Thị trường bán lẻ 2021: “Mỏ vàng” chờ khai thác

Bất chấp sức công phá của dịch bệnh Covid-19, bán lẻ trong năm qua vẫn ghi nhận mức tăng trưởng cao. Theo đánh giá của giới chuyên gia, với tiềm năng to lớn, thị trường bán lẻ Việt Nam đang trở thành “mỏ vàng”  chờ được khai thác.

“Miền đất hứa”

Theo báo cáo của Deloitte, trong năm 2020 Việt Nam được xem là một hiện tượng tăng trưởng vượt bậc trong ngành bán lẻ tại khu vực Đông Nam Á. Số liệu của Bộ Công thương cũng cho thấy, trong tổng mức hơn 5.000 tỷ đồng doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng năm 2020, doanh thu bán lẻ hàng hóa đạt xấp xỉ 4.000 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng tới 79% và tăng 6,8% so với cùng kỳ năm trước.

Việt Nam cũng là thị trường xếp thứ 6 trong nhóm 30 quốc gia có tiềm năng và mức độ hấp dẫn đầu tư trong lĩnh vực bán lẻ toàn cầu trong vài năm trở lại đây.

Báo cáo mới nhất của Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC) về triển vọng thị trường bán lẻ trong năm 2021 cho thấy, trong năm qua chi tiêu của người dân Việt Nam chỉ tăng nhẹ 3,3% do tác động của dịch Covid-19. Tuy nhiên trong năm 2021, khi thu nhập của người dân dần ổn định trở lại, hộ gia đình sẽ tăng chi tiêu cho nhu yếu phẩm và vật dụng cao cấp. Theo đó tăng trưởng chi tiêu hộ gia đình sẽ phục hồi mạnh lên 9,69% trong năm nay. BSC cũng kỳ vọng, trong năm 2021, tăng trưởng ngành bán lẻ sẽ đạt trên 10%.

Trong tầm nhìn dài hạn, quy mô dân số Việt Nam tăng 2% mỗi năm, dự báo đạt 106 triệu dân vào năm 2050 sẽ là dấu hiệu tốt cho các nhà bán lẻ khi thị trường được mở rộng. Nhìn vào những tiềm năng của thị trường bán lẻ, giới chuyên gia nhận định Việt Nam đang là “miền đất hứa” cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực này, đồng thời cũng là điểm đến lý tưởng của các doanh nghiệp ngoại.

PGS-TS. Đinh Trọng Thịnh - Chuyên gia kinh tế cho rằng, tuy kinh tế Việt Nam bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 nhưng vẫn có sự hồi phục tích cực, là nước hiếm hoi có mức tăng trưởng dương trong năm qua. Đặc biệt, thị trường hơn 90 triệu dân với cơ cấu dân số trẻ là một thị trường rộng lớn để các doanh nghiệp có thể khai thác. Hơn nữa, người tiêu dùng Việt Nam ngày càng thông thái hơn, sẵn sàng bỏ tiền để chi cho những sản phẩm chất lượng tốt, mẫu mã đẹp mắt. Ngoài ra, thị trường bán lẻ mới chỉ đang được tập trung khai thác tại các thành phố, ở vùng nông thôn còn chưa được khai thác hết tiềm năng cũng là một trong những yếu tố đáng cân nhắc.

Bên cạnh đó, lực đẩy từ các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) đã được ký kết trong thời gian qua cũng sẽ khiến thị trường bán lẻ trong nước trở nên sôi động hơn bao giờ hết.

Ngoài ra theo ông Thịnh, việc hàng loạt thương hiệu lớn từ nước ngoài “đổ bộ” vào Việt Nam trong những năm gần đây đã minh chứng cho sức hút của thị trường nội địa. Nếu doanh nghiệp nội không nhanh chiếm lĩnh thị phần, rất có thể sẽ bị các doanh nghiệp ngoại phủ sóng hoặc thâu tóm.

