Thẩm phán tối cao qua đời có tạo nên thay đổi mang tính cục diện cho bầu cử Mỹ?

Theo Wall Street Journal, vào năm nay, “sự ngạc nhiên tháng 10” cuối cùng đã đến, sớm hẳn hai tuần so với bình thường, đó là việc bà Ruth Bader Ginsburg, thẩm phán Tòa án Tối cao, đột ngột qua đời.

Cứ mỗi 4 năm, chính trị thế giới lại đồn đoán về “sự ngạc nhiên tháng 10” có thể tác động rất mạnh đến cuộc chạy đua vào vị trí Tổng thống Mỹ trong những giai đoạn cuối cùng.

Theo Wall Street Journal, vào năm nay, “sự ngạc nhiên tháng 10” cuối cùng đã đến, sớm hẳn hai tuần so với bình thường, đó là việc bà Ruth Bader Ginsburg, thẩm phán Tòa án Tối cao, đột ngột qua đời. Mọi chuyện diễn ra không chỉ khiến người ta ngạc nhiên mà thực sự, hệ thống đã phải hứng chịu một cú sốc. Nước Mỹ cũng không muốn đón nhận thêm cú sốc nữa.

Nếu xét riêng về mặt chính trị, việc bà Ruth Bader Ginsburg qua đời sẽ ảnh hưởng đến những khía cạnh nào trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ? Bình luận viên của Wall Street Journal cho rằng mọi lĩnh vực của cuộc bầu cử sẽ đều chịu ảnh hưởng.

Trước tiên, nó khiến công chúng, cử tri và các chính trị gia Mỹ phải dồn sự quan tâm đến một vấn đề mới trong khi từ trước đó họ đã vốn quá đau đầu với cuộc khủng hoảng kép từ đại dịch Covid-19, sự suy giảm kinh tế tồi tệ cũng như tình trạng phân biệt chủng tộc nặng nề.

Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, ông Mitch McConnell, lập tức thông báo rằng nếu Tổng thống Trump thông báo về lựa chọn thay thế, Thượng viện Mỹ sẽ lập tức bỏ phiếu chấp thuận. Thế nhưng ông lại không hề nói gì đến việc cuộc bỏ phiếu chọn Thẩm phán Tối cao đó sẽ diễn ra trước cuộc bầu cử hay sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ.

Ban đầu, vào năm 1789, Tòa án Tối cao Mỹ có 6 vị trí thẩm phán tối cao, cho đến giờ có 9 vị trí

Việc vị trí thẩm phán Tòa án Tối cao bị bỏ trống tiềm ẩn rủi ro cực lớn làm xáo trộn chiến dịch tranh cử, đồng thời nó cho thấy tầm quan trọng của cuộc đối đầu giữa Tổng thống Trump và ông Joe Biden của Đảng Dân chủ.

Dư luận Mỹ có thể cũng sẽ chuyển hướng sự quan tâm khỏi cách mà Nhà Trắng xử lý đại dịch Covid-19, đồng thời nó khiến cho các chính trị gia Đảng Cộng hòa cần phải ý thức được rõ ràng hơn về sức ảnh hưởng nếu Tổng thống Trump tiếp tục nắm quyền trong 4 năm tới.

Chính trị gia Đảng Dân chủ hiện không khỏi lo lắng về rủi ro thay đổi cán cân quyền lực tại Tòa án Tối ca theo xu thế Đảng Cộng hòa sẽ tiếp tục giành thêm được ưu thế.

Bà Ginsburg vốn được coi như biểu tượng của chủ nghĩa tự do. Nếu Tổng thống Trump có thể đưa được vào vị trí bà bỏ trống bằng người thuộc phe bảo thủ, Đảng Cộng hòa coi như chiến thắng tại cơ quan luật pháp tối cao này với 6/9 thẩm phán thuộc phe Cộng hòa.

Thượng nghị sỹ McConnell, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, đang đương đầu với thách thức lớn. Trước đây vào năm 2016, Thượng viện với ông McConnell đang lãnh đạo phe đa số đã từ chối việc bỏ phiếu lựa chọn ứng viên vị trí thẩm phán Tòa án Tối cao khi Tổng thống Obama đề nghị. Khi đó, ông tuyên bố rằng sẽ chỉ bổ nhiệm thẩm phán sau khi cử tri Mỹ lựa chọn ra Tổng thống mới.

Chính hành động đó của ông đã giúp mang lại sự ủng hộ của cử tri đối với Tổng thống Trump. Sau chiến thắng vào năm 2016, Tổng thống Trump đã đề cử ông Neil Gorsuch vào vị trí thẩm phán và rồi Thượng viện Mỹ chấp thuận.

Chuyện xưa là vậy, thế nhưng trong tuyên bố mới nhất sau khi bà Ruth Bader Ginsburg qua đời, ông khẳng định sẽ đẩy nhanh việc lựa chọn thẩm phán dựa trên đề cử của Tổng thống Trump trước khi bầu cử Mỹ diễn ra. Ông McConnell lập luận rằng bối cảnh chính trị của năm nay khác hoàn toàn với năm 2016. Vào năm 2016, Nhà Trắng thuộc phe Dân chủ còn thượng viện do Đảng Cộng hòa nắm đa số.