Thanh Hóa: Chưa "hoàn hồn" vì Covid-19, doanh nghiệp chịu thêm "cú sốc" về tiền thuê đất

Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa cho rằng, Hội đồng thẩm định giá đất, xác định tiền thuê đất cho doanh nghiệp có dấu hiệu thiếu khách quan, duy ý chí.

Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất hơn 18 tỷ đồng, UBND tỉnh duyệt hơn 29 tỷ đồng

Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa vừa có ý kiến gửi UBND tỉnh Thanh Hóa đề nghị xem xét giải quyết kiến nghị của Công ty Cổ phần may TATSU, về việc xác định số tiền doanh nghiệp phải nộp tăng từ 18 tỷ đồng tới hơn 29 tỷ đồng.

Theo đó, khu đất rộng 82.072,0m2 của Công ty Cổ phần may TATSU - Thành viên của Tổng Công ty Tiên Sơn (Thanh Hóa) được UBND tỉnh Thanh Hóa cho thuê, chuyển hình thức cho thuê đất từ trả tiền hằng năm sang hình thức “nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần” tại Quyết định số 1481/QĐ-UBND ngày 24/4/2019. Thời hạn tính tiền thuê khu đất có diện tích 82.072m2 đến ngày 04/02/2052 (32,75 năm). Sở Tài nguyên và Môi trường được UBND tỉnh Thanh Hóa giao nhiệm vụ “xác định giá đất cụ thể theo quy định”.

Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa đã căn cứ Chứng thư định giá đất của Công ty Cổ phần thẩm định giá IVC Việt Nam và các quy định có liên quan đã có Tờ trình số 841/TTr-STNMT gửi Hội đồng thẩm định giá đất đề xuất giá đất cụ thể để làm căn cứ tính tiền thuê đất cho Công ty Cổ phần may TATSU.

Theo đó, Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa đề xuất phương án giá đất của Sở Tài nguyên và Môi trường trong đó phương án xác định giá trị quyền sử dụng đất của dự án đang xác định trong thuê đất còn lại của dự án là 32,75 năm với giá đất bình quân là 226.360 đồng/m2 (hơn 18 tỷ đồng giá trị quyền sử dụng đất nộp 1 lần).

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa, việc xác định mức giá thuê nói trên là đảm bảo các yếu tố khoa học: “Sau khi xem xét chứng thư định giá đất, kèm theo báo cáo định giá đất của Công ty Cổ phần thẩm định giá đất của đơn vị tư vấn, Sở Tài nguyên và Môi trường thống nhất với phương án xác định giá đất của đơn vị tư vấn. Việc sử dụng phương pháp thu thập kết hợp với phương pháp so sánh trực tiếp là phù hợp với quy định tại thông tư 36/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường; Thông tin khảo sát về thửa đất tương đồng với tài sản định giá; Về giá đất đề xuất của tư vấn phù hợp với mục đích sử dụng đất của dự án; các tài sản đưa ra so sánh phù hợp”, văn bản đề nghị thẩm định phương án giá đất của Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa cho hay.

Thế nhưng đề xuất của Sở Tài nguyên và Môi trường đã không được Hội đồng thẩm định chấp nhận. Hội đồng thẩm định đã thống nhất nhất mức giá cụ thể là 353.525 đồng/m2 thay vì mức giá 226.360 đồng/m2. Điều này cũng đồng nghĩa với việc, doanh nghiệp sẽ phải nộp thêm cả chục tỷ đồng tiền thuê đất.

Lý do mà Hội đồng thẩm định giá đưa ra để tăng mức tiền thuê đất của doanh nghiệp là do giá đất ở các khu vực lân cận đang biến động tăng và vị trí đất có lợi thế thương mại: “Giá đất cụ thể trong phương án trình của Sở Tài nguyên và Môi trường là 226.360 đồng/m2 bằng 1,21 lần so với giá đất quy định tại bảng giá. Tuy nhiên, giá đất ở giao dịch thị trường lân cận đang có sự biến động tăng so với giá đất Nhà nước quy định.

Khu đất thực hiện dự án giáp ranh với thị trấn huyện Như Thanh, nằm ở vị trí thuận lợi, tiếp giáp với đường Quốc lộ 45, gần đường Tỉnh lộ 520 nối Quốc lộ 45 vào Khu du lịch sinh thái Bến En. Hội đồng thống nhất mức giá cụ thể là 353.525 đồng/m2, bằng 1,9 lần so với giá đất tại bảng giá đất nhà nước quy định”, thông báo số 3729/HĐTĐGĐ ngày 28/8/2019 của Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh Thanh Hóa kết luận.

Trên cơ sở Thông báo số 3729/HĐTĐGĐ ngày 28/8/2019 của Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh Thanh Hóa, ngày 06/9/2019, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 3546/QĐ-UBND phê duyệt phương án giá đất cụ thể làm căn cứ tính tiền thuê đất sử dụng vào mục đích Nhà máy may công nghiệp xuất khẩu Như Thanh. Theo nội dung quyết định này, tổng số tiền mà Công ty Cổ phần may TATSU phải nộp cho nhà nước là 29.014.503.800 đồng/32,75 năm (tương đương 353.525 đồng/m2/năm).

Hay nói một cách dễ hiểu hơn, với thông báo của Hội đồng thẩm định giá đất, Công ty Cổ phần may TATSU phải trả để thuê đất một lần cao gấp 2,17 lần so với thuê đất hằng năm.

