Seychelles: Vì sao Covid-19 vẫn hoành hành dù đạt tỷ lệ tiêm vaccine cao nhất thế giới?

Seychelles, quốc gia có tỷ lệ tiêm vaccine phòng Covid-19 cao nhất thế giới, những ngày qua đang phải chứng kiến số ca mắc mới tăng vọt.

Vào đầu năm nay, quốc đảo Seychelles đã bắt đầu triển khai tiêm vaccine ngừa Covid-19 hoàn toàn miễn phí cho toàn bộ dân số. Tổng thống Seychelles Wavel Ramkalawan tin tưởng rằng, quốc gia này sẽ đạt miễn dịch cộng đồng trong vài tuần.

Mục tiêu này được đánh giá là đầy tham vọng đối với một quốc đảo nhỏ bé như Seychelles.

Tuy nhiên, với một nền kinh tế phụ thuộc phần lớn vào ngành du lịch, nước này đã kêu gọi nguồn viện trợ vaccine từ các đồng minh trong khu vực, bao gồm Ấn Độ và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) để thực hiện hóa mục tiêu này.

Ngày vui ngắn chẳng tày gang

Nỗ lực ban đầu dường như đã thành công khi Seychelles trở thành quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng Covid-19 cao nhất thế giới, với hơn 60% dân số đã được tiêm phòng. Con số này còn lớn hơn cả các cường quốc về vaccine như Israel, Anh hay gần gấp đôi so với tỷ lệ tiêm chủng của Mỹ.

Chưa kịp ăn mừng thành tích, tình hình dịch Covid-19 tại Seychelles lại bất ngờ đảo ngược. Số ca nhiễm Covid-19 bỗng tăng đột biến trở lại, buộc chính phủ phải khôi phục một số lệnh giãn cách xã hội.

Dù chỉ ghi nhận số ca nhiễm mới cao nhất là hơn 300 ca/ngày, đây vẫn được coi là một vấn đề lớn đối với một quốc gia có dân số chưa tới 100.000 dân. Tính theo bình quân đầu người, đợt bùng phát mới này ở Seychelles còn nguy hiểm hơn cả ở Ấn Độ.

Số ca nhiễm tăng đột biến đã tạo áp lực lên hệ thống y tế công vốn đã có nhiều gánh nặng nơi đây. Trung tâm điều trị Covid-19 của đất nước này đang phải vận hành gần như hết công suất, thậm chí nhiều nhân viên y tế đã bị nhiễm bệnh khi làm việc.

Về làn sóng dịch Covid-19 mới, ông Jude Gedeon, cán bộ ngành y tế của Seychelles nói: "Việc đại dịch kéo dài hay ngắn sẽ phụ thuộc vào những biện pháp mà chính phủ đưa ra và sự tuân thủ luật tuyệt đối từ người dân”.

‘Hình mẫu’ của thế giới

Cộng đồng quốc tế đang theo dõi rất kỹ tình hình dịch bệnh tại Seychelles, bởi quốc gia này được coi là “hình mẫu” chống dịch và là minh chứng cho tính hiệu quả của vaccine.

Không thể phủ nhận rằng vaccine đã giúp Seychelles vượt qua được cuộc khủng hoảng do đại dịch Covid-19 gây ra.

Giáo sư Yanzhong Huang, Cố vấn cấp cao về y tế toàn cầu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Mỹ lưu ý rằng, không chỉ Seychelles mà các các quốc gia đã thực hiện tiêm phòng cho phần lớn dân số như Israel và Anh, đã chứng kiến sự sụt giảm đáng kể về số ca nhiễm mới mắc trong ngày.

Dữ liệu của chính phủ Seychelles công bố tuần qua cho thấy, trong số 1.068 trường hợp nhiễm bệnh, có tới 65% thuộc nhóm dân cư chưa tiêm chủng hoặc mới chỉ tiêm một liều. Quốc gia này cũng chỉ mới ghi nhận 28 ca tử vong trên tổng số hơn 8.000 ca mắc, một con số không quá quan ngại.

Không những vậy, chính phủ Seychelles đã vô cùng khôn ngoan trong việc đàm phán về nguồn cung cấp vaccine.

Khoảng 60% liều vaccine sử dụng ở Seychelles là vaccine do công ty Trung Quốc Sinopharm sản xuất và được UAE trao tặng. Số liều còn lại là vaccine do AstraZeneca sản xuất tại Viện Huyết thanh của Ấn Độ, là một đồng minh thân thiết của quốc đảo này.

