Sức ép bủa vây chính quyền Iran

Giới lãnh đạo Iran đang chịu nhiều áp lực trong nước lẫn quốc tế sau vụ bắn rơi máy bay chở khách của Ukraine.

Các cuộc biểu tình đã liên tiếp diễn ra tại Iran sau khi quân đội nước này thừa nhận bắn nhầm chiếc máy bay chở khách của Ukraine làm 176 người thiệt mạng hôm 8.1. Ngày 18.1, AFP đưa tin cảnh sát chống bạo động đã được triển khai dày đặc tại thủ đô Tehran để đối phó người biểu tình. Trong buổi thuyết pháp tại Tehran ngày 17.1, lãnh đạo tối cao Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố người biểu tình không đại diện cho số đông người dân Iran.

Ông Khamenei gọi việc bắn rơi máy bay là “thảm kịch cay đắng” nhưng cáo buộc có người đã cố sử dụng sự kiện đó để làm quên đi sự hy sinh của tướng Qassem Soleimani, người thiệt mạng trong cuộc không kích của quân đội Mỹ ngày 3.1 tại Iraq.

Ông Khamenei cáo buộc giới lãnh đạo Mỹ “dối trá” khi tuyên bố ủng hộ người dân Iran, đồng thời chỉ trích Anh, Đức và Pháp khi kích hoạt cơ chế giải quyết tranh chấp thỏa thuận hạt nhân, động thái có thể dẫn đến việc Iran bị gia tăng cấm vận.

Đáp lại, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 18.1 cảnh báo lãnh đạo Iran nên “cẩn thận lời lẽ” khi nói về Mỹ và châu Âu.

Trong khi đó, cùng ngày 18.1, Thủ tướng Canada Justin Trudeau kêu gọi Iran chuyển 2 hộp đen của chiếc máy bay bị rơi sang Pháp để phân tích, vì Pháp là một trong số ít nơi có phòng thí nghiệm đủ tốt để điều tra, theo Reuters. Sau đó, quan chức Hassan Rezaifar thuộc Tổ chức Hàng không dân dụng Iran thông báo đang chuyển 2 hộp đen sang Ukraine để chuyên gia phân tích. “Nếu không thành công, hộp đen sẽ được đưa sang Pháp” ông Rezaifar nói.

Có ít nhất 57 người quốc tịch Canada và 29 người khác định cư lâu năm tại Canada trên chiếc máy bay xấu số bị bắn rơi sau khi cất cánh từ sân bay ở Tehran. Thủ tướng Trudeau thông báo các gia đình nạn nhân sẽ nhận 25.000 CAD (443 triệu đồng) tiền hỗ trợ cho mỗi nạn nhân, đồng thời kêu gọi chính quyền Iran bồi thường cho sự mất mát này. Trong khi đó, thi thể của toàn bộ 11 người Ukraine trên máy bay đã được nhận diện và sẽ được đưa về nước trong hôm nay 19.1, theo thông báo của Bộ Nội vụ Ukraine.