Sau cú bắt tay của IPC và Sadeco, "bay" 153 tỷ đồng

Thanh tra TPHCM nhận định việc giảm tỉ lệ vốn góp của IPC tại Sadeco có dấu hiệu vi phạm quy định pháp luật, gây thiệt hại cho Nhà nước. Đây cũng là cơ sở để Công an TPHCM khởi tố bắt tạm giam Tề Trí Dũng (Tổng giám đốc IPC) và bà Hồ Thị Thanh Phúc (Tổng Giám đốc Sadeco).

IPC bắt tay cùng Công ty Cổ phần phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco) thực hiện dự án xây dựng Khu định cư An Phú Tây (huyện Bình Chánh, TPHCM)

Bán 9 triệu cổ phiếu giá bèo

Công ty TNHH MTV Phát triển công nghiệp Tân Thuận - IPC, trực thuộc UBND TPHCM đang chiếm tỷ lệ sở hữu vốn tới 44% tại Công ty Cổ phần Phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco).

UBND TPHCM yêu cầu IPC không được giảm thêm tỷ lệ sở hữu vốn, nhất là trong bối cảnh Sadeco đang có hoạt động lợi nhuận rất cao (năm 2016 lên tới 40%).

Thế nhưng, tháng 12/2016, IPC đã trình UBND TPHCM phương án tăng vốn điều lệ và giảm tỷ lệ sở hữu của IPC tại Sadeco từ 44% xuống còn 28,8%.

Tiếp đó, tháng 1/2017, Sadeco ký hợp đồng với Công ty Cổ phần Chứng khoán TPHCM (HSC) thực hiện xác định giá trị doanh nghiệp, dù HSC không có chức năng thẩm định giá theo quy định của Bộ Tài chính. Theo đó, HSC xác định giá trị mỗi cổ phần của Sadeco là hơn 36.548 đồng/cổ phiếu, rất thấp so với thực tế.

Tháng 4/2017, IPC (chiếm 44% vốn tại Sadeco) đã gửi văn bản tới UBND TPHCM đề xuất tăng vốn Sadeco thông qua việc phát hành cổ phiếu cho cổ đông chiến lược. IPC và Sadeco đã thống nhất chọn cổ đông chiến lược là Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Nguyễn Kim và lên phương án bán 9 triệu cổ phiếu cho cổ đông này.

Tháng 6/2017, UBND TPHCM có văn chỉ đạo IPC phải căn cứ theo đề án tái cơ cấu đã được UBND TPHCM duyệt để xem xét quyết định phương án, chứ chưa đồng ý. Thế nhưng, cũng trong thời gian này, Hội đồng cổ đông Sadeco đã thông qua nghị quyết rồi bán 9 triệu cổ phiếu với giá 40.000 đồng/cổ phiếu cho cổ đông chiến lược đã nhắm tới là Nguyễn Kim.

Sau thương vụ bán 9 triệu cổ phiếu này, tỷ lệ vốn sở hữu của IPC tại Sadeco từ 44% giảm còn 28,8%. Công ty Nguyễn Kim - cổ đông chiến lược tư nhân đã chiếm quyền biểu quyết, điều này trái ngược với đề án tái cơ cấu mà UBND TPHCM đã phê duyệt.

Kết luận thanh tra cho thấy việc bán cổ phiếu giá 40.000 đồng/cổ phiếu, nếu chỉ so sánh giá cổ phiếu mà công ty cổ phần bất động sản Exim bán cho cũng cùng cổ đông này (tháng 6/2016 là 57.000 đồng/cổ phiếu, chênh lệch 17.000 đồng/cổ phiếu) đã gây thiệt hại cho Sadeco 153 tỷ đồng.

"Người quản lý Sadeco thiếu trách nhiệm, không thực hiện nghiêm túc việc "công khai các lợi ích liên quan", tạo điều kiện thuận lợi cho Công ty Nguyễn Kim thâu tóm doanh nghiệp với giá rẻ thông qua việc phát hành cổ phiếu cho cổ đông chiến lược", Kết luận thanh tra chỉ rõ.

Cháy nhà, lòi mặt chuột

Giải trình với Thanh tra TPHCM về thương vụ bán 9 triệu cổ phiếu trên, IPC cho biết là đã có xin ý kiến chỉ đạo của Phó Bí thư thường trực Thành uỷ TPHCM (Thời gian tháng 5/2017, Phó Bí thư Thường trực TPHCM là ông Tất Thành Cang).

Theo đó, tại văn bản số 675/IPC ngày 31/5/2017 về việc tăng vốn điều lệ và giảm tỷ lệ sở hữu tại sadeco, IPC nêu: "... Văn phòng Thành uỷ có Thông báo số 495-TB/VPTU ngày 18/5/2017 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Bí thư thường trực Thành uỷ chấp thuận chủ trương, phương án phát hành cổ phần cho cổ đông chiến lược để tăng vốn điều lệ tại Sadeco".

Có "lá bùa hộ mệnh" từ Thông báo số 495-TB/VPTU, IPC đề nghị Chi cục Tài chính doanh nghiệp Thành phố chấp thuận và trình UBND TPHCM phê duyệt phương án tăng vốn điều lệ và giảm tỷ lệ sở hữu của IPC tại Sadeco.

Tại văn bản số 732/TCDN-CN ngày 7/6/2017, Chi cục Tài chính doanh nghiệp trình UBND TP về kiến nghị giảm tỷ lệ vốn Nhà nước từ 44% xuống 28,8% tại Sadeco căn cứ vào Thông báo 495-TB/VPTU của Thành uỷ TPHCM.

Tiếp đến, tại văn bản số 730/IPC ngày 16/6/2017, IPC gửi UBND TPHCM, bổ sung về vai trò, tác động của Sadeco với việc phát triển khu Nam Sài Gòn, nhưng cũng không quên đính kèm nội dung “lá bùa”: “... Thường trực Thành ủy cũng đã chấp nhận chủ trương phương án phát hành cổ phần cho cổ đông chiến lược để tăng vốn điều lệ tại Thông báo số 495-TB/VPTU…”.

Cú bắt tay của IPC và Sadeco, "bay" 153 tỷ đồng

Dù IPC khăng khăng dựa vào Thông báo số 495-TB/VPTU làm căn cứ nhưng qua kiểm tra, phân tích, Thanh tra TPHCM chỉ rõ, việc IPC nêu “Thường trực Thành ủy cũng đã chấp nhận chủ trương..” là không chính xác bởi Thông báo 495-TB/VPTU ngày 18.5.2017 truyền đạt ý kiến của Phó Bí thư Thường trực Thành ủy. Tức ý kiến cá nhân, không phải tập thể Thành ủy.

Sau khi bị Thanh tra TPHCM "điểm huyệt", IPC và Sadeco huỷ bỏ kết quả thương vụ bán 9 triệu cổ phần với Nguyễn Kim, điều đó càng cho thấy việc phát hành cổ phiếu cho cổ đông chiến lược không đúng quy định pháp luật nên các bên huỷ bỏ.

"Việc làm như trên của IPC và Sadeco trong quá trình thanh tra là xem thường kỷ luật, kỷ cương, có dấu hiệu đối phó, gây trở ngại cho hoạt động thanh tra, cần được kiểm tra, làm rõ sai phạm để có cơ sở kết luận những thiệt hại", kết luận Thanh tra TPHCM nêu rõ.