Jennifer Huang Bouey, nhà dịch tễ học thuộc tổ chức Rand Corp, ước tính dưới 49% dân số Seychelles được cho là có khả năng miễn dịch sau khi được tiêm chủng, thấp hơn nhiều so với mức yêu cầu để bảo vệ cho cả cộng đồng. Cho nên, không có gì đáng ngạc nhiên khi số ca nhiễm Covid-19 mới ở nước này không có dấu hiệu suy giảm.

Đặc biệt hơn, các số liệu tại Seychelles cho thấy, hơn 1/3 số ca nhiễm Covid-19 trong tuần qua là những người đã được tiêm chủng đầy đủ. Những thông tin đáng báo động tại Seychelles buộc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phải nhanh chóng vào cuộc.

WHO đã nhiều lần khẳng định, vaccine sẽ không ngăn chặn hoàn toàn việc lây nhiễm Covid-19 và kêu gọi các quốc gia tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng dịch cơ bản như duy trì khoảng cách 2m, đeo khẩu trang và rửa tay.

Tương lai của Seychelles

Bên cạnh việc số người được tiêm vaccine thấp hơn đáng kể so với mức yêu cầu miễn dịch cộng đồng, việc mở cửa đón tiếp khách du lịch được cho là một phần lý do đằng sau sự gia tăng ca nhiễm trở lại tại quốc đảo này.

Sau gần một năm kiểm soát biên giới nghiêm ngặt, từ ngày 25/3, Seychelles thông báo mở cửa đón tiếp khách du lịch trở lại.

Chính phủ nước này cho biết, khách du lịch khi tới Seychelles sẽ không cần trải qua quá trình kiểm dịch cũng như tiêm phòng, chỉ cần xuất trình kết quả xét nghiệm PCR âm tính được thực hiện dưới 72 giờ trước khi đi du lịch.

Động thái này được cho là dễ hiểu đối với một nền kinh tế phụ thuộc vào du lịch như Seychelles. Theo thống kê từ Ngân hàng Thế giới (World Bank), tổng sản lượng kinh tế năm 2020 của nước này giảm 13,5% so với cùng kỳ năm trước, mà nguyên nhân là do doanh thu du lịch giảm mạnh.

Thế nhưng, theo bà Sherin Francis, Giám đốc điều hành Hội đồng Quản trị du lịch Seychelles, trong số các ca nhiễm Covid-19 mới ghi nhận thời gian qua, chỉ có 10% ca dương tính được phát hiện ở những du khách mới nhập cảnh.

Dù vậy, bà Francis thừa nhận rằng, sự gia tăng số ca nhiễm Covid-19 vẫn có nguy cơ ảnh hưởng đến việc mở cửa trở lại hoạt động du lịch. Quan chức này cũng nhấn mạnh, các biện pháp hạn chế vẫn sẽ được thực hiện một cách thận trọng để đảm bảo không ảnh hưởng đến trải nghiệm của các du khách.

Bên cạnh đó, giới chức Seychelles cũng đảm bảo việc áp dụng các biện pháp xét nghiệm nhanh Covid-19, với kết quả được trả trong vòng 24 giờ.

Mặt khác, bà Bouey chỉ ra rằng, vaccine có thể giúp ngăn nguy cơ tử vong, nhưng chắc chắn nó không phải ‘thuốc tiên’ giúp ngăn chặn các ca bệnh hoặc làn sóng bùng phát mới. Triển khai tốt công tác kiểm dịch, tiếp tục áp dụng việc đeo khẩu trang và hạn chế đám đông mới là một chiến lược sức khỏe cộng đồng đúng đắn.

Bà Malshini Senaratne, Giám đốc công ty tư vấn môi trường Eco-Sol ở Seychelles chia sẻ, đợt bùng phát dịch đang diễn ra ở Seychelles có thể khiến lượng khách du lịch tới nước này sụt giảm. Do đó, chính phủ cần phải đưa ra những bước đi “cân bằng tinh tế” để đồng thời đảm bảo an toàn lẫn phát triển kinh tế.

Covid-19 đã bộc lộ rõ điểm yếu của một quốc gia phụ thuộc chủ yếu và du lịch. Mong đại dịch Covid-19 sẽ sớm được kiểm soát, bà Senaratne nhận định, Seychelles sẽ cần phải đa dạng hóa nền kinh tế trong tương lai.