Thảm họa FTX đã khiến tiền điện tử lùi lại nhiều năm, cách nào để định hình lại toàn bộ ngành?

Sự sụp đổ của sàn giao dịch tiền số trị giá 32 tỷ USD FTX đã phá vỡ niềm tin của các nhà đầu tư vào tài sản kỹ thuật số. Những người tham gia thị trường đang cố gắng đánh giá mức độ thiệt hại mà vụ việc này gây ra. Cú sập cũng sẽ định hình lại ngành tiền số trong những năm tới.

Sam Bankman-Fried, ông chủ của FTX, đã từ chức vào ngày 11/11 và bị bắt tại Bahamas ngày 12/12. Chính phủ Mỹ buộc tội Sam lừa đảo và rửa tiền.

FTX có chức năng kết nối người mua và người bán các loại tiền số như Bitcoin. Tuy nhiên, công ty bị cáo buộc nhúng tay vào tài khoản khách hàng để thực hiện các giao dịch rủi ro qua thông qua công ty con Alameda Research.

Chuyên gia Louise Abbott tại công ty luật Keystone Law, cho biết: “Điều đó khiến các nhà đầu tư cực kỳ thất vọng, hoặc thậm chí là huỷ hoại họ”.

Rõ ràng rằng vụ lùm xùm của FTX có thể định hình lại toàn bộ tiền số trong những năm tới. Dưới đây sẽ là 3 cách mà ngành này có thể thay đổi.

1. Quy định

Đầu tiên, thảm hoạ tiền số chắc chắn sẽ khiến các cơ quan quản lý phải hành động.

Phần lớn ngành công nghiệp tiền số vẫn chưa được kiểm soát. Điều đó có nghĩa là các nhà đầu tư không được bảo vệ như khi gửi tiền vào ngân hàng hoặc một nhà môi giới được cấp phép. Và đây có thể là lúc để thay đổi. Các chính phủ Mỹ, Liên minh châu Âu và Vương quốc Anh đang thực hiện từng bước để thanh lọc thị trường.

The EU’s Markets in Crypto-Assets (MICA) là khung pháp lý toàn diện nhất cho đến nay. Mục đích của nó là để giảm thiểu rủi ro cho người tiêu dùng khi mua tiền số và buộc các sàn giao dịch phải chịu trách nhiệm nếu họ làm mất tài sản của nhà đầu tư. Tuy nhiên, sẽ phải chờ thêm 12 tháng nữa để MICA chính thức được áp dụng. Chuyên gia Abbott cho biết điều quan trọng là các cơ quan pháp lý phải hành động nhanh chóng.

Bà nói: “Mọi người cần thấy các bước đang được tiến hành để điều chỉnh thị trường tiền số. Và tôi nghĩ rằng nếu chúng tôi có thể đưa ra một số quy định, chúng tôi sẽ xây dựng lòng tin. Nếu không có các quy định, các nhà đầu tư sẽ không được bảo vệ”.

Theo Evgeny Gaevoy, người sáng lập và CEO của công ty giao dịch tiền số Wintermute, vụ việc đã đẩy lùi việc sử dụng tài sản số lùi lại “1 hoặc 2 năm”.

Ông nói rằng khi nhìn vào Celsius, Three Arrows và giờ là FTX thì đều thấy thất bại. Ông nói: “Tất cả nền tảng này đều đang nhận lấy điều tồi tệ nhất của cả hai phía, vì chúng không hoàn toàn phi tập trung và cũng không được tập trung hoá đúng mức”.

Đối với Kevin de Patoul, CEO của Wintermute, bài học lớn nhất từ vụ sụp đổ của FTX là “Khi bạn có sự tập trung hoá, bạn cần có sự giám sát và sự cân bằng quyền lực phù hợp”.

2. Sự bền vững

Nhiều công ty và dự án mới đã xuất hiện sau những năm mùa đông tiền điện tử 2018 và FTX nằm trong số đó. Hiện các chuyên gia dự đoán sẽ có ít công ty và loại tiền số tồn tại trong những năm tới. Sự sụp đổ của FTX đang lan sang các công ty khác. Công ty cho vay tiền số BlockFi đã phá sản. Giờ đây, mọi ánh mắt chú ý đổ dồn về các công ty giao dịch và cho vay khác như Gemini và Genesis.

Peter Smith, CEO của Blockchain.com, cho biết: “Thách thức đối với toàn bộ lĩnh vực là FTX và Alameda là những nhà đầu tư tích cực trong ngành”.

Công ty Near Foundation đứng sau mạng blockchain có tên Near là một trong số các công ty đã nhận đầu tư từ FTX. CEO Marieke Flament của Near, cho biết công ty đã hạn chế tiếp xúc với FTX nhưng vẫn “bất ngờ và sốc” trước cú sụp đổ. Sau thất bại của FTX, nỗi lo sợ cho sức khoẻ tài chính của các sàn giao dịch tiền số khác đang ngày một tăng. Theo dữ liệu từ CryptoQuant, kể từ đầu năm 2020, khoảng 900.000 Bitcoin đã được rút ra khỏi các sàn giao dịch.

Sàn giao dịch Binance cũng đang phải đối mặt với các câu hỏi về khoản dự trữ mà họ nắm giữ để hỗ trợ khách hàng. Công ty đã chứng kiến hàng tỷ USD bị rút ra trong tuần qua.

Mặc dù không có lý do gì để nghi ngờ việc Binance phải đối mặt với nguy cơ phá sản, nhưng các sàn giao dịch như Binance và Coinbase sẽ phải đương đầu với bối cảnh thị trường ảm đạm trong tương lai, khi mà khối lượng giao dịch và số dư tài khoảng đồng loạt giảm.

Các chuyên gia tin rằng sẽ có những sàn giao dịch hoạt động đúng cách và sẽ tồn tại.

3. Sự đổi mới

Mặc cho tình trạng đi xuống của thị trường tiền số và những thiệt hại đối với các nhà đầu tư, ngành tiền số có khả năng sẽ vượt qua được.

Những người ủng hộ web3, một thế hệ thứ ba của mạng internet, kỳ vọng mùa đông tiền số 2022 sẽ mở đường cho việc sử dụng chuỗi khối (blockchain) sáng tạo hơn, thay vì sử dụng tiền số mang tính đầu cơ như hiện nay.

Flament nhận thấy rất nhiều các công ty đổi mới kỹ thuật số hoặc đổi mới vũ trụ ảo metaverse. Chẳng hạn như NFT hay còn gọi là mã token không thể thay thế, có thể thay đổi mối quan hệ của người dùng với tài sản trong game và sự kiện.

Ian Rogers của công ty ví tiền điện tử Ledger cho biết: “Tài sản kỹ thuật số sẽ ngày càng đóng vai trò trong cuộc sống con người, cho dù là đồ sưu tầm, vé hoặc căn cước công dân”. Nhưng đây sẽ là cả một chặng đường dài.