Minh chứng là hàng loạt thương hiệu quốc tế đã nhanh chóng tìm đến bất chấp dịch bệnh. Gần đây nhất, ngay trong tháng 1/2021, Pandora mở mới 1 cửa hàng mới tại Vincom Center Phạm Ngọc Thạch (Hà Nội) sau khi đã khai trương 2 cửa hàng liên tiếp trong những ngày cuối tháng 12/2020. Thương hiệu thời trang đình đám H&M cũng đã đồng loạt giới thiệu các cửa hàng mới tại Vincom Plaza Hạ Long (Quảng Ninh) và Vincom Plaza Hùng Vương (Cần Thơ). Uniqlo - thương hiệu thời trang đến từ Nhật Bản cũng đã mở thêm 5 cửa hàng tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh ngay trong năm 2020.

Cần nhanh chóng nắm bắt cơ hội

Dù có nhiều triển vọng trong năm 2021, tuy nhiên giới chuyên gia cũng nhận định, thị trường bán lẻ Việt là một miếng bánh “ngon” nhưng không “dễ nuốt”.

Theo đó, xu hướng mua sắm và thị hiếu của người tiêu dùng Việt đã thay đổi trong những năm gần đây và đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch Covid-19.

Kênh bán hàng truyền thống cần phải thay đổi do người dân vẫn có tâm lý e sợ việc tiêu dùng bên ngoài. Cùng với đó, khách hàng sẽ ưu tiên sản phẩm thiết yếu trong giai đoạn trước mắt hơn là sản phẩm xa xỉ. Trải nghiệm dành cho người tiêu dùng - yếu tố mà các doanh nghiệp bán lẻ trong nước còn hạn chế cũng là một điểm cần thay đổi. Đối tượng khách hàng trẻ với xu hướng mua sắm hiện đại sẽ hướng tới những dịch vụ có tính trải nghiệm và nhiều tiện ích.

Theo đơn vị phân tích thị trường JLL, để khai thác hiệu quả thị trường, các nhà bán lẻ phải không ngừng đổi mới và tăng tính trải nghiệm đối với khách hàng từ hình thức mua sắm mới lạ, sáng tạo, thu hút, đến dịch vụ chăm sóc, khuyến mãi và hậu mãi.

Thực tế cho thấy, các doanh nghiệp bán lẻ trong nước cũng đang tích cực làm mới mình để có thể “chiều lòng” khách hàng. Một số siêu thị xưa nay chỉ kinh doanh theo phương thức truyền thống thì nay đã triển khai mạnh mẽ bán hàng đa kênh, đặc biệt đẩy mạnh kênh online.

Hiện hầu hết thương hiệu bán lẻ lớn như Vinmart, Co.opmart, Hapromart cũng đẩy mạnh chăm sóc khách hàng qua kênh bán hàng online, khi phần lớn khách hàng chọn đặt hàng qua email, ứng dụng, điện thoại và được giao hàng tận nơi chỉ sau một đến hai giờ. Các siêu thị cũng bắt tay liên kết với nhiều ứng dụng đi chợ hộ để đem đến trải nghiệm mới lạ cho khách hàng.

Theo chia sẻ từ đại diện AEON, sau 5 tháng hợp tác với Grabmart, doanh thu trung bình hàng tháng trên nền tảng này của 5 Trung tâm Bách hóa tổng hợp và siêu thị của AEON Việt Nam tăng 182%.

Đặc biệt, mới đây sự ra đời của VinShop - nền tảng B2B2C đầu tiên tại Việt Nam đã trở thành một dấu ấn nổi bật trong sự phát triển của thị trường bán lẻ Việt. Với sức mạnh thương hiệu từ One Mount Group (thành viên Tập đoàn Vingroup), ứng dụng này đã liên kết 65.000 cửa hàng tạp hóa chỉ sau 3 tháng ra mắt, VinShop cũng đang hướng tới thu hút 150.000 cửa hàng tạp hóa trong năm 2021.

“Xu hướng mua sắm thông minh sẽ ngày càng trở nên phổ biến tại Việt Nam. Doanh nghiệp bán lẻ nếu muốn giành ưu thế trong cuộc đua khốc liệt này thì cần phải thay đổi cách vận hành, quản trị theo hướng hiện đại hóa, nâng cao trải nghiệm của khách hàng, đa dạng sản phẩm và chú trọng hơn tới mẫu mã. Việt Nam hứa hẹn sẽ tiếp tục trở thành miền đất hứa của các thương hiệu nước ngoài trong những năm tới đây” - ông Thịnh nhấn mạnh.