Sắp tới, iPhone sẽ mang mác "Made in" nước nào?

Việc sản xuất một chiếc iPhone đòi hỏi chuỗi cung ứng trải dài trên hàng chục quốc gia.

Những chiếc iPhone trong tương lai sẽ được sản xuất ở đâu? (Ảnh: Android Authority)

Không có gì phải bàn cãi về việc iPhone là chiếc điện thoại thông minh phổ được biết đến rộng rãi nhất trên thế giới. Apple xuất xưởng gần 250 triệu chiếc iPhone mỗi năm và công ty chiếm gần 20% thị phần. Với rất nhiều điện thoại được bán ra hết năm này qua năm khác, liệu bạn có đang thắc mắc: iPhone được sản xuất ở đâu và làm thế nào để mẫu mới nhất tiếp cận khách hàng nhanh như vậy sau mỗi thế hệ?

Mặc dù dòng chữ Made in China luôn xuất hiện trên những mẫu iPhone, nhưng không phải mọi linh kiện tạo ra iPhone đều đến từ Trung Quốc.

Ví dụ, màn hình của iPhone được sản xuất bởi Samsung hoặc LG ở Hàn Quốc. Bộ nhớ flash và DRAM có thể đến từ nhà máy Kioxia ở Nhật Bản. Kính Gorilla bảo vệ màn hình có thể được sản xuất từ nhà máy Corning ở Mỹ, Đài Loan hoặc Nhật Bản. Trong khi đó, SoC dòng A của Apple được thiết kế ở California nhưng được sản xuất bởi công ty Đài Loan TSMC.

Apple cũng dựa vào các bên thứ ba để có các thành phần nhỏ hơn, đôi khi được tùy chỉnh như IC quản lý nguồn, bộ vi điều khiển USB, chipset không dây và trình điều khiển OLED. Chúng có thể được lấy từ các công ty lớn như Broadcom và Texas Instruments cũng như các nhà sản xuất nhỏ hơn ở Đông Nam Á. Ở những nơi khác trên thế giới, Apple thậm chí đã cố gắng đảm bảo coban thô trực tiếp từ các công ty khai thác để đảm bảo rằng sự thiếu hụt không ảnh hưởng đến khả năng sản xuất pin iPhone của họ.

Trước đây, phần lớn những chiếc iPhone trên tay người tiêu dùng được sản xuất ở các nhà máy tại Trung Quốc, nhưng giờ đây điều đó đang dần thay đổi.

Tuy nhiên, hầu hết các nhà máy chuyên lắp ráp iPhone vẫn ở Trung Quốc. Nhà máy lớn nhất do đối tác sản xuất Foxconn điều hành, đặt tại Trịnh Châu và sử dụng hơn 300.000 công nhân. Theo những thông tin, khu phức hợp giống một thành phố nhỏ hơn là một khu công nghiệp điển hình. Điều đó không có gì đáng ngạc nhiên khi Foxconn được cho là đã lắp ráp hơn nửa triệu chiếc iPhone chỉ trong một ngày. Nhưng điều đó có thể không kéo dài mãi khi Apple đang tìm cách chuyển một số hoạt động sản xuất sang các nước láng giềng của Trung Quốc như Ấn Độ và Việt Nam.

Apple không phải là công ty điện tử tiêu dùng duy nhất đa dạng hóa bên ngoài Trung Quốc trong thời gian gần đây. Samsung và Xiaomi cũng đã đạt được thành công lớn ở các quốc gia châu Á khác. Chiến lược China Plus One đã trở thành một chiến lược kinh doanh phổ biến khi các công ty tìm cách đạt được chi phí vận hành thấp hơn và giảm sự phụ thuộc vào một khu vực duy nhất.

Cả hai quốc gia châu Á đều mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư nước ngoài muốn thành lập các cơ sở sản xuất. Chúng cũng mang lại sự ổn định về địa chính trị và kinh tế - những yếu tố ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất iPhone của Apple tại Trung Quốc.

