Thị trường bán lẻ TP.Hồ Chí Minh “đứng hình”

Tương lai của thị trường bán lẻ TP.HCM phụ thuộc rất nhiều vào kết quả kiểm soát dịch bệnh trong thời gian tới.

TP.HCM bắt đầu giãn cách xã hội từ ngày 30/5, trong đó các trung tâm bán lẻ ngừng phần lớn hoạt động, ngoại trừ các cửa hàng kinh doanh các loại hàng hóa, dịch vụ thiết yếu được phép mở cửa. Vì vậy, mặc dù đã hoàn thành xây dựng, một số trung tâm thương mại tiếp tục trì hoãn kế hoạch khai trương tới cuối năm nay do ảnh hưởng của đại dịch Covid. Khi làn sóng Covid mới nhất xảy ra vào tháng cuối của quý 2/2021, nên tỷ lệ trống của thị trường bán lẻ chưa có nhiều biến động, Trong khi hầu hết các chủ nhà vẫn chưa tuyên bố các kế hoạch cấu trúc khách thuê hay mặt bằng thuê vì những biến động chưa chắc chắn của đại dịch, khách thuê cũng áp dụng chiến lược chờ đợi để thích ứng.

Theo báo cáo của Công ty CBRE, trong quý 2/2021, dự án Co.opmart Trường Chinh tại Quận Tân Phú, TP.HCM đã mở cửa với 16.000 m2. Sau một vài quý không có nguồn cung mới, tính đến hiện tại, tổng nguồn cung bán lẻ tại TP.HCM đạt 1.068.128 m2 . Thực tế, đợt dịch Covid-19 mới quay lại đã khiến tất cả trung tâm thương mại (TTTM) đóng cửa từ đầu tháng 6/2021, ngoại trừ những ngành hàng thiết yếu như siêu thị, nhà thuốc được duy trì hoạt động. Tuy nhiên, chỉ thị này sẽ trở nên “khắt khe” hơn vào đầu quý 3/2021, khi số lượng ca nhiễm tăng nhanh và biến chủng mới rất khó kiểm soát.

Khảo sát cũng cho thấy, tỷ lệ trống mặt bằng bán lẻ khu vực trong và ngoài trung tâm hiện đang ở mức cao. Mặc dù từ tháng này, các TTTM đều áp dụng miễn phí thuê và dịch vụ cho các doanh nghiệp đóng cửa, hay một số chủ nhà còn chủ động giảm 10% - 50% giá thuê trong những tháng tiếp theo, tùy theo ngành hàng, do lượng khách mua sắm giảm, các cơ sở kinh doanh phải đóng cửa. Trong thời gian qua, hầu hết chủ nhà tập trung hỗ trợ khách thuê hiện hữu và ít chủ động chào diện tích trống mới trên thị trường, chỉ có một số diện tích trống trong thời gian dài giảm giá chào thuê. Hiện, giá chào thuê ở khu vực trung tâm đạt khoảng 137 USD/m2/tháng, khu vực ngoài trung tâm đạt gần 33 USD/m2/tháng, giảm so với quý trước.

Mặc dù vậy, một số doanh nghiệp lớn vẫn tích cực tìm kiếm mặt bằng để mở rộng kinh doanh trên thị trường nhưng nhìn chung không khí “trầm lắng” vẫn bao trùm. Cụ thể, Masan đã mua 20% cổ phần từ chuỗi cà phê Phúc Long cho mô hình kết hợp cửa hàng tiện lợi - cà phê - ngân hàng mới của họ. Nova F&B, một nhánh của Nova Group, hợp tác với thương hiệu F&B Mango Tree sau khi đã hợp tác với JUMBO, Crystal Jade Palace, Gloria Jean’s Coffee và các thương hiệu khác. Đây là những động thái chuẩn bị trong thời kỳ dịch bệnh và sẽ mang lại lợi nhuận cho các doanh nghiệp lớn một khi nền kinh tế hồi phục lại. Các doanh nghiệp nhỏ, mặt khác, vẫn tiếp tục chờ đợi và cắt giảm các chi phí hoạt động kết hợp chuyển hướng sang mô hình thương mại điện tử (TMĐT), một xu hướng trong tương lai. Chính vì vậy Euromonitor đưa ra sự báo, doanh số TMĐT tại Việt Nam có thể tăng gấp đôi trong năm năm tới.

