Thấy gì từ vụ cướp ngân hàng tại Đà Nẵng?

Hai ngày qua, nhiều người đã đến nhà tang lễ trên đường Lê Đại Hành, quận Cẩm Lệ (Đà Nẵng) để chia sẻ đau thương, mất mát với thân nhân ông Trần Minh Thành, nhân viên bảo vệ dũng cảm bị sát hại khi quyết đuổi bắt hai tên cướp tại Phòng giao dịch Ngân hàng BIDV trên đường Ngũ Hành Sơn...

Chân dung những tên cướp manh động

1h30 chiều 22/11, phòng giao dịch Ngân hàng BIDV tại 169 Ngũ Hành Sơn (phường Mỹ An, quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng) mở cửa đón khách sau giờ nghỉ trưa. Khoảng 15 phút sau, có hai thanh niên mặc quần dài và áo khoác có mũ trùm đầu, mang khẩu trang che kín mặt dựng xe máy bên ngoài rồi đẩy cửa kính, bước vào phòng giao dịch. Thanh niên áo khoác đen rút súng chĩa về phía các nhân viên, lớn tiếng đe dọa và chĩa súng bắn lên trần nhà thị uy.

Lực lượng chức năng khám nghiệm hiện trường vụ án.

Nghe tiếng súng nổ, ông Thành đang xếp xe cho khách từ bên ngoài bước đến định mở cửa kính vào bên trong thì đối tượng áo đen chĩa súng đòi bắn, khiến ông phải lùi ra ngoài. Cùng lúc đó, một nhân viên phòng giao dịch đã nhấn công tắc báo động.

Nghe tiếng chuông báo động reo liên hồi, biết lực lượng Công an sẽ nhanh chóng xuất hiện vì bên kia đường (cách gần 100 m) là trụ sở Công an phường Mỹ An, hai tên cướp bỏ chạy. Lúc này, ông Thành ở bên ngoài phòng giao dịch đang hô hoán tìm người hỗ trợ. Khi hai tên cướp ngồi lên xe máy định tẩu thoát, ông Thành tiến tới đạp vào tên cướp ngồi sau xe, khiến hắn làm rơi khẩu súng. Hai tên cướp cuống cuồng rồ ga, phóng xe chạy được khoảng 30m thì bị một người dân đi xe máy tông ngã. Ông Thành chạy theo để bắt thì bị đối tượng cầm dao đâm một nhát vào lưng. Lúc này, người dân xông ra hỗ trợ, bắt giữ tại chỗ một đối tượng. Tên cướp còn lại tiếp tục bỏ chạy.

Với quyết tâm bắt giữ bằng được đối tượng gây án, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Đà Nẵng đã triển khai lực lượng, phối hợp với Công an quận Ngũ Hành Sơn, Công an phường Mỹ An tổ chức chốt chặn, rà soát toàn bộ khu vực xung quanh ngân hàng. Đến 14h30 cùng ngày, các lực lượng với sự hỗ trợ của quần chúng đã bắt giữ được tên còn lại tại địa điểm trên đường Võ Nguyên Giáp, quận Sơn Trà.

Áp giải đối tượng Nguyễn Mạnh Cường về trụ sở Công an.

Tại Cơ quan công an, hai đối tượng thực hiện vụ cướp được xác định là Nguyễn Mạnh Cường (sinh năm 1988, trú xã Quế Mỹ, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam) và Trần Văn Trí (sinh năm 2001, trú xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng).

Bước đầu, Trí và Cường khai nhận, do không có công ăn việc làm, lại đam mê cờ bạc, cá độ bóng đá, chơi game..., nên nợ nần tiền bạc. Trước đây cả 2 không quen biết nhau, chỉ gặp, trao đổi với nhau trên mạng xã hội thông qua một hội nhóm Facebook “quái đản”, nơi các thành viên bày nhau cách vay tiền từ các app, các tổ chức tài chính và cách quỵt nợ. Khoảng đầu tháng 11/2023, Cường thuê nhà trọ trên đường Đồng Kè, quận Liên Chiểu, sau đó rủ Trí về ở cùng. Để có tiền tiêu xài, ban đầu hai đối tượng rủ nhau đi cướp tài sản tại nhà dân, tuy nhiên sau đó đổi ý định và chuyển qua bàn bạc, cùng nhau đi cướp ngân hàng.