Việt Nam có vị trí chiến lược để vận chuyển toàn cầu, đất nước chúng ta có vị trí địa lý gần với các chuỗi cung ứng hiện có của Apple như Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản và các quốc gia khác. Việt Nam cũng có các hiệp định thương mại tự do với các nước Đông Á và là thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

Việc Apple chọn Việt Nam làm nơi lắp ráp sản phẩm không phải là một điều mới mẻ - công ty đã lắp ráp các sản phẩm nhỏ hơn như EarPods có dây tại Việt Nam. Và theo một nguồn tin được Nikkei trích dẫn, Apple đã bắt đầu lắp ráp AirPods tại Việt Nam vào tháng 3 năm 2020. Ngay sau đó là AirPods Pro cao cấp hơn. Giờ đây, Apple cũng đang chuyển một tỷ lệ đáng kể dây chuyền sản xuất iPad, MacBook và Apple Watch sang Việt Nam.

Gã khổng lồ Cupertino có kế hoạch đạt được những mục tiêu này thông qua các đối tác sản xuất Foxconn, Pegatron và Wistron. Theo một số nguồn tin, Apple đã bắt đầu triển khai 11 nhà máy lắp ráp ở Việt Nam kể từ đầu năm 2022. Vào khoảng thời gian đó, Foxconn cũng đã giành được giấy phép từ chính phủ Việt Nam để xây dựng một nhà máy lắp ráp trị giá 270 triệu USD tại tỉnh Bắc Giang.

Ấn Độ, điểm đến sản xuất ưa thích thứ hai của Apple, mang đến những ưu đãi mạnh mẽ cho hoạt động sản xuất tại địa phương so với nhiều nước láng giềng. Sáng kiến Make in India của chính phủ Ấn Độ đã thành công rực rỡ. Vào năm 2020, chính phủ Ấn Độ đã đưa ra một chương trình khuyến khích liên kết sản xuất trị giá 6 tỷ USD để thưởng cho các thương hiệu đã thiết lập hoạt động sản xuất điện thoại thông minh và linh kiện điện tử trong nước.

Các thương hiệu Android như Xiaomi, Oppo và Samsung đã tham gia sáng kiến Make in India thông qua sự kết hợp giữa các cơ sở sản xuất nội bộ và bên thứ ba.

Với những câu chuyện thành công này, không có gì ngạc nhiên khi Apple chọn Ấn Độ làm nơi sản xuất những mẫu iPhone mới. Điều này giúp đối tác lớn nhất của Apple là Foxconn hiện diện mạnh mẽ ở Ấn Độ.

Quyết định chuyển dây chuyền lắp ráp sang Ấn Độ của Apple cũng có thể làm tăng thị phần của iPhone trong khu vực. Hiện tại, Ấn Độ đánh thuế hải quan 22% đối với điện thoại thông minh nhập khẩu. Điều này làm cho iPhone ở nước này đắt hơn đáng kể so với hầu hết các nước phương Tây.

Tuy nhiên, với việc sản xuất tại địa phương, Apple có thể bỏ qua các khoản phí nhập khẩu cao này, qua đó giảm giá thành iPhone tại Ấn Độ. Trên thực tế, công ty đã đi theo chiến lược này với các mẫu iPhone thế hệ trước vốn đã được lắp ráp tại Ấn Độ. Mặc dù iPhone mới nhất được bán với giá cao hơn đáng kể ở Ấn Độ, nhưng các mẫu cũ hơn thường được giảm giá sâu - có thể là do các khoản giảm thuế nói trên.

Ngay cả khi Apple "di cư" sang Nam Á và Đông Á, phần lớn các cơ sở sản xuất của công ty sẽ vẫn ở Trung Quốc. Một số linh kiện điện tử quan trọng vẫn có nguồn gốc từ Trung Quốc. Hơn nữa, Trung Quốc vẫn có sẵn rất nhiều cơ sở hạ tầng sản xuất. Tuy nhiên, sự thống trị của Trung Quốc có thể sẽ giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên, các đối tác nhà máy hiện tại của Apple đều có lợi vì họ sẽ tiếp tục xây dựng và vận hành các cơ sở ở các nước bên ngoài Trung Quốc.