Tàu đâm sập cầu Baltimore: 'Mắt xích' 80 tỷ USD tê liệt, tốn 600 triệu USD xây lại

Ngày 26/3, một tàu container khổng lồ rời cảng trên đường tới Sri Lanka đã đâm vào cây cầu Francis Scott Key ở Baltimore, Maryland (Mỹ). Vụ va chạm đã khiến cây cầu bị sập, một số phương tiện rơi khỏi cầu và khiến 6 người mất tích, đi kèm là những nguy cơ tiềm ẩn về việc gián đoạn dịch vụ hậu cần tại khu vực này.

Hình ảnh tàu chở container Dali đâm sập cây cầu Francis Scott Key tại Baltimore, Maryland, Mỹ.

Tàu container mất điện đâm sập cầu

Theo các phương tiện truyền thông nước ngoài, rạng sáng 26/3 theo giờ Mỹ, một tàu chở container tên Dali, treo cờ Singapore, đã đâm vào một trong những trụ đỡ trung tâm của cây cầu Francis Scott Key tại khu vực Cảng Baltimore. Vào thời điểm xảy ra tai nạn, trên tàu có 22 thuỷ thủ đoàn và khoảng 4.679 container, gần bằng một nửa sức chứa của nó.

Con tàu được Maersk thuê và đang chở đầy hàng hóa hướng tới Sri Lanka dường như đã bị mất điện và đi chệch hướng. Được biết, thuỷ thủ đoàn đã cố gắng ra tín hiệu cảnh báo nguy hiểm cho các phương tiện trước khi thực sự lao vào cây cầu, giúp các quan chức Baltimore kịp ngăn chặn các phương tiện lưu thông trên tàu.

Cây cầu bốn làn xe dài 2,6km bắc qua Sông Patapsco và đóng vai trò là điểm giao nhau ngoài cùng của bến cảng Baltimore và là điểm nối thiết yếu của I-695, hay Đường vành đai Baltimore.

Vụ va chạm khiến cây cầu Francis Scott Key bị gãy, sập, kéo theo một số phương tiện rơi xuống sông Patapsco và khiến một số người mất tích. Con tàu Dali bị cho là bốc cháy một phần do bị cây cầu sập đè lên, tuy nhiên 22 thuỷ thủ đoàn được cho là đều an toàn.

Thống đốc bang Maryland Wes Moore cho biết vụ sập cầu là một sự kiện “gây sốc và đau lòng” đối với người dân Maryland, những người đã sử dụng cây cầu trong 47 năm qua.

Các quan chức sở cứu hỏa Baltimore cho biết đây là "sự kiện thương vong hàng loạt" và cho biết ít nhất 6 người vẫn mất tích sau vụ va chạm. Hai người khác đã được giải cứu, trong đó một người bị thương nặng và đang trong tình trạng nguy kịch, các quan chức cho biết. Có thông tin cho rằng có những công nhân trên cầu đang tham gia bảo trì đường cơ bản khi vụ va chạm xảy ra.

Theo các quan chức, các đội tìm kiếm và cứu hộ đã sử dụng công nghệ hồng ngoại và sóng siêu âm để “đánh dấu” 5 phương tiện dưới nước trên sông Patapsco, 3 trong số đó được cho là phương tiện chở khách. Ngoài ra, có 8 đội lặn gồm khoảng 50 thợ lặn đang thực hiện nỗ lực cứu hộ.

Tuy nhiên, tờ People đưa tin nhiệt độ tương đối thấp vào ngày 26/3 (khoảng 8 độ C) “gây ra mối lo ngại” trong việc tìm kiếm những người dưới nước.

Patrick Penfield, giáo sư quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học Syracuse, nói với Quartz: “Thảm kịch cầu Francis Scott Key sẽ tác động đến nhiều chuỗi cung ứng ở Bờ Đông Mỹ. Hơn 11 triệu phương tiện sử dụng cây cầu đó hàng năm và đó là con đường quan trọng đối với mạng lưới giao thông của Baltimore”.

Hình ảnh được ghi lại sau vụ sập cầu Francis Scott Key.