Trước khi gây án, Cường lên mạng đặt mua 1 khẩu súng và chuẩn bị thêm 1 con dao cùng túi xách và áo khoác, khẩu trang để tránh bị nhận diện. Đến 13 giờ 45 ngày 22/11, các đối tượng sử dụng xe máy đã tháo biển số tiếp cận phòng giao dịch Ngân hàng BIDV nói trên. Cơ quan công an xác định Trí là đối tượng cầm súng và bắn chỉ thiên để uy hiếp nhân viên cùng bảo vệ tại đây, còn Cường là đối tượng cầm dao đến quầy nhân viên giao dịch đe dọa buộc đưa tiền.

Các đối tượng Nguyễn Mạnh Cường và Trần Văn Trí.

Đối phó thế nào trước kẻ cướp có hung khí?

Ông Trần Minh Thành quê quán huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam, nhưng từ trẻ đã vào miền Nam mưu sinh. Ông có vợ là giáo viên đã nghỉ việc, hiện đang ở tỉnh Sóc Trăng, còn con gái đang học đại học tại TP Hồ Chí Minh. Do hoàn cảnh khó khăn nên gần đây ông trở về quê và ra Đà Nẵng thuê căn phòng trọ tại quận Thanh Khê để ở và đi làm bảo vệ.

Ông Huỳnh Ngọc Toàn, Chủ tịch Công đoàn Công ty cổ phần Dịch vụ bảo vệ An Ninh (Đà Nẵng) cho biết, ông Thành mới vào làm việc tại công ty hơn 6 tháng và được phân công bảo vệ phòng giao dịch BIDV 169 Ngũ Hành Sơn. Theo ông Toàn, phòng giao dịch có hai bảo vệ, chia ca làm 24h nghỉ 24h. Thời điểm vụ cướp xảy ra, tại phòng giao dịch chỉ có một nhân viên bảo vệ là ông Thành. Như vậy, lực lượng bảo vệ tại phòng giao dịch là quá mỏng. Đây cũng là thực trạng chung tại nhiều phòng giao dịch hiện nay.

Hai tên cướp lên xe định bỏ chạy, sau đó bị ông Thành đạp rơi súng.

Trước đó vài ngày, chiều 24/10, một vụ cướp táo tợn đã xảy ra tại phòng giao dịch Ngân hàng Sacombank tại huyện Hóc Môn, TP Hồ Chí Minh. Điểm chung của vụ cướp này với vụ cướp vừa xảy ra tại Đà Nẵng là các đối tượng trong nhóm cướp tuổi còn khá trẻ, không chịu lao động, mới quen biết và kết nối với nhau qua các hội nhóm trên mạng xã hội. Khi gây án, các đối tượng sử dụng súng bắn đạn cao su và cả một quả bom giả để khống chế bảo vệ và uy hiếp nhân viên ngân hàng. Trước kẻ cướp manh động và chưa rõ về loại vũ khí các đối tượng sử dụng, hai bảo vệ và các nhân viên ngân hàng không kháng cự lại nhóm cướp. Chỉ trong vòng 2 phút, nhóm cướp đã lấy đi 3,8 tỷ đồng và lên xe máy tẩu thoát. Mặc dù các đối tượng sử dụng nhiều phương thức, thủ đoạn để đối phó với lực lượng Công an, nhưng chỉ sau 22 giờ truy xét, Công an TP Hồ Chí Minh đã bắt giữ cả 3 đối tượng trong nhóm cướp, thu giữ phần lớn số tiền bị cướp.

Tháng 4/2023, một vụ cướp táo tợn cũng đã xảy ra tại phòng giao dịch Viet[1]inbank tại số 1 Đống Đa, quận Hải Châu, TP Đà Nẵng. Do không có tiền nhằm chứng minh năng lực tài chính để được đi xuất khẩu lao động tại New Zealand, Lê Phú Cao (sinh năm 1991, trú huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên-Huế, ở trọ tại phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng) lên kế hoạch đi cướp ngân hàng. Sau khi thăm dò, thấy phòng giao dịch số 1 Đống Đa thường ít khách, nhân viên cũng chủ yếu là nữ nên Cao đã chọn nơi này để gây án. Do đối tượng có súng, bảo vệ và nhân viên ngân hàng không kháng cự mà chấp nhận bỏ tiền vào túi theo yêu cầu của đối tượng. Lê Phú Cao cướp được hơn 670 triệu đồng, sau đó bỏ trốn và phi tang công cụ gây án. Tuy nhiên, với sự truy xét quyết liệt của lực lượng Công an, chỉ sau 36 giờ, Cao đã bị Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Đà Nẵng bắt giữ.

