Thị trường trái phiếu doanh nghiệp quý 3/2024: Ngân hàng dẫn dắt đà phục hồi

Trong quý 3 năm 2024, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) tiếp tục chứng kiến sự phục hồi đáng chú ý, đặc biệt nhờ sự phát hành tích cực từ nhóm ngân hàng.

Theo báo cáo từ VNDIRECT, tổng giá trị phát hành trái phiếu trong nước đạt 160.140 tỷ đồng, tăng 29,8% so với quý trước và cao hơn 33,9% so với cùng kỳ năm trước. Đây là một tín hiệu tích cực cho thấy sự ấm lên của thị trường tài chính trong bối cảnh kinh tế đang tìm cách khôi phục sau những biến động lớn.

Xu hướng lợi suất và mua lại trái phiếu trước hạn

Nhóm Ngân hàng chiếm vị trí áp đảo trong các đợt phát hành, với tổng giá trị phát hành riêng lẻ lên đến 119.307 tỷ đồng, tương ứng 81% tổng giá trị phát hành. Điều này cho thấy các ngân hàng đang đẩy mạnh việc huy động vốn dài hạn để tuân thủ các quy định mới của Ngân hàng Nhà nước về tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn.

Đáng chú ý, mặc dù giá trị phát hành của nhóm bất động sản cũng tăng 41,8% so với quý trước, đạt 20.895 tỷ đồng, nhưng mức tăng này vẫn thấp hơn nhiều so với thời kỳ đỉnh cao của nhóm ngành này trong những năm trước. Đây là một dấu hiệu cho thấy thị trường bất động sản vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là trong việc huy động vốn qua kênh trái phiếu.

Lợi suất phát hành trái phiếu trung bình trong quý 3/2024 đã giảm xuống còn 6,94%, thấp hơn so với mức 7,36% của quý 2. Sự giảm sút này một phần xuất phát từ các đợt phát hành của nhóm Ngân hàng, với mức lãi suất dao động từ 5% đến 7,6%, thấp hơn đáng kể so với các nhóm ngành khác.

Ngoài ra, hoạt động mua lại trái phiếu trước hạn cũng tăng mạnh trong quý này. Tổng giá trị mua lại đạt 69.878 tỷ đồng, tăng 31,5% so với quý 2, trong đó 84,4% là từ nhóm Ngân hàng. Động thái này chủ yếu nhằm giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn, chuẩn bị cho các yêu cầu khắt khe hơn từ phía cơ quan quản lý.

Nặng gánh trái phiếu đáo hạn

Mặc dù thị trường phát hành TPDN quý 3 có nhiều khởi sắc, áp lực đáo hạn trong quý 4/2024 dự báo sẽ tăng mạnh. Ước tính, hơn 76.700 tỷ đồng trái phiếu sẽ đến hạn trong quý tới, tăng gần gấp đôi so với quý 3. Nhóm bất động sản, với tỷ trọng 35,8%, sẽ đối mặt với rủi ro lớn nhất khi phải giải quyết các khoản nợ đến hạn, trong bối cảnh dòng tiền vẫn còn căng thẳng.

Sự gia tăng trong áp lực đáo hạn trái phiếu, cùng với những khó khăn trong việc huy động vốn, đặc biệt đối với nhóm bất động sản, có thể khiến thị trường trái phiếu trong quý 4/2024 đối diện với những thách thức lớn hơn.

Nhìn về tương lai, nhóm Ngân hàng được kỳ vọng sẽ tiếp tục đóng vai trò dẫn dắt trong việc phát hành trái phiếu. Nhiều khả năng họ sẽ tiếp tục tăng cường phát hành các trái phiếu dài hạn để thay thế những khoản nợ ngắn hạn, giúp cân bằng lại cơ cấu vốn và giảm áp lực thanh khoản.

Tuy nhiên, đối với các doanh nghiệp bất động sản, việc duy trì khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn sẽ là một bài toán hóc búa, đòi hỏi sự nỗ lực không chỉ từ phía doanh nghiệp mà còn từ chính sách hỗ trợ của Chính phủ và các cơ quan quản lý tài chính.

Trong khi đó, lợi suất trái phiếu chính phủ (TPCP) trên thị trường sơ cấp và thứ cấp cũng có xu hướng quay đầu giảm trong nửa cuối quý 3, nhờ kỳ vọng về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất. Điều này mang lại tín hiệu tích cực cho việc duy trì mặt bằng lãi suất thấp trong nước, qua đó hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và cải thiện thanh khoản hệ thống tài chính.

Nhìn chung, thị trường TPDN quý 3/2024 đã có sự phục hồi rõ rệt, đặc biệt là nhờ nhóm Ngân hàng. Tuy nhiên, các doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực bất động sản, vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức lớn trong các quý tiếp theo khi áp lực đáo hạn gia tăng. Các chiến lược tài chính khéo léo cùng với sự hỗ trợ từ phía các cơ quan quản lý sẽ là chìa khóa để vượt qua giai đoạn khó khăn này.