Tại sao đồng USD mạnh lên lại khiến nhiều quốc gia lo lắng?

Đồng USD đã có một sụt giảm đôi chút trong những tuần gần đây khi mà các nhà đầu tư đổ xô vào đồng tiền này như là một biện pháp trú ẩn trong trong bối cảnh lo lắng về suy thoái kinh tế ngày càng gia tăng.

Sự đi lên này cùng với việc đồng bảng Anh và đồng euro giảm giá có thể có tạo ra một số vấn đề rộng lớn hơn về kinh tế.

Một đợt tăng giá đột biến trong năm nay đã đưa đồng USD tiệm cận với một cột mốc lịch sử khác: một bảng Anh gần như tương đương với 1 đồng USD. Nói cách khác, ngày càng có nhiều khả năng 1 bảng Anh có thể bằng 1 USD lần đầu tiên trong lịch sử vào đầu năm nay.

Sự sụt giảm của đồng bảng Anh diễn ra không lâu sau khi đồng euro lần đầu tiên trong 20 năm có giá trị ngang hàng với đồng USD cách đây không lâu. Đồng tiền chung 23 năm tuổi đã trượt giá sâu hơn khi lo ngại suy thoái gia tăng ở khu vực sữ dụng đồng euro trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng được tạo ra phần lớn là do cuộc chiến ở Ukraina.

Đồng USD tăng mạnh khiến nhiều quốc gia lo lắng.

Các loại tiền tệ chính khác cũng bị đánh bại. Đồng yên Nhật đã giảm gần 20% so với đồng USD trong năm nay, trượt xuống mức thấp nhất kể từ năm 1998. Đồng rupee của Ấn Độ đã giảm xuống mức thấp kỷ lục mới vào thứ Hai sau khi lần đầu rớt xuống 80 rupee / USD vào đầu năm nay trong bối cảnh các nhà đầu tư toàn cầu tránh xa tài sản của ca thị trường mới nổi đầy rủi ro.

George Saravelos, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu ngoại hối của Deutsche Bank, viết trong một lưu ý cho khách hàng: "Đồng USD đang trải qua mức tăng vọt về định giá lớn nhất kể từ những năm 1980".

Tại sao đồng USD tăng vọt?

Danh tiếng của đồng USD như một nơi trú ẩn an toàn trong thời kỳ kinh tế khó khăn là một yếu tố chính. Những lo lắng về suy thoái, đặc biệt là ở khu vực đồng euro, đã tăng lên trong những tuần qua khi lạm phát gia tăng, chủ yếu là do giá năng lượng và thực phẩm cao hơn, buộc các ngân hàng trung ương trên toàn cầu phải thắt chặt nguồn tiền của họ. Sự thu hẹp đáng kể đang khiến các nhà đầu tư phải nương tựa vào sự an toàn tương đối của đồng USD, vốn ít chịu một số rủi ro toàn cầu lớn trong thời điểm này.

Việc Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ tăng lãi suất mạnh mẽ cũng là một lý do khác. Ngân hàng trung ương đã thắt chặt chính sách tiền tệ của mình nhằm giảm lạm phát đang tăng vọt. Lập trường tích cực của Fed trái ngược với quan điểm của ngân hàng trung ương Nhật Bản, vốn vẫn kiên trì với lãi suất thấp và Ngân hàng trung ương châu Âu đã chống lại các đợt tăng lãi suất cao trong thời gian dài. Điều này đã tạo ra khoảng cách lớn về mặt bằng lãi suất ở Mỹ và khu vực đồng euro, khiến các nhà đầu tư theo đuổi lợi nhuận cao hơn và đó là lý do để chuyển tiền sang Mỹ.

Mức tăng mới nhất của đồng USD so với đồng bảng Anh diễn ra sau khi chính phủ Anh công bố cắt giảm thuế lớn nhất trong 50 năm, với việc Bộ trưởng Tài chính Anh Kwasi Kwarteng hứa sẽ cắt giảm thuế nhiều hơn. Sự mở rộng tài khóa của chính phủ đã làm dấy lên lo ngại về lập trường tăng lãi suất thậm chí còn quyết liệt hơn của Ngân hàng Trung ương Anh.

"Theo quan điểm của chúng tôi, thách thức trước mắt của Vương quốc Anh không phải là tăng trưởng thấp. Đó là một bức tranh cân bằng đối ngoại cực kỳ tiêu cực khi phụ thuộc vào nguồn vốn nước ngoài", Saravelos nói.

Tỷ giá đồng USD so với một số đồng tiền khác.

"Khoản chi tiêu tài chính lớn vừa được công bố có thể thúc đẩy tăng trưởng một chút trong ngắn hạn. Nhưng câu hỏi lớn hơn là ai sẽ trả tiền cho các khoản này?"

Đồng USD mạnh ảnh hưởng như thế nào đối với người tiêu dùng?