Doanh nghiệp chịu thêm "cú sốc"

Sau khi nhận được kiến nghị từ phía doanh nghiệp, Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa cũng đã nhiều lần có văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đề nghị xem xét lại cách tính tiền thuê đất dự án Nhà máy may công nghiệp xuất khẩu Như Thanh của Công ty Cổ phần may TATSU.

Tại văn bản kiến nghị UBND tỉnh Thanh Hóa, Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh nhận định, Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh Thanh Hóa đã “làm việc thiếu khách quan, duy ý chí, bỏ qua các quy định của pháp luật hiện hành, gây khó khăn cho Công ty Cổ phần may TATSU”. Đồng thời cho rằng, việc Hội đồng thẩm định giá đất căn cứ vị trí của dự án nằm gần khu du lịch sinh thái Bến En để tăng giá thuê đất là không có cơ sở thực tiễn.

“Đất của Công ty Cổ phần may TATSU không phải đất thương mại, dịch vụ nên nếu có nằm gần khu du lịch sinh thái Bến En thì doanh nghiệp cũng không tận dụng được lợi thế mà khu du lịch mang lại. Ngược lại đây còn là hạn chế, áp lực đối với doanh nghiệp vì quá trình đầu tư, xây dựng, sản xuất sẽ phải đặc biệt lưu ý đến vấn đề môi trường", văn bản kiến nghị nêu rõ.

Cũng theo Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa, theo Phụ lục II, ban hành kèm theo Nghị định 118/2015/NĐ-CP ngày 12/11/2015 của Chính phủ, Như Thanh là huyện miền núi, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Do đó, việc doanh nghiệp đầu tư nhà máy may, tạo công ăn việc làm, giải quyết bài toán an sinh xã hội, thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương là điều nên khuyến khích. Tuy nhiên, việc Hội đồng thẩm định giá đất “bất ngờ” nâng giá thuê đất cao hơn mức đề xuất ban đầu của Sở Tài nguyên và Môi trường lên hơn 10 tỷ đồng khiến doanh nghiệp phải chịu sức ép quá lớn về mặt tài chính.

"Cách tính giá đất của Hội đồng thẩm định giá đất là thiếu thực tế, thể hiện cách làm việc "trên trải thảm, dưới rải đinh" đối với doanh nghiệp, không vận dụng hiệu quả chính sách hỗ trợ, khuyến khích đầu tư của Nhà nước đối với doanh nghiệp vào khu vực nông thôn miền núi, tạo thêm sức ép về tài chính quá lớn đối với doanh nghiệp may xuất khẩu... ”, Hiệp hội Doanh nghiệp Thanh Hóa cho hay.

Được biết, để giải quyết kiến nghị của doanh nghiệp, ông Mai Xuân Liêm, Phó Chủ tịch UBND - Chủ tịch Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh Thanh Hóa (thay bà Lê Thị Thìn, nghỉ hưu từ 01/3/2020) đang giao cho Sở Tài chính – Cơ quan Thường trực của Hội đồng thẩm định giá đất chuẩn bị tài liệu báo cáo hội đồng thẩm định giá đất tại phiên họp gần nhất.

Ông Trịnh Xuân Lâm, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần may TATSU cho biết, doanh nghiệp khá "sốc" về mức giá mà Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh Thanh Hóa đưa ra cao gấp 1,5 lần so với giá thuê đất tại các địa phương khác như Thọ Xuân, Triệu Sơn, nơi doanh nghiệp của ông đã đầu tư.

“Chúng tôi rất bất ngờ và thất vọng khi nhận được Quyết định phê duyệt phương án giá đất của UBND tỉnh Thanh Hóa. Việc Hội đồng thẩm định giá đất căn cứ vào giá đất khu vực lân cận có biến động tăng là rất cảm tính. Trước đây, khu đất từng bỏ hoang hơn chục năm, chúng tôi đã đầu tư nhà máy may, tạo công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động địa phương chứ không phải xin thuê đất với mục đích thương mại, phân lô bán nền. Chúng tôi vừa phục hồi sản xuất sau dịch Covid-19 lại bị tính thêm tiền thuê đất thì không biết phải xoay sở ra sao”, ông Lâm nói.

Ông Lâm cho biết thêm, Công ty Cổ phần may TATSU đã nhiều lần có văn bản kiến nghị, đồng thời báo cáo trực tiếp tại các cuộc gặp mặt doanh nghiệp định kỳ hằng tháng của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa. UBND tỉnh Thanh Hóa cũng có văn bản đề nghị các sở ngành có liên quan xem xét lại đề nghị của doanh nghiệp. Tuy nhiên, Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh Thanh Hóa vẫn giữ nguyên quan điểm mức giá đã định.

Vấn đề đặt ra là, việc Hội đồng thẩm định giá đất đưa ra căn cứ có tính chất phủ quyết đề nghị của Sở Tài nguyên và Môi trường việc định giá đất, để tăng mức tiền thuê đất có đảm bảo căn cứ pháp lý? Các căn cứ đó là gì? Có phù hợp với quy định hiện hành của Luật Đất đai không?

Tại sao UBND tỉnh Thanh Hóa giao Sở Tài chính chủ trì, báo cáo thẩm định giá đất, trong khi việc xem xét các yếu tố khi định giá đất phải căn cứ vào Luật Đất đai, thuộc trách nhiệm của cơ quan quản lý tài nguyên môi trường? Những nội dung này sẽ được phóng viên làm rõ trong bài viết sau.