Tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống thấp, một số ngân hàng vẫn xin cấp thêm room

Mặc dù tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống hiện còn thấp so với cùng kỳ các năm trước, nhiều tổ chức tín dụng (TCTD) tăng trưởng âm/thấp, dư địa tăng trưởng còn nhiều, nhưng một số TCTD vẫn tăng trưởng tín dụng khá tốt và đề nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục điều chỉnh hạn mức tăng trưởng tín dụng (room tín dụng) cho năm 2023.

Tại Hội nghị triển khai Công điện số 990 của Thủ tướng về giải pháp tăng cường khả năng tiếp cận vốn tín dụng cho hoạt động sản xuất kinh doanh, cũng như đẩy mạnh triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31 của Chính phủ vừa được tổ chức, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết thị trường tiền tệ, ngoại hối cơ bản ổn định, tỷ giá được điều hành hợp lý. Tuy nhiên, những vấn đề của thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp dù đã được quyết liệt xử lý nhưng chưa triệt để nên cũng đã gây khó khăn cho hoạt động ngân hàng.

Tăng trưởng tín dụng đến 24/10 mới chỉ đạt mức 6,81%

Trước những yêu cầu tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, NHNN cũng đã triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho lĩnh vực này, và gói tín dụng cho lĩnh vực thuỷ sản 15.000 tỷ đồng, từ chính nguồn lực của các nhà băng.

Ngoài ra, NHNN cũng triển khai nhiều chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp ở nhiều địa phương trên cả nước. Thông qua đó để cùng các TCTD tìm ra giải pháp cùng nhau tháo gỡ khó khăn và hỗ trợ các doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, NHNN là đầu mối tổ chức triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31, phối hợp với các bộ ngành để khảo sát khó khăn, vướng mắc, báo cáo Chính phủ trong quá trình triển khai.

Tuy nhiên, dù đã rất nỗ lực triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ, Thống đốc cũng thẳng thắn nhìn nhận, hiện tăng trưởng tín dụng vẫn còn chậm. Tính đến ngày 24/10, tín dụng đối với nền kinh tế tăng 6,81% so với cuối năm 2022; trong đó tín dụng đối với doanh nghiệp đạt gần 6,5 triệu tỷ đồng, chiếm trên 50% dư nợ toàn nền kinh tế.

Trước đó, NHNN cho biết, tăng trưởng tín dụng tại thời điểm 29/9 là 6,92%. Như vậy, tăng trưởng tín dụng trong tháng 10/2023 đã quay đầu giảm 0,11%.

Tín dụng chưa cao do khả năng hấp thụ vốn yếu

Theo ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN), thanh khoản hệ thống TCTD dư thừa và còn rất nhiều dư địa để tăng trưởng tín dụng. Cụ thể, toàn hệ thống còn khoảng 8% để tăng trưởng tín dụng, tương đương cung ứng thêm 950.000 tỷ đồng tín dụng cho nền kinh tế.

“Xét về cân đối cung-cầu tín dụng cho thấy hệ thống đang dư cung tín dụng rất lớn. Tăng trưởng tín dụng thời gian qua chưa cao không phải từ phía cung tín dụng của hệ thống TCTD, mà nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ phía cầu và khả năng hấp thụ tín dụng của nền kinh tế cũng như các yếu tố khách quan khác,” ông Quang cho biết.

Theo Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, có 3 nguyên nhân lớn khiến tín dụng tăng chậm.

Thứ nhất, trong bối cảnh khó khăn chung, sức hấp thụ vốn của nền kinh tế, đầu tư, sản xuất kinh doanh giảm, dẫn tới cầu tín dụng giảm tương ứng.

Thứ hai, một số nhóm khách hàng có nhu cầu tín dụng nhưng chưa đáp ứng điều kiện vay vốn/hoặc còn vướng mắc về thủ tục pháp lý, nhất là việc tiếp cận tín dụng của nhóm doan nghiệp nhỏ và vừa còn hạn chế do quy mô vốn nhỏ, vốn chủ sở hữu và năng lực tài chính, quản trị điều hành hạn chế; thiếu phương án kinh doanh khả thi...

Thứ ba, sau thời gian dài nền kinh tế gặp khó khăn, mức độ rủi ro của khách hàng vay được các TCTD đánh giá là cao hơn, khi khách hàng vay không chứng minh được hiệu quả hoạt động kinh doanh và khả năng trả nợ trong bối cảnh khó khăn hiện nay.

Mới đây, tại Công điện số 990/CĐ-TTg ngày 21/10/2023, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu trong thời gian tới, NHNN tiếp tục tập trung quyết liệt triển khai một số giải pháp trọng tâm nhằm tăng cường hơn nữa khả năng tiếp cận vốn tín dụng cho người dân và doanh nghiệp nhằm góp phần hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế.

Đại diện NHNN cho biết, mặc dù tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống hiện còn thấp so với cùng kỳ các năm trước, nhiều TCTD tăng trưởng âm/thấp, hiện dư địa tăng trưởng còn nhiều, nhưng một số TCTD vẫn tăng trưởng tín dụng khá tốt và đề nghị NHNN tiếp tục điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho năm 2023. Do đó, NHNN đang khẩn trương rà soát để có phương án điều hành tín dụng những tháng cuối năm 2023 hợp lý, tạo điều kiện cho các TCTD có khả năng tăng trưởng tín dụng đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế.

Mức tăng trưởng tín dụng sẽ được điều hành hợp lý

Sắp tới, NHNN sẽ tiếp tục điều hành chủ động, linh hoạt, đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác. Bên cạnh đó là điều tiết tiền tệ, thanh khoản thị trường hợp lý, điều hành lãi suất, tỷ giá phù hợp với điều kiện thị trường và mục tiêu chính sách tiền tệ.

Mức tăng trưởng tín dụng cũng sẽ được điều hành hợp lý nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, hướng nguồn vốn tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng kinh tế. Các giải pháp tháo gỡ khó khăn sẽ tiếp tục được NHNN triển khai, tạo điều kiện thuận lợi tiếp cận vốn tín dụng.

NHNN cũng sẽ tiếp tục triển khai các nhiệm vụ của ngành ngân hàng tại Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, các Chương trình mục tiêu quốc gia, các chương trình, chính sách tín dụng đặc thù đối với một số ngành, lĩnh vực theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng, chẳng hạn như gói 15.000 tỷ đồng cho doanh nghiệp ngành lâm nghiệp, thủy sản, gói 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội...

NHNN sẽ nhanh chóng rà soát tình hình thực hiện Thông tư 03 (cho phép TCTD mua lại ngay trái phiếu doanh nghiệp) và Thông tư 06 (Thông tư sửa đổi Thông tư 39 về hoạt động cho vay của các TCTD). Bên cạnh đó là có cơ sở để kịp thời ban hành các văn bản sửa đổi, bổ sung phù hợp với thực tiễn thị trường, tăng khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng cho nền kinh tế, đảm bảo an toàn hệ thống.