Hay, cách đây chưa lâu, chiều 14/11, đối tượng Nguyễn Tuấn Anh, phó giám đốc một nhà máy chế biến gỗ ở huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh mang dao đến quầy giao dịch một ngân hàng ở thị xã Cửa Lò, TP Vinh (Nghệ An) với mục đích cướp tiền. Đối tượng vừa lấy dao gí vào người nữ giao dịch viên thì một nhân viên khác đứng gần đó tri hô khiến tên cướp hoảng sợ, lập tức nhảy qua bàn giao dịch bỏ chạy. Đến chiều 15/11, đối tượng này bị lực lượng Công an bắt giữ...

Các vụ cướp xảy ra thời gian qua cho thấy, đối tượng gây án đều nhắm vào các phòng giao dịch không có lực lượng Công an, lực lượng bảo vệ của ngân hàng chỉ 1- 2 người. Đối với vụ cướp xảy ra chiều 22/11 tại quận Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng, Cường và Trí đã thuê xe máy, tháo biển số và 4 ngày liên tiếp đi các tuyến phố tìm chỗ để cướp. Thấy các điểm giao dịch có công an hoặc lực lượng bảo vệ số lượng đông, có tinh thần cảnh giác, có công cụ hỗ trợ mạnh... thì chúng không dám manh động. Khi đến phòng giao dịch BIDV tại 169 Ngũ Hành Sơn, thấy địa điểm này khuất, vắng người, bảo vệ lại cao tuổi nên các đối tượng mới manh động ra tay. Qua vụ việc này cho thấy, cần tăng cường lực lượng bảo vệ, triển khai các biện pháp để phòng ngừa hiện tượng tội phạm xảy ra tại các điểm giao dịch, nhất là tội phạm cướp ngân hàng.

Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Lê Trung Chinh và Thiếu tướng Vũ Xuân Viên, Giám đốc Công an thành phố thăm hỏi, động viên gia đình ông Trần Minh Thành.

Đại tá Nguyễn Văn Tăng, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an TP Đà Nẵng khuyến cáo các phòng giao dịch ngân hàng, các tổ chức tín dụng cần tăng cường lực lượng bảo vệ chuyên nghiệp; chú trọng đào tạo, tập huấn, nâng cao kỹ năng ứng phó, phòng ngừa các tình huống xảy ra, nhất là khi đối tượng cướp có vũ khí nguy hiểm, đồng thời trang bị công cụ hỗ trợ cần thiết cho lực lượng bảo vệ.

Hiện nay, hệ thống camera an ninh được phủ rộng khắp, hỗ trợ đắc lực cho công tác điều tra phá án, truy xét các đối tượng tội phạm. Hầu như tất cả các đối tượng cướp ngân hàng xảy ra tại Việt Nam thời gian qua đều bị bắt giữ. Trong trường hợp các đối tượng có nhiều người, sử dụng vũ khí nguy hiểm như dao, súng, nếu điều kiện, hoàn cảnh không cho phép thì lực lượng bảo vệ và nhân viên có thể tạm thời thực hiện theo yêu cầu kẻ cướp, hạn chế đối đầu để giữ an toàn tối đa cho nhân viên và khách hàng trong phòng giao dịch, đồng thời tìm cách báo tin lập tức cho lực lượng Công an điều tra, truy xét...

Ông Trần Minh Thành tử nạn là nỗi mất mát lớn đối với gia đình, để lại niềm thương xót cho người thân, đồng nghiệp. Người dân Đà Nẵng rất cảm kích hành động dũng cảm, quyết liệt đấu tranh với tội phạm của ông Thành.

Chiều tối 23/11, ông Lê Trung Chinh, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng và Thiếu tướng Vũ Xuân Viên, Giám đốc Công an thành phố đã đến viếng và thăm hỏi, động viên gia đình ông Trần Minh Thành. Lãnh đạo thành phố đã trao số tiền 50 triệu đồng hỗ trợ và sẻ chia đau thương, mất mát của gia đình người bảo vệ dũng cảm. Ông Lê Trung Chinh cho biết chính quyền thành phố đã có văn bản đề xuất các cấp có thẩm quyền xét truy tặng Huân chương Dũng cảm cho ông Trần Minh Thành. Trước đó, Đại tá Nguyễn Văn Tăng, Phó Giám đốc Công an TP Đà Nẵng cùng đại diện UBND quận Ngũ Hành Sơn và lãnh đạo công an các quận cũng đã đến thăm hỏi, động viên, hỗ trợ gia đình lo hậu sự cho ông Trần Minh Thành.