Sau động thái tăng lãi suất của Fed, Trung Quốc đã sẵn sàng thực hiện các biện pháp nới lỏng tiền tệ?

Giới phân tích kêu gọi Bắc Kinh nắm bắt cơ hội để thúc đẩy nền kinh tế đang chao đảo bởi dịch bệnh. Sau đợt tăng lãi suất mới nhất của Mỹ, cơ hội để áp dụng các chính sách tiền tệ mạnh mẽ hơn đang mở ra cho Trung Quốc.

Hôm 14/12, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản (bps), qua đó kéo chi phí đi vay chuẩn tại nền kinh tế lớn nhất thế giới lên phạm vi 4,25 - 4,5%, mức cao nhất trong 15 năm.

Trong bối cảnh công chúng đang lo lắng về một cuộc suy thoái nghiêm trọng, Fed đã đề cập đến “sự suy giảm đáng hoan nghênh” của lạm phát. Ngân hàng trung ương Mỹ cũng dự đoán rằng các nhà hoạch định chính sách sẽ thực hiện thêm các đợt tăng lãi suất khác nhưng với quy mô nhỏ hơn. Dự kiến, lãi suất chuẩn sẽ nằm trong khoảng 5 - 5,25% vào cuối năm 2023.

Nhiều ngân hàng đầu tư hàng đầu của Trung Quốc đã trở nên lạc quan hơn. Trong một ghi chú mới đây, Citi Securities cho rằng chu kỳ tăng lãi suất của Fed có thể kết thúc vào khoảng tháng 3 năm sau, khi đó mức đỉnh lãi suất sẽ vào khoảng 5%.

Nhắc đến gánh nặng tài khoá của Mỹ, China Merchant Securities dự đoán Fed có thể sẽ giảm lãi suất từ quý III. Nhìn chung, họ cho rằng việc Fed điều chỉnh nhịp độ tăng lãi suất đang tạo cơ hội cho Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) thực hiện những bước đi lớn, vì Bắc Kinh đã chuyển sang ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Sự khác biệt trong chính sách tiền tệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới khiến Bắc Kinh rất cảnh giác về việc nới lỏng chính sách tiền tệ trong năm nay.

Larry Hu, kinh tế trưởng của ngân hàng Macquarie Group tại Trung Quốc, cho hay: “Với loạt dữ liệu kinh tế yếu và sự vắng bóng của áp lực lạm phát, Trung Quốc có thể đưa ra nhiều biện pháp nới lỏng hơn”.

Vị kinh tế trưởng nói, bất chấp quyết định giữ nguyên lãi suất chính sách của PBoC hôm 15/12, ngân hàng trung ương này vẫn có thể hạ lãi suất cho vay cơ bản kỳ hạn 5 năm vào tuần sau để hỗ trợ lĩnh vực bất động sản.

Ông nói: “Quan trọng hơn là, PBoC sẽ có nhiều dư địa để hạ lãi suất vào tháng 2 năm sau nếu Fed ngừng tăng lãi suất”.

Trong khi đó, áp lực lên tỷ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ đã giảm bớt phần nào. Hôm 15/12, tỷ giá tham chiếu hàng ngày đã được PBoC thiết lập ở mức cao nhất trong ba tháng là 6,9343 CNY đổi 1 USD.

Trước quyết định chính sách của Fed tuần này, nhà kinh tế nổi tiếng Ren Zeping cho biết rằng “cơ hội để PBoC cắt giảm lãi suất hoặc hạ tỷ lệ dự trữ bắt buộc đang mở ra”. Các biện pháp thắt chặt tiền tệ của Mỹ trong năm nay đã kích thích đồng USD mạnh lên và khiến dòng vốn tháo chạy khỏi Trung Quốc cũng như các thị trường mới nổi khác.

Tuy nhiên, một số khoản đầu tư nước ngoài đã trở lại thị trường Trung Quốc khi các chuyên gia kỳ vọng nền kinh tế tỷ dân sẽ phục hồi sau khi dỡ bỏ chiến lược Zero COVID.

Trong tháng qua, dòng vốn chảy vào Trung Quốc thông qua chỉ số chứng khoán liên kết thị trường đại lục với Hong Kong đã chạm mức 67,5 tỷ nhân dân tệ (tương đương 9,7 tỷ USD). Các biện pháp khống chế dịch bệnh hà khắc đã kìm hãm nền kinh tế Trung Quốc trước khi Bắc Kinh thực hiện một số thay đổi trong chính sách chống COVID trong những tuần gần đây.

Trong tháng 11, lạm phát giá tiêu dùng đã tụt xuống mức thấp nhất trong 8 tháng, tỷ lệ thất nghiệp vọt lên mức cao nhất trong 6 tháng và doanh số bán lẻ tiếp tục suy yếu.

Zhang Yu, trưởng bộ phận phân tích vĩ mô của Huachang Securities, cho rằng nền kinh tế yếu kém có thể thúc đẩy PBoC cắt giảm lãi suất:

“Lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ đã trượt dài kể từ tháng 11 và tỷ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ đã tăng lên mức 6,95 CNY đổi 1 USD. Cơ hội phù hợp để hạ lãi suất đã xuất hiện”, bà viết trong một ghi chú.

Hiện tại, nhiều nhà phân tích dự đoán rằng ở hội nghị công tác kinh tế trung ương sắp tới, Trung Quốc sẽ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2023 ở mức khoảng 5%.

Giới chức Trung Quốc vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn. Dù Bắc Kinh đã nới lỏng Zero COVID, các hoạt động kinh tế vẫn trầm lắng và có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng trong một hoặc hai quý tới khi số ca bệnh mới tăng nhanh. Tiêu dùng vẫn là một mối lo lớn vì thu nhập của các hộ gia đình Trung Quốc đã giảm dần trong ba năm qua.

Trung Quốc cũng ghi nhận số liệu thương mại hàng tháng tồi tệ nhất trong khoảng hai năm rưỡi qua vào tháng 11. Mức giảm xuất khẩu so với cùng kỳ đã nới rộng từ 0,3% hồi tháng 10 lên 8,7% vào tháng 11.

Cũng tháng trước, Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã khuyến nghị Trung Quốc cắt giảm lãi suất và tung ra các hỗ trợ tài khoá chủ động để giúp đỡ các hộ gia đình dễ bị tổn thương, thúc đẩy nền kinh tế chung.

Ngân hàng trung ương Trung Quốc đã cắt giảm lãi suất cơ bản cho vay một năm, một lãi suất chính sách quan trọng, hai lần trong năm nay, với mức giảm 10 điểm cơ bản vào tháng Giêng và tháng Tám.

Đồng thời, cũng đã bơm thanh khoản trị giá khoảng 500 tỷ NDT vào thị trường liên ngân hàng bằng cách cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc xuống 25 điểm cơ bản vào cuối tháng trước.Lãi suất cơ bản cho vay 5 năm, một tiêu chuẩn thị trường liên quan đến lãi suất thế chấp, đã được hạ xuống ba lần, với tổng mức giảm 35 điểm cơ bản xuống còn 4,3%.

Một số biện pháp ổn định của chính phủ Trung Quốc trong những tháng gần đây đã bắt đầu có hiệu lực, với khoản cho vay doanh nghiệp trung và dài hạn trong tháng trước tăng hơn gấp đôi so với một năm trước đó lên 736,7 tỷ NDT.