Thế giới sẽ chết chìm trong bóng đêm tăm tối nhất lịch sử trong vòng 100 năm qua

Đại suy thoái 1930s cho thế giới cụm từ "The Great Recession", căn nguyên của chiến tranh thế giới lần thứ II. Để rồi lịch sử loài người phải bước vào một cuộc chiến tranh đẫm máu và tang thương, nhận chìm cả Châu Âu vào một đống hoang tàn đổ nát, kéo dài cho đến khi hai quả bom nguyên tử được thả xuống Hiroshima và Nagasaki.

Cũng vì miếng cơm, manh áo và để hàng triệu dân Châu Âu không chết đói vì thiếu lương thực và nhiên liệu mà các quốc gia đồng minh và Mỹ buộc phải ngồi lại với nhau tại Hội nghị Bretton Woods để “tái thiết Châu Âu”, hai người anh em song sinh World Bank và IMF đã ra đời từ đó. Hiệp ước, sau đó mang tên Bretton Woods được xem là một giải pháp ở cấp toàn cầu khi đó để giải quyết vấn đề khắc phục hậu quả chiến tranh và xây dựng lại các nền kinh tế đã kiệt quệ.

Mất hơn mười năm để thế giới phục hồi và lấy lại đà tăng trưởng, cho đến những thành tựu về kinh tế, thương mại, đầu tư để thập niên 80s được nhắc đến bằng cụm từ "The Great Moderation": đại ôn hoà, đại ngoài kim, đại ổn định…

Bear Stearns rồi sau đó là Lehman Brothers sụp đổ đã kết thúc học thuyết “too big to fall” của Hoa Kỳ và đẩy nền kinh tế thế giới vào một cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong lịch sử loài người cho đến thời điểm đó, dưới tên gọi Đại Khủng Hoảng "The Great Crisis". Nền kinh tế Mỹ sau đó phải trả giá bằng một cuộc suy thoái kéo dài, tốn kém nhiều tiền của và cả giấy mực của báo chí và giới học thuật trong hơn mười năm. Bên kia Đại Tây Dương, Châu Âu bị kéo vào một cuộc khủng hoảng nợ công trầm trọng, gây mất đoàn kết và khiến EU trở nên chia rẽ hơn bao giờ hết.

Tất cả các cuộc khủng hoảng gắn với chữ “The Great” đều cái sau tồi tệ và tàn bạo hơn cái trước. Và giờ đây, sinh vật có kích thước chưa bằng 1/1000 mm, chỉ nhìn thấy được dưới kính hiển vi đã đẩy thế giới vào một cuộc khủng hoảng mới, mang tên “The Great Lockdown”, khi cả thế giới đóng băng trong trạng thái “phong toả toàn cầu”. Và IMF cho rằng thế giới sẽ chìm trong suy thoái ở tốc độ tăng trưởng -3%, thậm chí là còn tồi tệ hơn nếu mọi thứ không sáng sủa hơn trong quý II và kéo dài sang quý III.

Giáo sư Joseph Stiglitz - chủ nhân của giải Nobel kinh tế năm 2001 đã cho rằng kinh tế dưới tác động của Covid-19 là một vấn đề toàn cầu nên cần có những giải pháp toàn cầu, đòi hỏi sự đồng thuận và chung tay bởi nhiều quốc gia. Chẳng hạn như các nước đang phát triển không thể học theo và cũng không đủ nguồn lực để tung ra các gói hỗ trợ kinh tế tốn kém và chi phí đắt đỏ, gồm cả các hệ luỵ kèm theo trong dài hạn.

Vì vậy, cần phải tỉnh táo và thực tế hơn để hiểu rằng các gói giải cứu kinh tế và hỗ trợ lúc này nên được xem có ý nghĩa biểu tượng và tinh thần nhiều hơn tính hiệu quả tức thời. Giống như bác sĩ khi tiếp nhận các trường hợp bệnh nan y cũng buộc phải kê vài toa thuốc giảm đau để bệnh nhân tin rằng mình đang và sẽ được cứu sống.

“Biết người biết ta”, hơn ai hết doanh nghiệp hiểu rõ nhất tình hình sức khoẻ và khả năng chịu đựng của mình, nếu bỏ qua một bên các vấn đề bất cân xứng thông tin, rủi ro đạo đức hay sự lựa chọn đối nghịch. Giải pháp hữu hiệu nhất bây giờ có lẽ là tự cứu lấy bản thân trước khi “đội đặc nhiệm giải cứu” đến nơi.