Tại sao tướng Nga liên tiếp tử trận ở Ukraine?

Sau vài tuần chiến sự ở nước láng giềng Ukraine, đã có ít nhất 4 tướng Nga thiệt mạng, cùng nhiều đại tá, trung tá, thiếu tá, đại uý.

Ngày 19/3, truyền thông châu Âu đưa tin Trung tướng Andrei Mordvichev, Tư lệnh Quân đoàn hỗn hợp số 8, đã thiệt mạng ở Chornobaivka, gần Kherson. Nếu tin này được phía Nga xác nhận, đây sẽ là cấp chỉ huy cao nhất của Nga tử trận tại Ukraine trong cuộc chiến tranh do Tổng thống Nga Vladimir Putin khởi xướng.

Phía Ukraine cho biết đến nay, đã có 4 thiếu tướng Nga bị sát hại, trong đó có Thiếu tướng Oleg Mityaev, Tư lệnh Sư đoàn xạ thủ cơ giới 150, người từng có thành tích chiến đấu ở Syria. Thi thể của ông được quân Ukraine tìm thấy ngay vệ đường ở Mariupol. Cầu vai mang hàm thiếu tướng “được tìm thấy gần đó”, ngụ ý rằng thi thể không được toàn vẹn.

Trước đó, cũng là nguồn tin của Ukraine cho biết các thiếu tướng của Nga là Vitaly Gerasimov, Andrei Kolesnikov và Andrei Sukhovetsky đều đã tử trận. Con số các cấp tá - từ đại tá chỉ huy lữ đoàn, tiểu đoàn tới đại úy chỉ huy các đơn vị dù, an ninh quân đội của Nga – bỏ mạng trong cuộc chiến ở Ukraine còn cao hơn, không dưới 13 người.

Bên cạnh các tướng tử trận, quân đội Nga còn “mất tướng” vì bị ông Putin cách chức hoặc bắt giữ. Hồi tuần trước, đã có ít nhất 8 sĩ quan cao cấp bị cách chức hoặc quản thúc, lý do phần nhiều là do thu thập thông tin sai lệch về Ukraine. Tuy nhiên, các báo châu Âu cho rằng lỗi không phải của họ, mà là vì hệ thống thông tin tình báo Nga ở Ukraine quá kém. Phía Ukraine đã thu âm được lời các sĩ quan an ninh FSB Nga tại vùng Kharkov nói chuyện qua thẻ SIM đánh cắp ở cửa hàng của Ukraine vì hệ thống liên lạc mã hóa của Nga bị hỏng.

Câu hỏi đặt ra là tại sao có nhiều tướng Nga tử trận như vậy?

Một cách giải thích cho việc tình trạng này đơn giản là vì họ phải ra tiền tuyến chỉ đạo trực tiếp do tinh thần quân lính xuống thấp hoặc do thông tin liên lạc tồi tệ nên dễ trúng tên bay đạn lạc.Vụ Thiếu tướng dù Andrei Sukhovetsky vong mạng tại trận ngày 28/2 cho thấy tuy ít quân hơn nhưng phía Ukraine lại có những ưu thế nhất định về trinh sát.

Trao đổi với trang military.com, Jeffrey Edmonds, cựu Giám đốc chuyên về Nga trong Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama, cho rằng “sức ép chính trị từ Moskva có vẻ là nguyên nhân buộc nhiều sĩ quan cao cấp của Nga phải xông ra tiền tuyến”. Theo chuyên gia này, mục tiêu chính trị, đó là phải chiếm bằng được các đô thị của Ukraine - đã buộc họ phải ra trận.

Tuy nhiên, có một cách giải thích khác là quân Ukraine đã dùng thông tin tình báo, trinh sát chiến trường, nhờ năng lực chiến tranh thông tin cao hơn nên đã “lùng và diệt” các cấp chỉ huy, tư lệnh của Nga khá hiệu quả. BBC dẫn lời một số chuyên gia cho rằng các vị tướng này không chỉ đơn giản là ở sai chỗ, sai thời điểm mà nhiều khả năng Ukraine đang nhắm vào các sĩ quan cao cấp nhất của Nga”.

Chuyên gia Rita Konaev, Đại học Georgetown (Mỹ), nói với BBC: “Tôi không nghĩ đây là một vụ tai nạn. Một vụ thì có thể là tai nạn, nhưng nhiều vụ thì phải là có chủ đích”. Tờ “The Wall Street Journal” trích lời một nguồn tin nội bộ từ phía Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết nước này có một đội tình báo quân sự chuyên nhắm vào tầng lớp sĩ quan của Nga: “Họ tìm kiếm các tướng lĩnh, phi công, chỉ huy pháo binh”. Theo bà Konaev, vì quân Ukraine ít hơn nên việc nhắm vào các cá nhân cấp cao có thể là một phần quan trọng của cuộc chiến thông tin.

Dù rất khó để xác định liệu Mỹ và các nước Phương Tây có chia sẻ tin tức tình báo cho Ukraine hay không, song các nguồn tin quân sự đánh giá rằng trong 8 năm qua, từ sau năm 2014, quân đội Ukraine đã tiến bộ rất nhiều trong việc do thám từ trên không nhờ cuộc chiến ở Donbass. Những năm qua, máy bay không người lái Bayraktar-TB2 do Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp cho Ukraine đã tiêu diệt một số cấp chỉ huy của quân đội ly khai thân Nga ở vùng Donbass.

Điều này cũng giải thích cho lý do Ukraine lại có thể tiêu diệt nhiều tướng Nga đến vậy.

Theo Military.com, BBC, WSJ