Sếp Amazon: Để Việt Nam bước ra toàn cầu cần có kiềng 3 chân

Trả lời phỏng vấn báo chí, ông Gijae Seong, Giám đốc điều hành Amazon Global Selling Việt Nam khẳng định, thương mại điện tử xuyên biên giới đang mở ra một kỷ nguyên mới cho thương mại toàn cầu và là phương thức mới cho nhiều doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận khách hàng trên thế giới.

Tính đến thời điểm hiện tại, số lượng sản phẩm của các nhà bán hàng Việt Nam trên Amazon đã tăng 300% trong 5 năm, số lượng nhà bán hàng Việt Nam có đạt doanh thu hơn 1 triệu đô trên Amazon trong năm 2023 cũng tăng gần 10 lần so với năm 2019.

TĂNG LỢI THẾ CẠNH TRANH CHO THƯƠNG HIỆU VIỆT TRÊN THỊ TRƯỜNG TOÀN CẦU

Trước nhiều thương hiệu từ các quốc gia khác cũng tham gia bán hàng toàn cầu, xuất khẩu qua thương mại điện tử trên Amazon, vậy thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam là gì, thưa ông?

Cơ hội lớn đi kèm với thách thức lớn, và không chỉ doanh nghiệp Việt Nam mới phải đối diện với các thách thức này mà các doanh nghiệp, các nhà bán hàng toàn cầu từ các quốc gia khác cũng thế. Tuy nhiên, thị trường lớn và mở rộng với rất nhiều cơ hội xứng đáng để các nhà bán hàng và thương hiệu dấn thân.

Theo quan sát của chúng tôi, trong thời gian qua, các doanh nghiệp và nhà bán hàng Việt Nam trên Amazon gồm 2 nhóm chính. Hai nhóm này đối diện những thách thức khác nhau.

Đầu tiên là online sellers - tức cộng đồng các nhà bán hàng từng kinh doanh online, có kỹ năng số, bán hàng trên môi trường số. Nhóm này thường bắt xu hướng rất nhanh, họ gần như ngay lập tức bắt nhịp các xu hướng mới nhất của bán hàng qua thương mại điện tử.

Tuy nhiên, họ cần có tầm nhìn dài hạn, cần phải xây dựng kế hoạch kinh doanh thương mại điện tử xuyên biên giới lâu dài, nghiêm túc cùng với nỗ lực xây dựng thương hiệu.

Trước đây, họ chỉ bán sản phẩm, tính lợi nhuận trên từng sản phẩm bán ra, chứ không xây dựng lộ trình hay kế hoạch kinh doanh dài hạn, gia tăng sức mạnh thương hiệu để tăng giá trị cho sản phẩm. Cộng đồng các online seller cũng còn thiếu khả năng sáng tạo sản phẩm.

Nhóm thứ hai là các nhà sản xuất truyền thống hoặc chủ thương hiệu. Nhóm này có năng lực sản xuất, song chưa biết cách làm thương hiệu trên môi trường online. Họ thường có kinh nghiệm xây dựng thương hiệu ở môi trường trong nước nhiều hơn, thông qua các cách thức truyền thống.

Tuy nhiên, khi bước vào môi trường online, thâm nhập các thị trường quốc tế như Mỹ, châu Âu, cách làm thương hiệu phải khác. Thêm vào đó, dù biết cần có câu chuyện thương hiệu, song các doanh nghiệp thuộc nhóm này chưa biết cách tận dụng các công cụ, giải pháp từ Amazon để bảo vệ thương hiệu, xây dựng các chương trình khuyến mãi, lên kế hoạch tìm hiểu nhu cầu thị trường bài bản, dài hạn.

Sáng kiến “Liên kết Ngành nghề - Tăng trưởng cùng Thương mại Điện tử Xuyên biên giới” của Amazon vừa được công bố nhằm thúc đẩy, tăng cường năng lực thương mại điện tử xuyên biên giới cho các ngành hàng đầu tàu, phục vụ cho xuất khẩu

Một số câu hỏi đặt ra và cũng chính là lời khuyên cho các doanh nghiệp thuộc hai nhóm này.

Trong đó, liệu doanh nghiệp đã tận dụng công cụ, số liệu, dữ liệu mà Amazon và các môi trường online khác cung cấp để đọc vị thị trường, thấu hiểu nhu cầu người dùng quốc tế, từ đó sáng tạo sản phẩm đáp ứng nhu cầu – thay vì lấy sản phẩm đã bán tại Việt Nam mang ra quốc tế.

