Tại sao 95% nhà đầu tư cá nhân bị thua lỗ trên thị trường chứng khoán?

Nếu bạn đang định đầu tư trên thị trường chứng khoán, hãy đọc kỹ bài viết này và chuẩn bị trước tinh thần, nếu như muốn thử thách bản thân trên "đấu trường" khắc nghiệt này, trong bài viết này team Cophieutot đưa ra góc nhìn khá mới để lý giải nguyên nhân "Tại sao 95% nhà đầu tư cá nhân bị thua lỗ trên thị trường chứng khoán?"

Trước tiên bạn cần biết các chủ thể tham gia trên thị trường này gồm những ai, tôi xin vắn tắt gồm :

1. Ủy ban chứng khoán nhà nước: là cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán và thị trường chứng khoán, có thể được ví như là người đưa ra các luật lệ cho cuộc chơi.

2. Sở giao dịch chứng khoán: ở Việt Nam có 4 sàn chính là sàn giao dịch Hose, sàn HNX, sàn Upcom, sàn OTC, để cho đơn giản có thể hiểu các sàn giao dịch giống như cái chợ, nơi cung cấp các dịch vụ và thu phí từ các bên tham gia vào chợ.

3. Các doanh nghiệp phát hành cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp, các doanh nghiệp này tham gia để thu hút nguồn vốn từ thị trường

4. Các tổ chức kinh doanh chứng khoán:

4.1. Các Công ty chứng khoán: môi giới, tự doanh, bảo lãnh phát hành, tư vấn đầu tư chứng khoán với mục đích tìm kiếm lợi nhuận

4.2. Các Công ty quản lý quỹ đầu tư: hoạt động cung cấp dịch vụ quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, quản lý danh mục đầu tư chứng khoán

5. Nhà đầu tư tổ chức: là các tổ chức thường xuyên mua bán chứng khoán với số lượng lớn. Các tổ chức này thường có các bộ phận chức năng bao gồm các chuyên gia có kinh nghiệm để nghiên cứu thị trường và đưa ra các quyết định đầu tư

6. Nhà đầu tư cá nhân: là những người tham gia mua bán chứng khoán trên TTCK

Lý do tôi phải nêu các thành phần tham gia trên thị trường chứng khoán, bởi trên thị trường này người bán phải có kẻ mua, người thắng phải có kẻ thua.

Các chủ thể chính tham gia thị trường ở trên thì chủ thể số 1, 2, 3, 4.1 luôn là bên thắng.

Các Công ty quản lý quỹ đầu tư (4.2); Các nhà đầu tư tổ chức (5) và Nhà đầu tư cá nhân (6) ai sẽ là người thắng, so sánh tương quan về nguồn lực (Nhân lực, Vật lực) đã thấy bên thua sẽ là nhà đầu tư cá nhân. Thiếu kiến thức và hạn chế về "nguồn lực" là nguyên nhân chính khiến 95% các nhà đầu tư cá nhân bị thua lỗ, hãy ngừng ảo tưởng về việc kiếm tiền nhanh và dễ trên thị trường này.

Các nhà đầu tư lớn (Big boys viết tắt là BBs) là những người nắm lượng lớn cổ phiếu nào đó, họ cũng đầu tư và kiếm lợi từ chính những cổ phiếu này, khi giá cổ phiếu lên ai là người có lợi nhất và khi họ chốt lời ai là người mua? Phi vụ "bán chui" 74.8 triệu cổ phiếu FLC của Ông Trịnh Văn Quyết vào ngày 10/1/2022 là ví dụ cho thấy các nhà đầu tư nhỏ lẻ và BBs luôn đứng ở 2 phe của chiến tuyến. Trong hầu hết các trường hợp BBs phân phối cổ phiếu mà họ nắm giữ ở vùng giá cao, nhưng phần lớn nhà đầu tư nhỏ lẻ không hề hay biết, với lợi thế về nguồn lực họ còn có thể sử dụng media làm công cụ của mình để PR cổ phiếu ở vùng đỉnh để dễ dàng "phân phối", đó là lý do trên thị trường chứng khoán có câu "tin ra là bán". Lợi thế duy nhất của nhà đầu tư cá nhân so với các nhà đầu tư lớn là có thể vào và ra khỏi thị trường một cách dễ dàng, nếu biết truy vết dòng tiền lớn của BBs để "nương theo" và tận dụng lợi thế này bạn sẽ là số ít nhà đầu tư cá nhân chiến thắng.

Khi thị trường lên (uptrend) đa phần nhà đầu tư đều có lãi, nhiều người lầm tưởng vào bản thân và cứ nghĩ mình có thể thắng được thị trường. Càng ngày họ giao dịch càng nhiều hơn, với quy mô vị thế lớn hơn vào đúng lúc thị trường bắt đầu đảo chiều, mà thông thường khi thị trường lên thì như thang bộ, xuống thì như thang máy, nên có thể đánh bay toàn bộ lợi nhuận vất vả có được, thậm chí âm vào cả vốn. Câu nói của Warren Bufett được phổ biến trên thị trường chứng khoán "Khi thủy triều rút mới biết ai không mặc quần", trong đầu tư chứng khoán tạo ra lợi nhuận rất quan trọng nhưng giữ được lợi nhuận còn quan trọng hơn cả.

Trong cuốn sách "Phương pháp mới để giao dịch kiếm sống" Tiến sỹ Alexander Elder đã từng viết: "Thị trường tài chính hoạt động không hề có tình bằng hữu giữa người với người. Mọi nhà giao dịch đều cố gắng đánh bại người khác. Trên con đường cao tốc của nghề giao dịch tài chính, luôn có đầy rẫy các cạm bẫy. Giao dịch là cuộc chơi nguy hiểm nhất của con người, chỉ sau chiến tranh"

Vậy tại sao 95% nhà đầu tư cá nhân tham gia đều thua lỗ mà ai cũng muốn tham gia thị trường này, các lý do chính là: Media luôn làm chúng ta lầm tưởng, "thiếu kiến thức", "lòng tham" và lớp nhà đầu tư đến sau họ không hề có ký ức gì về các cú sụp đổ của thị trường trước đây khiến lớp lớp nhà đầu tư đến rồi đi trên thị trường này.

Còn 5% nhà đầu tư cá nhân là người chiến thắng, họ là ai và phải làm gì để trở thành người chiến thắng?