MỚI

Tạo thiệp giáng sinh 2024

#Quốc tế

24HMONEY đã kiểm duyệt

Siêu cường lung lay: Có thể mất một nửa dân số, nền kinh tế hùng mạnh nhất châu Á lao đao

Dự đoán của Liên Hợp Quốc cho thấy, đến năm 2035, khoảng 30% dân số Trung Quốc sẽ ở độ tuổi 60 trở lên, tương tự như tình trạng hiện tại của Fushun.

Thành phố công nghiệp Fushun (Liaoning) từng góp phần thúc đẩy sự trỗi dậy kinh tế của Trung Quốc. Tuy nhiên, nơi này giờ đây lại trở thành hình ảnh thu nhỏ của một tương lai đầy thách thức: tăng trưởng chậm lại, dân số già đi nhanh chóng và sự thiếu hụt trẻ em.

Suy thoái và lão hóa

Fushun, từng sôi động với các hoạt động khai thác than và lọc dầu, nay lặng lẽ “chìm vào giấc ngủ”. Phần lớn các mỏ và nhà máy đã đóng cửa, khoảng một nửa dân số trẻ đã rời đi và quỹ lương hưu bị thâm hụt nặng. Hiện tại, một phần ba dân số thành phố là người trên 60 tuổi.

Năm ngoái, chỉ có 5.541 trẻ được sinh ra tại thành phố 1,7 triệu dân này, so với hơn 20.000 trẻ tại Hạt Wayne, Michigan (Mỹ), nơi có dân số tương đương. Biểu hiện của sự lão hóa xuất hiện khắp nơi: biển quảng cáo nghĩa trang tại bến xe buýt, taxi quảng bá dịch vụ cấy răng giả.

Trên một chuyến xe buýt gần đây, phần lớn hành khách là người già. Họ trò chuyện về cuộc sống hưu trí và dành chỗ cho vài đứa trẻ hiếm hoi. Chiếc xe đi qua những khu chung cư trống vắng, nơi từng là tổ ấm của các gia đình công nhân mỏ, dừng lại gần một ngôi trường tiểu học giờ đã chuyển thành viện dưỡng lão.

Dân số Trung Quốc đã bắt đầu giảm từ năm 2022 và tỷ lệ sinh thì giảm trong nhiều năm qua. Dự đoán của Liên Hợp Quốc cho thấy, đến năm 2035, khoảng 30% dân số Trung Quốc sẽ ở độ tuổi 60 trở lên, tương tự như tình trạng hiện tại của Fushun.

Thậm chí, nước này có thể mất hơn một nửa dân số vào năm 2100, ghi nhận mức giảm lớn nhất trong lịch sử của bất kỳ quốc gia nào.

Từ thành công đến khủng hoảng

Fushun từng là trung tâm công nghiệp quan trọng, đóng góp 50% sản lượng dầu và 10% than của Trung Quốc trong thời kỳ đỉnh cao. Tuy nhiên, nơi này cũng đối diện nhiều vấn đề sau khi áp dụng chính sách một con.

Liaoning từng tự hào về "kỳ tích kép" – kiểm soát dân số hiệu quả và tăng trưởng kinh tế cao. Tuy nhiên, khi ngành khai thác than bắt đầu suy thoái vào những năm 2000, kỳ tích này đã biến thành "gánh nặng kép".

Năm 2019, mỏ than lớn nhất của Fushun, mỏ lộ thiên phía Tây chính thức đóng cửa, đánh dấu sự kết thúc của một thời kỳ hoàng kim. Kinh tế của thành phố giảm khoảng 25% trong thập kỷ qua, nhiều khu dân cư xung quanh các mỏ than đã trở nên hoang tàn.

Áp lực lên thế hệ trẻ

Người trẻ tại Fushun chịu nhiều áp lực từ cả hai phía: phải nuôi dưỡng con cái và chăm sóc cha mẹ già. Wu Guolei, 38 tuổi, chủ một quán ăn nhỏ, cho biết thu nhập của anh chỉ khoảng 15 USD mỗi ngày, không đủ trang trải chi phí học tập của con gái 10 tuổi và phụng dưỡng cha mẹ.

Fushun đang cố gắng thay đổi vận mệnh bằng cách thu hút đầu tư thông qua các dự án hạ tầng quy mô lớn, như việc xây dựng thành phố mới Shenfu. Tuy nhiên, Shenfu hiện vẫn như một "thành phố ma", với nhiều tòa nhà bỏ hoang và các cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện.

Fushun từng kỳ vọng việc bãi bỏ chính sách một con sẽ kích thích bùng nổ dân số, nhưng thực tế không hề như mong đợi. Năm 2024, số ca sinh trên toàn quốc dự kiến giảm xuống dưới 8 triệu, bằng một nửa con số năm 2015.

Dù quá khứ vàng son đã lùi xa, một số cư dân như Li Yong (49 tuổi) - hiện là giáo viên và nhiếp ảnh gia - vẫn cố gắng ghi lại hình ảnh và câu chuyện về Fushun.

Trong khi đó, những người trẻ như Wu đang tìm kiếm cơ hội mới ở nơi khác, có thể là đến Cáp Nhĩ Tân với hy vọng tìm được một khởi đầu tốt đẹp hơn.