Thị trường M& A bất động sản đã đủ sức dẫn dắt “cuộc chơi”?

Theo dự báo, xu hướng M&A sẽ tiếp tục tăng tốc trong thời gian tới. Bởi các công ty địa ốc lớn như Vinhomes, Novaland, Phát Đạt, Danh Khôi... vẫn đang triển khai các chiến lược nhằm tiếp tục tìm kiếm và thâu tóm các quỹ đất chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo.

Quỹ đất cũng ngày càng khan hiếm, thủ tục triển khai dự án bị siết chặt, các chủ đầu tư yếu kém qua các làn sóng dịch mất dần nội lực, buộc phải bán trao tay dự án hoặc chấp nhận chuyển nhượng cổ phần cho các chủ đầu tư khác chất lượng hơn.

Mặt khác, cuộc đua M&A được dự báo tiếp tục nóng lên là bởi đây là một trong những “quân bài” giúp doanh nghiệp đi sâu vào chuỗi giá trị của mình, gia tăng thị phần, sản phẩm, tiếp cận với thị trường, mang lại các giá trị chung cho cộng đồng.

Đơn cử, tập đoàn An Gia vốn xuất phát điểm từ một doanh nghiệp môi giới nay đã trở thành nhà phát triển dự án nhờ chiến lược M&A. Doanh nghiệp này gần đây đã gây chú ý khi công bố mỗi năm sẽ chi 3.000 - 5.000 tỷ đồng để mở rộng quỹ đất, nhắm đến những khu đất quy mô lớn để triển khai các dự án phức hợp.

Theo đó, An Gia đã mua lại 3 ha đất tại Bình Dương để phát triển dự án cao tầng với quy mô gần 3.000 sản phẩm và đang trong quá trình hoàn tất đàm phán mua thêm 30-50 ha đất để phát triển dự án thấp tầng.

Bà Lê Phương Lan, Trưởng bộ phận tư vấn đầu tư (Savills Hà Nội), cho hay khi quy mô thị trường lớn hơn, tiềm lực của các doanh nghiệp bất động sản trong nước mạnh hơn, họ đã đủ tích lũy về nguồn lực tài chính, bộ máy và quy trình thực hiện. "Khi đó, M&A là cách nhanh chóng để mở rộng quỹ đất và hoạt động kinh doanh", bà Lan nói.

Mọi con số thống kê đều chứng minh "gió đang đổi chiều" trên đường đua M&A trong lĩnh vực bất động sản, khi các doanh nghiệp nội trước đây vẫn bị đánh giá ở thế “cửa dưới” nay lại cho thấy sự trỗi dậy mạnh mẽ. Song, câu hỏi đặt ra là liệu các đại gia trong nước có đủ sức dẫn dắt cuộc chơi?

Câu trả lời là có, bởi lợi thế của khối nội hiện tại là sự thông thạo vùng miền, linh hoạt về dòng vốn nên rất tự tin khi thực hiện M&A và phát triển sản phẩm. Các chủ đầu tư trong nước cũng đang giữ vai trò tiên phong tại các thị trường mới, vùng ven, từ đó lôi kéo các nhà đầu tư tham gia cuộc chơi.

Bên cạnh đó, dịch bệnh vẫn khiến nhà đầu tư ngoại e ngại khi di chuyển, theo đó, đây là cơ hội tiếp tục thay đổi cục diện thị trường M&A bất động sản của khối các doanh nghiệp nội.

Tuy nhiên, thay vì phân xử về việc ai sẽ là người dẫn dắt, theo các chuyên gia, một xu hướng M&A hiện nay là chuyển dần từ “mua đứt, bán đoạn” sang hợp tác, tạo nên những giá trị cộng hưởng, lợi cho cả đôi bên.

Thực tế, thời gian qua, các nhà đầu tư ngoại cũng nằm trong xu thế này, với sự tôn trọng dành cho các đối tác địa phương vốn là những người am hiểu thị trường, đảm bảo quỹ đất sạch. Theo đó, những giao dịch mang tính chất hợp tác, nhà đầu tư Việt Nam có thể giữ lại 15-20%, có trường hợp là 50 - 50.

Bà Nguyễn Thị Vân Khanh, Giám đốc cấp cao JLL Việt Nam, cho rằng thâu tóm hay hợp tác là hai mảng của M&A. Các doanh nghiệp nội có thể coi M&A như giải pháp để nâng cao nội lực, tăng sức cạnh tranh. Song, không nên xem M&A chỉ là một “game thu gom tài sản”, mà quan trọng là tạo nên cấu trúc liên kết. Chỉ khi tham gia được vào chuỗi giá trị thì doanh nghiệp Việt mới gia tăng được sức mạnh và trở thành mắt xích của chuỗi cung ứng toàn cầu.