Tác động tới nền kinh tế của các lần cắt giảm lãi suất điều hành càng về sau càng hạn chế

Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nhận định, tác động thực tế tới nền kinh tế của các lần cắt giảm lãi suất điều hành càng về sau càng hạn chế.

Mới đây Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục cắt giảm một loạt mức lãi suất điều hành, trong đó trần lãi suất huy động các kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng giảm từ 4,25%/năm xuống 4,0%/năm; trần lãi suất cho vay ngắn hạn đối với các lĩnh vực ưu tiên giảm từ 5%/năm xuống 4,5%/năm...

Động thái của NHNN cho thấy những nỗ lực trong việc tìm các giải pháp để thúc đẩy tín dụng cũng như tăng trưởng kinh tế cho những tháng cuối năm. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, dù dịch bệnh trong nước đã cơ bản được kiểm soát nhưng tình hình dịch bệnh ở nhiều nước trên thế giới vẫn diễn biến phức tạp. Do vậy, các hoạt động xuất nhập khẩu của nhiều doanh nghiệp tiếp tục gặp trở ngại, việc duy trì hoạt động và mở rộng quy mô sản xuất từ nay đến cuối năm gặp rất nhiều khó khăn. Mà khi doanh nghiệp gặp khó khăn thì rõ ràng tăng trưởng tín dụng sẽ khó tăng tốc được.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê quý 3/2020, hoạt động của hệ thống tổ chức tín dụng chịu ảnh hưởng tiêu cực của dịch Covid-19, vì thế tính đến thời điểm 22/9/2020, tổng phương tiện thanh toán tăng 7,74% so với cuối năm 2019 (cùng thời điểm năm 2019 tăng 8,41%); huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng 7,7% (cùng thời điểm năm 2019 tăng 8,79%); tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt 5,12% (cùng thời điểm năm 2019 tăng 8,51%).

Tổng phương tiện thanh toán tăng cao hơn tín dụng, NHNN liên tục hút ròng tiền khỏi thị trường là những dấu hiệu cho thấy hệ thống ngân hàng đang thừa tiền.

Đánh giá về tác động của việc giảm lãi suất điều hành của NHNN đối với thị trường, Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nhận định, tác động thực tế tới nền kinh tế của các lần cắt giảm lãi suất điều hành càng về sau càng hạn chế. Lý do là thanh khoản hệ thống ngân hàng từ tháng 5 đến nay luôn ở trạng thái tích cực, khiến lãi suất liên ngân hàng giảm sâu về mức thấp kỷ lục, các ngân hàng không có nhiều nhu cầu vay vốn qua kênh OMO hay tái chiết khấu từ NHNN.

"Điều này đồng nghĩa, việc giảm lãi suất cho vay qua các kênh vay mượn trên sẽ không có quá nhiều tác dụng. Các lãi suất mới giữa NHNN và ngân hàng thương mại (NHTM) không có nhiều tác động", BVSC cho biết.

Nhìn lại các đợt cắt giảm lãi suất điều hành trước đó cho thấy, mặc dù mặt bằng lãi suất được kéo giảm tương ứng, nhưng tín dụng vẫn tăng trưởng ì ạch. Lần này cũng vậy, ngay trước khi lãi suất điều hành được tiếp tục cắt giảm thì làn sóng giảm lãi suất trên thị trường đã diễn ra.

Chẳng hạn như tại các NHTM nhà nước, hiện lãi suất huy động các kỳ hạn dưới 6 tháng cao nhất cũng chỉ là 3,8%/năm, thấp hơn cả trần lãi suất huy động mới; trong khi lãi suất cho vay ngắn hạn đối với các lĩnh vực ưu tiên khoảng 4,5%/năm, bằng trần lãi vay ngắn hạn mới.