Đồng USD tăng đang làm gia tăng thêm tai ương cho các hộ gia đình và công ty châu Âu, vốn đã phải đối mặt với chi phí cao. Một đồng tiền yếu hơn sẽ làm cho hàng nhập khẩu, chủ yếu bằng USD, đắt hơn. Khi những mặt hàng đó là nguyên liệu thô hoặc hàng hóa trung gian, chi phí cao hơn của chúng có thể làm tăng giá bán trong thị trường nội địa. Đối với khách du lịch đến Mỹ, điều đó có nghĩa là euro hoặc bảng Anh của họ sẽ có giá trị thấp hơn nhiều.

Thông thường, một đồng tiền yếu được coi là tin tốt cho các nhà xuất khẩu và các nền kinh tế tập trung vào xuất khẩu như Đức vì nó thúc đẩy xuất khẩu bằng cách làm cho chúng rẻ hơn tính theo đồng USD. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu bị gián đoạn, các lệnh trừng phạt và cuộc chiến ở Ukraina, điều đó khó có thể là niềm an ủi.

Đối với người tiêu dùng Ấn Độ, đồng USD mạnh đang gây ra nỗi đau. Ấn Độ phụ thuộc rất nhiều vào nhập khẩu dầu thô và dầu ăn, được định giá bằng USD và đã trở nên đắt đỏ tính theo đồng rupee.

Nhập khẩu đắt đỏ đang tiếp tục gia tăng lạm phát, khiến các ngân hàng trung ương theo đuổi lập trường chính sách tiền tệ thậm chí còn quyết liệt hơn khi họ tìm cách chế ngự nhu cầu. Lãi suất cao hơn sẽ làm tăng chi phí thế chấp và các khoản vay khác.

Đồng USD tăng sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến người tiêu dùng, đặc biệt là ở các nền kinh tế mới nổi.

Mặt khác, người tiêu dùng và doanh nghiệp Hoa Kỳ có thể thấy chi phí giảm khi hàng nhập khẩu trở nên rẻ hơn tính theo đồng USD. Đối với những du khách Mỹ đến thăm châu Âu, đồng USD của họ sẽ đáng giá hơn rất nhiều. Các công ty Hoa Kỳ kinh doanh nhiều ở nước ngoài sẽ bị ảnh hưởng vì lợi nhuận họ kiếm được ở các nước khác sẽ giảm giá trị tính theo đồng USD.

'Một môi trường tiêu cực' cho các nền kinh tế mới nổi

Đồng USD mạnh báo hiệu rắc rối cho các nền kinh tế mới nổi, đặc biệt là những nền kinh tế có số nợ lớn bằng đồng USD, như Thổ Nhĩ Kỳ, Argentina và Ghana. Đồng USD tăng giá có thể làm cho chi phí trả nợ không bền vững ở một số quốc gia đó.

William Jackson, chuyên gia kinh tế về các thị trường mới nổi tại Capital Economics, cho biết sẽ là một môi trường tiêu cực cho các thị trường mới nổi, mặc dù các điểm dễ bị tổn thương rất khác nhau giữa các quốc gia. Các biến động nhỏ và tiền tệ không đặc biệt lớn. Các rủi ro tập trung ở các thị trường cận biên như Sri Lanka (nơi những rủi ro này đã kết tinh) và Ghana, cũng như các đối tượng khách như Argentina và Thổ Nhĩ Kỳ".

Đối với các quốc gia phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu, đồng USD mạnh sẽ làm tăng thêm lo ngại về lạm phát. Nó cũng sẽ làm xói mòn nguồn dự trữ USD cực kỳ quan trọng của mình, khiến họ gặp khó khăn trong việc thanh toán cho hàng nhập khẩu của mình.

Khi nào thì sự tăng vọt của đồng USD sẽ kết thúc?

Saravelos nói rằng, một "đỉnh cao nhất định" trong rủi ro lạm phát của Mỹ sẽ thúc đẩy Cục Dự trữ Fed giảm chu kỳ thắt chặt tích cực của mình là một "điều kiện cần thiết" để chấm dứt đợt tăng giá đột biến của đồng USD.

Ông nói thêm rằn,g sẽ cần nhiều yếu tố hơn, bao gồm đỉnh điểm về sự không chắc chắn về năng lượng ở châu Âu và sự thay đổi chính sách Zero COVID ở Trung Quốc – những điều đã phá vỡ chuỗi cung ứng và hỗ trợ cho sự suy thoái toàn cầu.

Ông nói: "Ít nhất một số trong số này cần phải xảy ra để làm chậm sự gia tăng chưa từng có trong dòng vốn trú ẩn an toàn vào Mỹ. Chúng tôi lo ngại rằng chưa có mảnh ghép nào trong số này được đưa vào vị trí".

Nguồn: Tổng hợp