Tương tự, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số Việt Nam nhận định, doanh thu TMĐT cả nước dự báo sẽ tăng trưởng 18% theo năm đạt hơn 13 tỷ USD trong năm nay. Với việc đóng cửa do Covid, thị trường đã chứng kiến một sự chuyển dịch từ bán lẻ truyền thống sang TMĐT. Theo đó, ngành này tại Việt Nam có mức tăng trưởng tổng giá trị hàng hóa đứng thứ hai trong khu vực Đông Nam Á và dự kiến tăng trưởng 19% mỗi năm từ nay đến 2025.

Ngoài ra, trong ngắn hạn, các ngành nghề như ăn uống, chuỗi cà phê, siêu thị tiện lợi, sức khỏe và sắc đẹp sẽ tiếp tục được mở rộng, chủ yếu là khối đế bán lẻ tại các dự án chung cư, trước khi thị trường có thêm nhiều nguồn cung TTTM mới. Tâm lý thị trường cho thuê cũng như chỉ số tự tin của người tiêu dùng sẽ được hồi phục nhanh chóng một khi dịch bệnh được kiểm soát cũng như tỷ lệ tiêm phòng toàn quốc được nâng cao.

Bà Phạm Ngọc Thiên Thanh, Phó Giám đốc Nghiên cứu và Tư vấn, CBRE Việt Nam cho rằng, để thích nghi với môi trường bình thường mới, các doanh nghiệp bán lẻ cần chú trọng hết sức để nâng cao trải nghiệm của khách hàng. Các ngành hàng được chú trọng tiếp tục là thời trang, sức khỏe và sắc đẹp. Dù thương mại điện tử phát triển nhanh, mạnh, nhưng hiện vẫn không thể thay thế được hết nhu cầu trải nghiệm mua sắm tại cửa hàng của người tiêu dùng.

Nhận định về thị trường, chuyên gia của JLL cũng đưa ra quan điểm, tương lai của thị trường bán lẻ TP.HCM phụ thuộc rất nhiều vào kết quả kiểm soát dịch bệnh trong thời gian tới. Các nhãn hàng nội địa sẽ tiếp tục gánh chịu nhiều tổn thất nhất và khó lòng trụ vững nếu dịch bệnh kéo dài do áp lực tài chính lớn và đầu ra phụ thuộc chủ yếu vào nhu cầu nội địa. Trong khi đó, các thương hiệu nước ngoài mặc dù có thể vẫn tiếp tục kế hoạch dài hạn nhưng sẽ hạn chế hoặc trì hoãn các dự án mở rộng trong ngắn hạn. Điều này sẽ tiếp tục dẫn tới sự trì hoãn trong kế hoạch khai trương các trung tâm bán lẻ mới trong năm 2021 bao gồm TTTM Socar Mall và các TTTM ở khối đế các dự án hỗn hợp do không đạt được tỷ lệ lấp đầy yêu cầu.

“Đối với các TTTM hiện hữu, dự báo trong 6 tháng tới, một số chủ nhà dự kiến sẽ có những đợt cơ cấu lại khách thuê và mặt bằng nhằm tạo ra bộ mặt mới sau khi mở cửa trở lại khi dịch bệnh được đẩy lùi. Bên cạnh đó, giá thuê thực tế dự kiến duy trì ổn định hoặc tiếp tục giảm do chính sách miễn giảm tiền thuê tiếp tục áp dụng trong bối cảnh giãn cách xã hội kéo dài nếu đại dịch chưa được kiểm soát” - chuyên gia JLL nhấn mạnh.