Sẽ có đồng Euro kỹ thuật số vào giữa thập niên này?

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đang nỗ lực tạo ra một phiên bản kỹ thuật số của đồng Euro khi việc sử dụng tiền mặt giảm và Trung Quốc tăng cường thử nghiệm đối với đồng Nhân dân tệ điện tử.

Hôm thứ Tư, ECB công bố một cuộc điều tra kéo dài hai năm, trong đó xem xét "các vấn đề chính liên quan đến thiết kế và phân phối" một đồng Euro kỹ thuật số và phân tích tác động thị trường có thể có. Quyết định cuối cùng về việc có tung ra đồng Euro kỹ thuật số hay không sẽ được đưa ra sau đó.

“Với quá trình chuyển đổi kỹ thuật số đang diễn ra, có khả năng làm thay đổi bối cảnh thanh toán và thậm chí toàn bộ hệ thống tài chính, các ngân hàng trung ương phải mạnh dạn và bắt kịp tốc độ thay đổi”, Fabio Panetta, một thành viên trong ban điều hành của ECB, cho biết.

Đồng Euro kỹ thuật số sẽ không thay thế tiền mặt, nhưng sẽ có chức năng theo cách tương tự. Thay vì thanh toán cho hàng hóa hoặc dịch vụ bằng tiền giấy, người châu Âu có thể sử dụng một dạng tiền điện tử do ECB hoặc các ngân hàng trung ương quốc gia phát hành cho một ví kỹ thuật số.

Panetta cho biết ECB sẽ đặt mục tiêu bắt đầu phát triển đồng Euro kỹ thuật số sau khi giai đoạn điều tra kết thúc. Quá trình tiếp theo đó có thể mất khoảng ba năm, nhằm đưa châu Âu đi đúng hướng để có khả năng triển khai một loại tiền kỹ thuật số vào năm 2026.

Tại sao châu Âu đang hành động?

ECB thừa nhận "nhiều câu hỏi vẫn cần được trả lời" trước khi đồng Euro kỹ thuật số được giới thiệu. Tuy nhiên, ngân hàng trung ương này cho rằng cần khảo sát cẩn thận để "đảm bảo trong thời đại kỹ thuật số, các công dân và công ty tiếp tục có quyền tiếp cận hình thức tiền an toàn nhất, đó là tiền của ngân hàng trung ương", Chủ tịch Christine Lagarde cho biết trong một tuyên bố.

Rõ ràng, ECB lo ngại về hậu quả của việc chờ đợi quá lâu để hành động.

Trong một bài phát biểu vào tháng trước, François Villeroy de Galhau, Thống đốc Ngân hàng trung ương Pháp, cho biết tiền của ngân hàng trung ương có thể bị gạt ra ngoài khi việc sử dụng tiền mặt giảm và những đồng tiền kỹ thuật số cũng như các token mới nổi lên. Châu Âu bắt đầu xem xét đồng Euro kỹ thuật số nghiêm túc hơn sau khi Facebook công bố kế hoạch tạo ra một loại tiền kỹ thuật số vào năm 2019.

Villeroy cũng nhấn mạnh sự tiến bộ của Trung Quốc trong việc tung ra đồng Nhân dân tệ kỹ thuật số, hiện đã có sẵn tại một số thành phố của nước này.

“Rủi ro rõ ràng là châu Âu sẽ mất động lực không chỉ trong nỗ lực tăng cường vai trò quốc tế của đồng Euro, mà ngay cả trong việc giữ gìn nó. Thách thức ở đây cũng là mối quan tâm về địa chính trị”, ông nói.

Tuy vậy, một số chuyên gia hoài nghi về việc cần phải có đồng Euro kỹ thuật số, nếu xét đến số lượng người tiêu dùng đã thực hiện các giao dịch bằng thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ hoặc các dịch vụ thanh toán di động.

“Tôi hơi nghi ngờ về việc mọi người đang thực sự cần đồng tiền này”, Grégory Claeys, thành viên cấp cao của tổ chức tư vấn Bruegel có trụ sở tại Brussels, cho biết.

Các quan chức Cục Dự trữ Liên bang (Fed) ở Mỹ cũng đang thảo luận về khả năng tạo ra đồng USD kỹ thuật số, dù họ thận trọng hơn so với những người đồng cấp ở châu Âu.

Tháng trước, Randal Quarles, phó chủ tịch giám sát của Fed, cho rằng bất kỳ đề xuất tạo ra một đồng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương nào (CBDC) cũng đều phải duy trì một tiêu chuẩn cao.

“Trước khi bắt đầu với đồng tiền mới, tôi nghĩ rằng chúng ta cần tuân theo những lời hứa về CBDC là đã được phân tích cẩn thận”, ông nói.

Ông lưu ý USD đã được số hóa cao và phản đối ý kiến cho rằng Mỹ cần hành động chỉ vì các quốc gia khác đang tiến hành trước.

"Dường như không thể có chuyện vị thế đồng tiền dự trữ toàn cầu của USD hay vai trò thống trị của nó trong các giao dịch tài chính quốc tế sẽ bị đe dọa bởi một CBDC nước ngoài", Quarles nói.