Thất bại với startup năm 17 tuổi, Bill Gates tạo ra ‘gã khổng lồ' Microsoft thế nào?

Thất bại với ý tưởng khởi nghiệp đầu tiên hóa ra lại là tiền đề vô cùng quan trọng giúp Bill Gates và người bạn đồng hành Paul Allen lập ra đế chế Microsoft khổng lồ.

Bill Gates và Paul Allen cùng nhau thành lập Microsoft, một trong những công ty có lợi nhuận lớn nhất thế giới năm 1975. Nhưng ít ai biết rằng, trước khi đi đến ý tưởng Microsoft, Gates và Allen đã thất bại với một startup - được hai người thành lập khi chưa tròn 20 tuổi.

Allen và Gates từng học cấp 2 cùng nhau tại trường Lakeside ở Seattle. Hai người gặp nhau khi Gates mới học lớp 8 và Allen học lớp 10. Họ nhanh chóng trở nên thân thiết vì niềm đam mê lập trình máy tính.

Khởi nghiệp năm 17 tuổi

Vào một mùa hè trung học, Gates làm việc cho một công ty đo lường mô hình lưu lượng giao thông bằng cách đếm các bánh xe ô tô lăn qua ống cao su nhạy cảm với áp suất trên đường. Quá trình này đơn điệu, không hiệu quả và khiến người quan sát rất mỏi mắt.

Gates và Allen cảm thấy việc này có thể được thực hiện hiệu quả và ít tốn kém hơn. Chính vì vậy, họ đã nảy ra ý tưởng về Traf-O-Data. Khi đó, Gates gần 17 tuổi và Allen 19 tuổi.

Hai người sử dụng máy tính tại thư viện Đại học Washington (nơi cha của Allen làm việc) để tạo các biểu đồ dữ liệu dễ đọc hơn về lưu lượng giao thông hàng giờ.

Sau đó, một cộng sự thứ ba đã gia nhập công ty và chế tạo một chiếc máy để tự động hóa các công việc. Họ gom lại 360 USD (tương đương 2.300 USD hiện tại) để mua một chip vi xử lý 8008 được đặt hàng đặc biệt cho máy Traf-O-Data.

“Đây là khoản tiền lớn cho một thứ nhỏ như vậy”, Bill cho biết vào thời điểm đó.

Traf-O-Data đã giúp việc phân tích dữ liệu giao thông của cục đường bộ bang Washington trở nên dễ dàng hơn nhiều. Không lâu sau, công ty tính phí 2 USD/ngày cho việc thu thập dữ liệu cho khách hàng bao gồm các quận nhỏ gần Seattle và một quận ở British Columbia.

Allen từng viết: "Trong lần khởi nghiệp đầu tiên đó, chúng tôi đã có những ước mơ lớn lao rằng tiền bạc sẽ đến với mình", Allen viết.

Sau hơn 1 năm, trong khi Bill đang theo học năm nhất tại Harvard, Allen ở Washington cố tìm kiếm thương vụ làm ăn mới cho Traf-O-Data nhưng họ đều bị ép giá. Các hợp đồng đều không đủ để hai người duy trì doanh nghiệp.

Không những vậy, ngay khi công việc kinh doanh của Traf-O-Data có dấu hiệu khởi sắc, Washington và các bang khác bắt đầu cung cấp dịch vụ tương tự miễn phí khiến hai người phải tính đến chuyện bán máy móc của công ty nhưng không thành. Cuối cùng, sau một thời gian vật lộn trong thua lỗ, họ quyết định đóng cửa Traf-O-Data.

Thất bại là mẹ thành công

Gates từng nói: "Nhìn lại, Traf-O-Data là ý tưởng hay với mô hình kinh doanh thiếu sót. Chúng tôi đã không nghiên cứu thị trường và không lường trước được khó khăn khi các bang có dịch vụ miễn phí".

Thất bại không làm hai người nản lòng. Tháng 4/1975, Allen đã thuyết phục Gates bỏ học ở Harvard để thành lập một công ty riêng. Lần đầu cái tên "Microsoft" được nhắc đến là trong một bức thư hai người gửi cho nhau vào năm 1975. Khi ấy, nó được viết "Micro-soft" với nghĩa "vi tính" và "phần mềm". Thời điểm hiện tại, Microsoft là một trong những tập đoàn công nghệ thành công và có ảnh hưởng nhất trên thế giới.

Trong một cuộc phỏng vấn, Allen chia sẻ: "Nếu không nhờ Traf-O-Data, có lẽ Microsoft đã không ra đời. Bài học chúng tôi nhận ra là có rất ít ngõ cụt trong công nghệ và khởi nghiệp. Đôi khi bước đi sai ở hướng này lại giúp ích cho bạn rất nhiều ở hướng đi khác. Thất bại với Traf-O-Data có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp chúng tôi sẵn sàng hơn để tạo ra sản phẩm đầu tiên của Microsoft vài năm sau đó".

Năm 1983, Paul Allen bất ngờ rút khỏi vị trí lãnh đạo Microsoft do nảy sinh nhiều mâu thuẫn với Bill Gates. Tới năm 2014, Allen bán một lượng lớn cổ phần của mình trong công ty. Trong hồi ký sau này, Allen khẳng định mình và Bill Gates vẫn là bạn tốt.

Ngày 16/10/2018, Paul Allen qua đời vì căn bệnh ung thư. Theo Hollywood Life, trước khi qua đời ông lọt danh sách 50 người giàu nhất thế giới với tài sản khoảng 20,2 tỷ USD.

Khi hay tin Paul Allen qua đời, Bill Gates đã vô cùng đau lòng: “Từ những ngày đầu của chúng tôi tại trường Lakeside, khi sáng tạo Microsoft cho đến các dự án từ thiện trong nhiều năm, Paul thực sự là một đồng nghiệp và người bạn tuyệt vời. Máy tính cá nhân không thể tồn tại nếu thiếu ông ấy”.