Sử dụng sai mục đích nguồn tiền sẽ bị xử lý thế nào?

Nhiều Doanh nghiệp nghĩ rằng tiền đã chuyển vào tài khoản, thuộc quyền quản lý của mình thì thích sử dụng thế nào là do mình quyết định, miễn sao trả tiền lãi, gốc đúng hạn.

Đây là vấn đề nhiều người ít quan tâm, nhất là các Doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân khi vay vốn ngân hàng, huy động vốn dưới hình thức trái phiếu, vay dân sự, vay ngân hàng. Nhiều Doanh nghiệp nghĩ rằng tiền đã chuyển vào tài khoản, thuộc quyền quản lý của mình thì thích sử dụng thế nào là do mình quyết định, miễn sao trả tiền lãi, gốc đúng hạn. Xuất phát từ suy nghĩ này mà nhiều Doanh nghiệp tìm mọi cách, thủ đoạn, kể cả hứa hẹn, làm giả các phương án vay vốn để huy động, vay vốn và phát hành trái phiếu. Điều này hết sức nguy hiểm, tạo rủi ro cho các Doanh nghiệp, người dân và các nhà đầu tư, tổ chức tín dụng.

Tại sao lại phải quy định về mục đích nguồn tiền? Đây gần như là quy định bắt buộc cho tất cả các khoản vay tín dụng, trái phiếu và cả các khoản vay dân sự. Đánh giá từ mục đích sử dụng nguồn tiền người cho vay sẽ nắm được kế hoạch đầu tư, kinh doanh, hiệu quả hoạt động kinh doanh, tính thanh khoản, nguồn trả nợ của Doanh nghiệp và các tài sản đảm bảo trả nợ. Người dân, nhà đầu tư, bên cung cấp tín dụng tin tưởng chính vào mục đích sử dụng nguồn vốn/phương án kinh doanh mới đồng ý cho vay, mua trái phiếu.

Tuy nhiên, sau khi Doanh nghiệp lấy được nguồn vốn, thay vì thực hiện đúng cam kết của mình, đưa nguồn vốn/dòng tiền vào đúng dự án, mục đích kinh doanh đã cam kết. Các Doanh nghiệp hay bổ sung đưa vào nguồn vốn chung của công ty, thực hiện trả nợ hoặc sử dụng vào mục đích khác, thậm chí rút tiền mặt ra để sử dụng. Tình trạng lợi dụng vay tiền, phát hành trái phiếu sau đó sử dụng mục đích khác diễn ra rất phổ biến. Nhà đầu tư, bên cho vay rất khó có thể kiểm soát, kiểm tra được tình hình sử dụng nguồn vốn, nhiều khi chỉ dựa vào Báo cáo tài chính chung của công ty.

Thông thường nếu kiểm tra kĩ tiến độ thực hiện dự án, việc giải ngân dòng tiền và báo cáo tài chính là biết ngay việc sử dụng nguồn tiền/dòng tiền có đúng mục đích hay không? Nhất là các công ty hay "rút tiền mặt" ra để sử dụng thì việc để thất thoát vốn là rất lớn. Chỉ khi Doanh nghiệp chậm trả lãi, gốc hoặc không trả thì các nhà đầu tư, cá nhân, đơn vị tín dụng mới biết rằng vốn đầu tư của mình bị sử dụng trái mục đích, gây thất thoát, bị chiếm dụng vốn và sử dụng sai mục đích dòng tiền.

Nếu Doanh nghiệp sử dụng sai mục đích dòng tiền, gây thất thoát, mất vốn thỏa mãn dấu hiệu của tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" theo quy định tại điều 175 Bộ luật hình sự. Với quy định này ràng buộc trách nhiệm của Doanh nghiệp trong việc bảo vệ chữ "tín" và thực hiện đúng các cam kết của mình trong việc sử dụng đúng mục đích nguồn tiền/dòng tiền vay. Nếu Doanh nghiệp cứ lạm dụng, vi phạm quy định về sử dụng sai mục đích dòng tiền/nguồn tiền thì trong thời gian tới việc xử lý trách nhiệm hình sự là cần thiết để đảm bảo tuân thủ pháp luật, quyền lợi hợp pháp cho các nhà đầu tư, người dân, đơn vị cung cấp tín dụng.