Tầm quan trọng của việc hiểu rõ chính mình trong đầu tư

Đại dịch Covid-19 và các lệnh phong tỏa đang giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế toàn cầu.

Trong hoàn cảnh này, tất cả chúng ta đều đang cố gắng tìm câu trả lời giữa vô vàn câu hỏi: Những nguy cơ nào khiến tôi có thể bị nhiễm virus? Tôi có khả năng hồi phục nếu chẳng may mắc bệnh không? Gia đình, bạn bè và đồng nghiệp của tôi sẽ ra sao? Tôi nên làm gì để bảo vệ bản thân và người xung quanh? Bên cạnh sức khỏe và sự an toàn của bản thân, tôi nên làm gì khi giá trị của các khoản đầu tư vừa lao dốc?

Trong chưa đầy một tháng, từ mức cao nhất mọi thời đại, thị trường chứng khoán Mỹ đã sụt giảm và trở thành một thị trường giảm giá - bear market (có mức giảm hơn 20%). Tiếp sau đó, để tăng thêm sự bối rối cho các nhà đầu tư, thị trường đã hồi phục lại 20% chỉ sau 4 ngày giao dịch.

Vì vậy, thay vì tập trung vào những điều có thể xảy ra trong tương lai, chúng ta có thể gặt hái được nhiều lợi ích từ việc phân tích những gì chúng ta đã học hỏi được với vai trò là nhà đầu tư trong vài tuần vừa qua. Nếu có thể quay ngược thời gian, đâu là điều tôi sẽ thay đổi - có thể là ngay trong giai đoạn căng thẳng này hoặc trong vòng 5 năm trở lại đây? Tôi sẽ sẵn sàng chịu nhiều rủi ro hơn hay tận dụng đòn bẩy tài chính? Tôi có chạy theo đám đông bán tháo ồ ạt không? Tất nhiên, không ai trong chúng ta có thể du hành ngược thời gian, nhưng chúng ta có thể thay đổi cách phản ứng trong tương lai...

Chúng ta có thể gặp khó khăn khi xác định một hình mẫu để áp dụng cho chính bản thân mình, do đó, chúng ta cần phải nhìn lại các đặc điểm của chính mình và đánh giá xem những đặc điểm đó có tác động thế nào đến các quyết định đầu tư.

Trên cơ sở hợp tác với Oxford Risk, một công ty chuyên về tài chính hành vi, chúng tôi đã xác định được 9 đặc điểm tính cách miêu tả và giải thích hành vi của nhà đầu tư, bao gồm: mức độ chấp nhận rủi ro, thiên hướng đầu cơ, bình tĩnh, tự tin, thoải mái về tài chính, nhu cầu được hướng dẫn, mức độ dễ bị kích động, nhu cầu để lại di sản và khả năng kiểm soát bản thân từ bên trong.

Nếu xếp những đặc tính này theo các thứ hạng cao, trung bình hoặc thấp, chúng ta sẽ có gần 20.000 hồ sơ tiềm năng của các cá nhân khác nhau. Tuy nhiên, dựa trên khảo sát của các khách hàng tại Hồng Kông, Singapore và Đài Loan, chúng tôi nhận có thấy ba nhóm hồ sơ hành vi chính, đó là “Bảo thủ, Bình tĩnh, Năng động”.

Nhà đầu tư bảo thủ thường khá tự tin trong vấn đề tài chính của mình, không cần nhiều sự hướng dẫn và ít khi chạy theo xu hướng đầu cơ hay đưa ra những quyết định bốc đồng. Nhóm nhà đầu tư này sẽ chịu ảnh hưởng ít hơn từ tình trạng sụt giá trong giai đoạn thị trường biến động. Các nhà đầu tư bảo thủ có thể đánh giá xem liệu việc phân bổ đầu tư của họ có quá bảo thủ và phù hợp với các mục tiêu dài hạn hay không. Các giai đoạn biến động của thị trường, như chúng ta đang thấy trong hiện tại, có thể là thời điểm tốt để cân nhắc về việc gia tăng từ từ mức độ chấp nhận thêm rủi ro trong danh mục các khoản đầu tư.

Nhà đầu tư bình tĩnh có nhiều điểm tương đồng với nhà đầu tư bảo thủ, nhưng lại xếp hạng cao hơn ở các đặc điểm bình tĩnh và tự tin. Nhóm nhà đầu tư này thường có nhiều kinh nghiệm, có khả năng giữ bình tĩnh trước khủng hoảng và luôn cố gắng đánh giá tình hình dựa trên lý trí. Một điểm yếu là đôi khi họ quá tự tin.

Điều quan trọng đối với các nhà đầu tư bình tĩnh là luôn xem xét các quan điểm từ nhiều khía cạnh khác nhau và trả lời câu hỏi vì sao quan điểm của chính mình có thể sẽ không đúng. Điều này sẽ giúp các nhà đầu tư duy trì sự đa dạng trong danh mục trong khi tiếp tục xem xét các phương án thay thế

Trái ngược với nhà đầu tư bảo thủ, nhà đầu tư năng động lại có nhiều hứng thú với đầu cơ, đưa ra những quyết định bốc đồng và tìm kiếm sự tư vấn từ những người xung quanh.

Nhóm nhà đầu tư này có thể nhận bài học đắt giá khi thị trường rơi vào hỗn loạn, vì có ít kinh nghiệm đầu tư. Các nhà đầu tư năng động sẽ thu về hiệu quả nếu tuân thủ theo một phương thức đầu tư có tính kỷ luật. Điều này bao gồm phân bổ đa dạng các khoản đầu tư chủ chốt trong giai đoạn thị trường biến động, hoặc dành riêng ra một khoản để đầu tư trong một giai đoạn và bối cảnh thị trường nhất định (thỏa mãn được nhu cầu đầu tư của họ).

Mỗi chúng ta là những cá nhân riêng biệt và sẽ sở hữu những đặc điểm khác nhau. Tuy nhiên, chúng tôi hy vọng mô hình này sẽ giúp bạn xác định được điểm mạnh và điểm yếu của chính mình. Việc hiểu chính bản thân mình là bước đầu tiên cần thiết để xây dựng một phương thức đầu tư nhất quán và phù hợp với đặc điểm cá nhân cũng như các mục tiêu dài hạn của các bạn.