Hay như, liệu các doanh nghiệp đã đủ nhanh nhạy chưa? Khi nhận được dữ liệu thị trường, các đánh giá của khách hàng về sản phẩm, liệu các doanh nghiệp có đủ nhanh nhạy để thay đổi, cải tiến sản phẩm và dịch vụ theo nhu cầu của thị trường không?

Hoặc các doanh nghiệp đã nghiêm túc đầu tư xây dựng thương hiệu, sử dụng công cụ, công nghệ để bảo vệ, xây dựng thương hiệu nhằm tăng giá trị sản phẩm trên quốc tế?

Theo ông, đâu là lợi thế của danh mục sản phẩm từ Việt Nam so với các quốc gia khác?

Thế mạnh sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam trong nhiều năm qua trên sân chơi thương mại điện tử xuyên biên giới nổi bật nhất là các sản phẩm liên quan đến gỗ, có hai nhóm chính là nhà cửa và nhà bếp (ví dụ: thớt gỗ, hay bàn ghế ngoài trời, các vật trang trí treo tường bằng mây tre đan…).

Theo quan sát, sau một thời gian vận hành và tối ưu bài toán logistics, các nhà bán hàng trong mảng gỗ - nội thất bắt đầu mở rộng danh mục sản phẩm. Thời gian gần đây có xu hướng chuyển dịch từ các sản phẩm nội thất sang các sản phẩm ngoại thất, có kích thước lớn hơn.

Bên cạnh đó là các sản phẩm sử dụng nguyên liệu tự nhiên, mang tính địa phương của Việt Nam. Được ứng dụng nhiều ở 2 danh mục sản phẩm: Sản phẩm tiêu dùng (trà thảo mộc, cà phê, trái cây sấy khô…) và nhóm sản phẩm làm đẹp và chăm sóc sức khỏe và cá nhân (mỹ phẩm, thực phẩm chức năng...)

Có thể nói, dư địa của các ngành này là rất lớn và Việt Nam có nhiều lợi thế để cạnh tranh tốt trên thị trường quốc tế. Cần lưu ý rằng lợi thế nguyên liệu tự nhiên không phải yếu tố duy nhất quyết định thành công của doanh nghiệp.

Để Việt Nam bước ra toàn cầu thông qua thương mại điện tử xuyên biên giới cần kiềng 3 chân.

Thứ nhất là năng lực sản xuất, dựa trên lợi thế các sản vật, nguyên vật liệu địa phương.

Thứ hai là kết hợp và thấm nhuần các kỹ năng online để vận hành doanh nghiệp trên môi trường thương mại điện tử.

Thứ ba là làm thương hiệu. Nếu chỉ dựa vào sản phẩm mà không có câu chuyện thương hiệu để tạo điểm nhấn khác biệt, sau thời gian rất ngắn, sản phẩm và thương hiệu sẽ dễ bị làm nhái, giả mạo.

TĂNG CƯỜNG HỢP TÁC ĐỂ THÚC ĐẨY CÁC NGÀNH HÀNG XUẤT KHẨU MŨI NHỌN

Ngoài hợp tác với cơ quan nhà nước, năm nay, Amazon mở rộng hợp tác với các hiệp hội ngành hàng về gỗ, dệt may, mỹ nghệ, hàng tiêu dùng. Động thái này nhằm mục tiêu gì, thưa ông?

Amazon Global Selling đang làm việc với rất nhiều các hiệp hội khác nhau để liên kết đưa cơ hội xuất khẩu online đến nhiều hơn nữa các doanh nghiệp thành viên thuộc các hiệp hội này. Trong những năm vừa qua, chúng tôi có hợp tác với những hiệp hội ngành nghề nhất định, dưới hình thức tham gia các sự kiện của ngành để chia sẻ, trình bày về cơ hội thương mại điện tử xuyên biên giới.

Lần hợp tác này mang tính tổng hợp, nhất quán và hệ thống hơn. Trong đó, các hiệp hội cùng chung tay tham gia với Amazon Global Selling và Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) giới thiệu và tăng cường sự sẵn sàng cho các doanh nghiệp thuộc các ngành nghề của họ đối với xuất khẩu trực tuyến.

