ đồng trái phiếu còn lại có rủi ro cao chậm trả lần đầu hầu hết của các tổ chức phát hành nhóm ngành bất động sản dân cư. Lưu ý rằng, các tổ chức phát hành này có biên lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao (EBITDA) trung bình trong 3 năm qua thấp hơn 10% hoặc thậm chí bị âm và nguồn tiền để trả nợ đến hạn ở mức cạn kiệt” - ông Nguyễn Đình Duy cho biết thêm.

“Trong 12 tháng tới, khoảng 19% lượng trái phiếu đang lưu hành với tổng giá trị là 221 nghìn tỷ đồng sẽ đáo hạn. Chúng tôi ước tính 10% trong số này có rủi ro chậm trả lần đầu cao, tập trung chính ở các ngành bất động sản dân cư” -đại diện VIS Rating cho biết thêm.

Các chuyên gia của Công ty Chứng khoán VNDirect cũng cho biết, hoạt động mua lại trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trước hạn cũng gia tăng trong tháng 4/2024, với tổng giá trị mua lại đạt 12.484 tỷ đồng, tăng 27,9% so với tháng trước nhưng vẫn thấp hơn 15,5% so với cùng kỳ.

“Áp lực trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn sẽ hạ nhiệt trở lại trong tháng 5/2024, đồng thời, hoạt động đàm phán gia hạn kỳ hạn trái phiếu vẫn diễn ra sôi động trong tháng 4 vừa qua. Theo ước tính của chúng tôi trong tháng 5/2024 sẽ có khoảng hơn 13,3 nghìn tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ đáo hạn, hạ nhiệt đáng kể so với trước” – chuyên gia của VNDirect cho hay.