Cảng Baltimore đóng cửa vô thời hạn - Thiệt hại kinh tế "không thể đong đếm"

Cảng Baltimore - một mắt xích trị giá khoảng 80 tỷ USD trong chuỗi cung ứng toàn cầu, dự kiến ​​​​sẽ đóng cửa vô thời hạn trong khi các quan chức liên bang và tiểu bang Mỹ ở Maryland giải quyết hậu quả của vụ sập cầu Francis Scott Key.

Theo Cục Quản lý Cảng Maryland, Baltimore là cảng lớn thứ 11 ở Mỹ về mặt xử lý container nhưng là cảng bận rộn nhất của Mỹ về xuất khẩu ô tô, đã xử lý hơn 750.000 phương tiện vào năm 2023. Đây cũng là cảng xuất khẩu than bận rộn thứ hai vào năm ngoái. Do đó, Cảng Baltimore được đánh giá là một thành viên quan trọng trong chuỗi cung ứng cho ngành công nghiệp ô tô và năng lượng.

Vào tháng 1 năm nay, 56.332 tấn ô tô và phụ tùng ô tô đã di chuyển qua cảng cũng như 62.397 lâm sản - bao gồm gỗ, giấy và thức ăn chăn nuôi - và 199 tấn thép và các kim loại khác, Dữ liệu cổng Maryland cho thấy.

Cảng Baltimore đã xử lý 52,3 triệu tấn hàng hóa nước ngoài, trị giá 80 tỷ USD vào năm 2023. Mỗi tháng tàu thuyền qua cảng bị đóng cửa, hơn 6 tỷ USD hàng hóa không qua được. Cảng cũng tạo ra khoảng 15.300 việc làm trực tiếp và 139.180 việc làm gắn liền với công việc tại cảng và tạo ra tổng thu nhập cá nhân gần 3,3 tỷ USD.

John Lawler, giám đốc tài chính của Ford Motor Co., nói với Bloomberg rằng nhà sản xuất ô tô này sẽ bắt đầu định tuyến lại các bộ phận ô tô đến các cảng khác ở Bờ Đông nước Mỹ. GM cho biết trong một tuyên bố rằng họ đang nỗ lực định tuyến lại các chuyến hàng xe đến các cảng khác nhau và dự kiến ​​sẽ có “tác động tối thiểu” đến hoạt động của mình. Volkswagen dự kiến ​​việc vận chuyển đường bộ sẽ bị chậm trễ do giao thông được định tuyến lại trên đất liền nhưng không có vấn đề về hàng hải.

Ernie Thrasher, Giám đốc điều hành của Xcoal Energy and Resources có trụ sở tại Pennsylvania, nói với Bloomberg rằng vụ sập cầu có thể khiến các chuyến hàng than ra khỏi Baltimore ngừng hoạt động trong tối đa 6 tuần.

Có thể thấy một phần cây cầu đã đè vào con tàu Dali.

Xây lại cầu có thể mất 600 triệu USD

Theo David MacKenzie, chủ tịch công ty tư vấn kỹ thuật và kiến ​​trúc COWIfonden, nhu cầu xây dựng lại nhanh chóng sẽ khiến chi phí tăng ít nhất gấp 10 lần so với mức giá ban đầu của những năm 1970 là khoảng 60 triệu USD.

Ông David nói: “Nó phải được xây dựng nhanh chóng vì áp lực đối với giao thông đi lại. Nhưng điều đó cũng đồng nghĩa với việc chi phí sẽ đắt hơn rất nhiều và quá trình mua sắm sẽ phải rút ngắn rất nhiều. Vì vậy, nó sẽ là một công trình xây dựng lại tốn kém".

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ý định của ông là “chính phủ liên bang sẽ thanh toán toàn bộ chi phí tái thiết cây cầu đó”. Theo đó, có thể một số nguồn tài trợ có thể đến từ luật cơ sở hạ tầng lưỡng đảng, một trong những thành tựu lập pháp quan trọng của ông Biden đã được thông qua vào năm 2021.