Mục tiêu chung là làm sao các doanh nghiệp này được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết, giải đáp các thắc mắc liên quan đến chính ngành hàng họ đang sản xuất, kinh doanh để có thể tham gia thương mại điện tử xuyên biên giới một cách hiệu quả, thành công.

Những năm trước, cách tiếp cận của Amazon Global Selling mang tính hàng ngang, giới thiệu về cơ hội và tiềm năng của xuất khẩu online, của thương mại điện tử xuyên biên giới. Đến nay, sau những bước đi ban đầu, chúng tôi nhận thấy các doanh nghiệp thuộc các ngành nghề khác nhau có những câu hỏi, thách thức khác nhau.

Sức khỏe và chăm sóc cá nhân, nhà cửa, nhà bếp, may mặc và làm đẹp liên tục nằm trong top các ngành hàng từ Việt Nam có tốc độ tăng trưởng tốt nhất trên Amazon trong 5 năm qua

Do đó việc liên kết với các hiệp hội ngành nghề sẽ giúp chúng tôi tinh chỉnh lại những chương trình đào tạo để liên tục cập nhật những thông tin một cách cụ thể hơn, sâu hơn cho từng nhóm ngành hàng, để họ không chỉ biết về cơ hội này, mà còn có thể giải quyết được những thách thức của chính ngành hàng từ những khâu như sáng tạo sản phẩm, làm sao để tìm nguồn cung ứng, xây dựng thương hiệu, tuân thủ về quy định ngành hàng hay thị trường mục tiêu về ngành hàng đặc thù...

Tất cả những nỗ lực này nhằm mục tiêu giúp các doanh nghiệp Việt Nam có được sự đồng hành, hỗ trợ một cách thiết thực hơn để họ tham gia thương mại điện tử xuyên biên giới một cách hiệu quả.

Ông nhắc nhiều về yếu tố xây dựng thương hiệu trên môi trường trực tuyến. Mức độ đăng ký thương hiệu của các doanh nghiệp Việt Nam trên Amazon ra sao?

Trong 5 năm qua, số lượng các doanh nghiệp Việt Nam tham gia chương trình Brand Registry của Amazon tăng gấp 35 lần. Điều này cho thấy sự nhìn nhận nghiêm túc của các doanh nghiệp trong câu chuyện xuất khẩu online qua Amazon. Không chỉ là câu chuyện bán sản phẩm, hay vận hành, hay làm sao tối ưu doanh thu mà phải đạt được câu chuyện xây dựng thương hiệu để phát triển bền vững.

Đăng ký chương trình Amazon Brand Registry, các doanh nghiệp sẽ phải đăng ký trademark (nhãn hiệu) ở các thị trường mục tiêu, sử dụng trademark đã được công nhận tại các thị trường này, và cập nhật trên hệ thống Amazon. Amazon sẽ tiến hành xác minh và cho phép các doanh nghiệp này đăng ký thương hiệu trên Amazon. Khi hoàn tất đăng ký, thương hiệu sẽ được bảo hộ và được sử dụng các công cụ xây dựng thương hiệu trên các gian hàng của Amazon.

Bên cạnh đăng ký thương hiệu, bảo hộ thương hiệu, doanh nghiệp còn có thể tận dụng các chương trình như Brand Tailored Promotions của Amazon.

Trong đó, doanh nghiệp có thể phân tách những nhóm khách hàng mục tiêu, những người theo dõi thương hiệu của họ để tạo những chương trình khuyến mãi riêng cho những follower, các fan của mình và từ đó sẽ có mức độ hiệu quả hơn. Hoặc dựa vào cơ sở dữ liệu để tạo ra những chương trình khuyến mãi, và những chương trình chăm sóc những người theo dõi thương hiệu của mình một cách hiệu quả hơn ​.

Xây dựng và phát triển thương hiệu là một bước quan trọng, và cần có một lộ trình để phát triển thương hiệu một cách bền vững. Đây chính là nỗ lực của chúng tôi trong những năm vừa qua để làm sao các doanh nghiệp Việt Nam có thể nhận thức được câu chuyện xây dựng thương hiệu và có thể sử dụng những công cụ, công nghệ, giải pháp tiên tiến từ Amazon để phát triển một chiến lược xây dựng thương hiệu một cách hiệu quả và dài lâu.

Xin cảm ơn ông!