Thâm hụt ngân sách của Mỹ tăng nhanh trong 6 tháng đầu năm tài chính 2023

Theo số liệu của Bộ Tài chính Mỹ, thâm hụt ngân sách của chính phủ liên bang nước này trong nửa đầu năm tài chính 2023 đã đạt mức 1.100 tỷ USD, tăng 63% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tính riêng trong tháng 3, mức thâm hụt ngân sách của Mỹ là 378 tỷ USD. Các khoản thanh toán lãi cho các khoản nợ tồn đọng trong 6 tháng đầu năm tài chính 2023 đạt tổng cộng 384 tỷ USD, tăng 32% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nguyên nhân của hiện trạng này là do Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) nâng lãi suất mạnh tay chưa từng thấy để kiềm chế lạm phát, buộc chính phủ phải trả khoản lãi cao hơn cho người mua trái phiếu kho bạc Mỹ.

Các khoản chi của Bộ Y tế Mỹ cũng tăng 5% so với cùng kỳ năm ngoái, lên mức 843 tỷ USD trong nửa đầu năm tài chính 2023. Trong khi đó, các khoản chi của Bộ Giáo dục tăng 76%, lên mức 124 tỷ USD trong nửa đầu năm, một phần là do chi phí liên quan đến chương trình xóa nợ cho vay của chính quyền Tổng thống Joe Biden.

Các khoản thanh toán của Cơ quan Bảo hiểm tiền gửi liên bang (FDIC) để chi trả cho những người gửi tiền tại các ngân hàng Silicon Valley Bank (SVB) và Signature Bank cũng đã ngốn thêm 29 tỷ USD vào chi tiêu của chính phủ trong tháng 3 vừa qua. Tuy nhiên, các khoản chi phí này được chi trả bởi các khoản thu có nguồn gốc từ các khoản phí do các ngân hàng thành viên FDIC thanh toán chứ không hẳn lấy toàn bộ từ tiền ngân sách.

Trước đó, Nhà Trắng thông báo chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã chuẩn bị kế hoạch giúp nước này giảm thâm hụt ngân sách gần 3.000 tỷ USD trong 10 năm tới. Mục tiêu này cao hơn rất nhiều so với mức giảm 2.000 tỷ USD được ông Biden nêu trong Thông điệp liên bang công bố tháng trước.

Bộ Tài chính Mỹ cho biết, kế hoạch của Tổng thống Biden sẽ khiến những tập đoàn lớn trả phần thuế tương xứng với thu nhập và không tăng thuế với những người dân Mỹ có thu nhập dưới 400.000 USD/năm. Phần lớn ngân sách thu thêm sẽ được sử dụng cho các chương trình phúc lợi mới, hướng đến tầng lớp trung lưu và người có thu nhập thấp.

Trong khi đó, kế hoạch của đảng Cộng hòa sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách với những biện pháp hỗ trợ các tập đoàn lớn, giàu có và những nhóm lợi ích đặc biệt.

Các quan chức Nhà Trắng cảnh báo, các kế hoạch thuế khác nhau và những chính sách từng được các nghị sỹ đảng Cộng hòa ủng hộ sẽ làm tăng nợ ngân sách thêm 3.000 tỷ USD trong 10 năm tới.

Tuy nhiên, Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy nhấn mạnh, lập trường của ông và Đảng Cộng hòa về việc giảm thâm hụt ngân sách và nợ liên bang bằng cách ưu tiên cắt giảm chi tiêu chính phủ thay vì tăng thuế như ông Biden mong muốn.