Tập đoàn Than - Khoáng sản (TKV) có hấp dẫn nhà đầu tư?

TKV với công ty mẹ là công ty TNHH 100% vốn nhà nước, có vốn điều lệ là 35 nghìn tỷ đồng. Báo cáo tài chính công bố mới chỉ có đến năm 2018. Doanh thu hợp nhất 2018 đạt 103 nghìn tỷ đồng, tăng 30% so với 2017. Lợi nhuận sau thuế 3.867 tỷ đồng. Như vậy, TKV có vốn bằng 2,5 lần Vietnamairlines nhưng doanh thu thì bằng và lợi nhuận cao hơn một chút.

TKV mẹ đầu tư vào 39 công ty con với vốn ~16 nghìn tỷ đồng, 11 công ty liên kết với vốn khá nhỏ 187 tỷ đồng. Những công ty con vốn lớn nhất gồm Tổng công ty điện lực TKV 6.778 tỷ đ, Tổng công ty khoáng sản TKV 1.961 tỷ đ, Tổng công ty công nghiệp mỏ Việt Bắc TKV 1.031 tỷ đ, Công ty CP sắt Thạch Khê 1.123 tỷ đ.

Hoạt động của TKV chủ yếu là khai thác than (chiếm 2/3 doanh thu). Các khoáng sản khác có nhôm, bauxite, cromit (17% doanh thu). Hoạt động khác có sản xuất thuốc nổ (3% doanh thu), sản xuất điện (11% doanh thu), lắp ráp ô tô và các dịch vụ khác. Trong đó, kinh doanh khoáng sản và vật liệu nổ có lợi nhuận khá cao. Năm 2018 tiêu thụ than đạt ~40 triệu tấn (xuất khẩu < 2 triệu tấn), 1,23 triệu tấn alumin (chủ yếu xuất khẩu).

Công ty mẹ TKV có kế hoạch CPH năm 2019 nhưng dự kiến hoàn thành năm 2020 và nhà nước vẫn nắm tối thiểu 65% vốn. Với vốn điều lệ khá lớn và lợi nhuận sau thuế công ty mẹ năm 2017 chỉ đạt 1.176 tỷ đồng, năm 2018 đạt 2.309 tỷ đồng thì tỷ suất lợi nhuận trên vốn là khá thấp. Vay và nợ thuê tài chính ở mức bằng vốn CSH cũng là bình thường. Hy vọng sau CPH hoạt động của TKV sẽ có hiệu quả cao hơn. Khi đó giá than cung cấp trong nước (nhiệt điện chẳng hạn) chắc sẽ chẳng thể có giá quy định mà tuỳ theo thị trường.

(Công ty mẹ TKV có trên 50 nghìn lao động, 1.737 hecta đất, 1,6 triệu m2 nhà ở 33 tỉnh, thành. Đất đai và lao động là các yếu tố khá phức tạp trong tiến trình CPH, nhưng đất đai cũng khá hấp dẫn các nhà đầu tư).