Thanh khoản hệ thống ngân hàng không đáng lo

Trong cuộc trò chuyện với Báo Đầu tư Chứng khoán, ông Ngô Đăng Khoa, Giám đốc Khối Ngoại hối, Thị trường vốn và dịch vụ chứng khoán, HSBC Việt Nam cho biết: “Ngân hàng Nhà nước sẽ sử dụng các chính sách tiền tệ và các công cụ điều tiết để đảm bảo thanh khoản ổn định cho thị trường, từ đó sẽ giúp tỷ giá ổn định”.

Tổng cục Thống kê cho biết, tính đến thời điểm 27/9/2024, huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 4,79% so với đầu năm, trong khi tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt 8,53%. Các con số này liệu có cho thấy hệ thống ngân hàng đang có những căng thẳng về thanh khoản, thưa ông?

Mặc dù tăng trưởng huy động thấp hơn tăng trưởng tín dụng, nhưng thanh khoản thị trường khá ổn định nhờ sự điều hành và hỗ trợ của Ngân hàng Nhà nước, thông qua các chính sách tiền tệ và các công cụ điều tiết.

Khi các ngân hàng đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng, các ngân hàng có thể phải thúc đẩy tăng trưởng huy động vốn, do đó, có khả năng lãi suất tiết kiệm sẽ tăng nhẹ để huy động vốn. Các ngân hàng cũng có thể phát hành trái phiếu để tăng nguồn vốn và thanh khoản cho ngân hàng, đặc biệt là nguồn vốn trung và dài hạn.

Với những diến biến về thanh khoản hiện nay trên thị trường, theo ông, liệu có tác động gì tới lãi suất trong những tháng cuối năm?

Nhìn chung, mặt bằng lãi suất trong xu hướng đi xuống hơn một năm qua. Dù tăng trưởng tín dụng năm nay hiện khá thấp so với những năm trước do nhu cầu tín dụng không cao, tuy nhiên, tăng trưởng huy động vẫn khá thấp so với tăng trưởng tín dụng.

Do đó, nếu tăng trưởng tín dụng nhanh hơn trong những tháng cuối năm, các ngân hàng có thể phải tăng lãi suất tiết kiệm để tăng trưởng huy động vốn. Như vậy, lãi suất cho vay có thể phải tăng nhẹ.

Nếu lãi suất cho vay không tăng, NIM của các ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng do chi phí huy động cao hơn.

Diễn biến trên thị trường quốc tế như chính sách cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ tác động lên chính sách ngoại hối và lãi suất của Việt Nam như thế nào?

Đầu năm nay, thị trường kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất 11 - 12 lần nhưng với các số liệu cách đây vài tuần được công bố thì kỳ vọng này đã không còn nữa. Thời điểm tháng 5 và tháng 6, kinh tế Mỹ được dự báo có thể là bị suy thoái, dẫn đến một đợt bán tháo trên sàn chứng khoán hay trái phiếu và điều này ảnh hưởng đến chỉ số DXY rất nhiều.

Trước đây vài tuần, có những thời điểm, chỉ số DXY xuống mức 101 điểm, nhưng hiện giờ đã tăng lại 2 - 3%, ở mức 103,52 điểm vào ngày 17/10/2024. Điều này cho thấy, thị trường bắt đầu kỳ vọng việc cắt giảm lãi suất sẽ không nhanh và nhiều như trước đây.

Ông Ngô Đăng Khoa.

Về thị trường ngoại hối của Việt Nam, thị trường có thể biến động trong thời gian sắp tới theo biến động của thị trường thế giới và DXY.

Sự biến động của thị trường thế giới và DXY sẽ phụ thuộc vào những chỉ số kinh tế Mỹ trong thời gian tới, ví dụ như lạm phát, thị trường lao động, tiêu dùng… và quyết định của Fed trong những kỳ họp sắp tới.

Bên cạnh đó, kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ cũng sẽ có những tác động đến thị trường tài chính và DXY, với những chính sách tiền tệ và thương mại của chính quyền mới.

Nguồn vốn của doanh nghiệp Việt vẫn đang dựa vào hệ thống ngân hàng là chính, ông có nhận định gì về việc này?

Từ trước đến nay, nguồn vốn từ hệ thống ngân hàng là một trong những nguồn vốn chính đối với nền kinh tế và các doanh nghiệp.

Do đó, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính mong muốn và định hướng phát triển thị trường vốn, thị trường chứng khoán và thị trường trái phiếu doanh nghiệp để nền kinh tế và các doanh nghiệp giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn vốn từ hệ thống ngân hàng, đặc biệt là nguồn vốn trung và dài hạn.

Nhà nước đã khuyến khích phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp để các doanh nghiệp có thể sử dụng nguồn vốn từ thị trường này.

Gần đây, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã có những thay đổi và hy vọng sẽ có những thay đổi tích cực hơn nữa trong thời gian tới. Theo đó, doanh nghiệp có thể sử dụng thị trường trái phiếu doanh nghiệp để huy động nguồn vốn trung, dài hạn cho hoạt động sản xuất hoặc mở rộng kinh doanh.

Một số dự báo vẫn nhận định lãi suất sẽ tăng nhẹ từ nay đến cuối năm, quan điểm của ông về vấn đề này ra sao?

HSBC dự báo lãi suất chính sách không đổi trong năm 2025. Lãi suất trên thị trường sẽ khá ổn định, được định hướng và hỗ trợ bởi Ngân hàng Nhà nước với mục tiêu ổn định vĩ mô và hỗ trợ nền kinh tế phục hồi.

Bên cạnh đó, lạm phát được kiểm soát ổn định và thấp hơn mục tiêu 4% của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, cũng là một yếu tố hỗ trợ lãi suất ổn định.