Sinking ship - Đắm tàu!

Đây là một thuật ngữ tương đối dễ hiểu theo đúng nghĩa đen lẫn nghĩa bóng của nó.

Sinking ship có nghĩa là con tàu đắm hay con tàu đang chìm nhằm chỉ một doanh nghiệp gặp khó khăn khốc liệt và đang chìm dần vào biển cả, không có khả năng cứu thoát. Khi một con tàu được gọi là đang đắm thì cách duy nhất để giữ được mạng sống chính là rời con tàu càng nhanh càng tốt, càng xa càng tốt để tránh sự ảnh hưởng của sóng kéo vào lại khi con tàu chìm dần. Việc ở lại con tàu với mong muốn nó tự vận động trở lại và không bị đắm là một suy nghĩ ảo tưởng. Một con tàu đang đắm thì không có cách nào cứu nó được. Nếu muốn cứu nó, hay đúng hơn là trục vớt thì nó cần phải có ngoại lực tác động lớn và cách để trục vớt chính là để cho nó đắm thật sự rồi mới xem tới khả năng liệu có thể trục vớt nó hay không, có lợi ích gì hay không. Đó là thực tế trong ngành hàng hải.

Còn trong kinh doanh thì thế nào?

Nó sẽ diễn ra với chiều hướng tương tự. Một doanh nghiệp đang đắm thì gần như không có khả năng tự gượng lại. Việc ảo tưởng nó ngừng đắm và hồi phục là điều viển vông. Còn mong ước nó quay lại rất nhanh nữa thì đó là những bộ óc siêu quần, mang tầm vũ trụ. Do đó nếu một doanh nghiệp đang đắm mà muốn hồi phục thì ngoài việc phải có một lực tù bên ngoài tác động hỗ trợ thì nó còn phải có một giá trị nhất định. Để làm gì? Để nhóm người cứu nó có thể có chút lợi nhuận sau khi cứu nó. Thông thường việc trục vớt một con tàu đắm sẽ đem lại cho những người trục vớt nó bằng cách đem bán những tài sản có trên tàu. Tức là phanh thây sẻ thịt chúng với những món có giá trị. Nhưng rõ ràng việc dự đoán nó có món gì giá trị là một công việc không đơn giản. Do đó có khi những người trục vớt nó sẽ kiếm được mẻ lớn và không ít trường hợp lỗ sặc máu mồm. Chính vì lý do này mà thường những kẻ này sẽ để cho con tàu đắm thực sự và ngâm cứu xem có gì có giá trị hay không rồi mới tiến hành trục vớt. Không ít trường hợp, nếu không muốn nói là đầy rẫy các trường hợp ngâm cứu không kỹ, không lường được vấn đề và bay vào cứu nó. Kết quả là banh ta lông. Để tôi minh hoạ một case kinh điển cho các bạn về việc ngâm cứu không kỹ nhưng lại cố gắng cứu một con tàu đắm mà thay vì để cho nó đắm luôn rồi mới trục vớt nhé. Kết quả rồi các bạn sẽ biết thôi. Năm 2017, một đại gia và doanh nhân nổi tiếng ở Bình Dương đã giải cứu một công ty gỗ hàng đầu Việt Nam, TTF, Gỗ Trường Thành. Thật sự ban đầu tôi khá hoài nghi nhưng sau 6 năm thì tôi có thể quả quyết rằng thương vụ này tương đối thất bại. Việc các khoản bùa phép trên BCTC của TTF đã che dấu hết tất cả những gì thối nát. Do đó người mua đã sơ suất khi không nhìn thấy nó. Bỏ ra số tiền lớn để cứu, mất thêm hơn 6 năm mồ hôi công sức, mất thêm mấy nghìn tỷ trong 6 năm đó để nó không chết… cuối cùng đến giờ thu lại là một công ty có mức lợi nhuận = 0.

Đó chỉ là một case rất phổ biến trong hàng nghìn hàng triệu case trên thế giới. Do đó mong ước một con tàu đắm quay trở lại là một mơ ước viển vông. Cách tốt nhất chính là rời xa nó càng nhanh càng tốt, càng xa càng tốt. Đó là lời khuyên chân thành của tôi dành cho những NDT cá nhân, đặc biệt là NĐT non kém kinh nghiệm nhưng tham vọng thì vô đối. Các bạn mong muốn công ty của những chủ tịch, tổng giám đốc bị bắt vì thao túng cổ phiếu quay lại nhanh chóng là điều không thể. Nó ngoài cái xác tàu đắm thì còn có cái gì là giá trị đâu. Các bùa chú trên bctc trong việc thổi bùng tài sản, thổi bùng con số thì có thể nói nó là một con tàu rỗng. Bạn có thể tranh luận hàng nghìn tỷ trên bảng CĐKT nhưng bạn chẳng thể biết tài sản đó trên thực tế thì còn hay mất hay chỉ đơn giản là một tờ giấy không hơn không kém. Tôi ví dụ, giả sử một tài sản là một cọng “lan đột biến” được công ty mua 100 tỷ (gia dịch thổi tài sản và rút tiền ra khỏi công ty) nằm trong khoản mục “góp vốn đầu tư” hay hàng tồn kho hay tài sản dài hạn hay bất kỳ tên gọi gì đó mà qua mặt được bạn. Sau đó bạn đọc bctc và thấy công ty có 100 tỷ tài sản. Thế là bạn mua giá 30 tỷ, bạn thấy hời và trúng đậm. Kết quả thì bạn biết rồi đó. Do đó, đừng cho rằng mình biết hết, cũng đừng đánh bạc bởi 100% bạn sẽ thua sạch váy.

Kết luận: hãy rời xa một con tài đang đắm càng xa càng tốt, càng nhanh càng tốt.