Sập bẫy đội lái xúi giục chơi chứng khoán trên Facebook, Zalo

Thông qua các diễn đàn, nhóm mạng xã hội đã có hiện tượng tung tin đồn, phát tán thông tin sai sự thật nhằm mục đích xúi giục nhà đầu tư mua bán chứng khoán.

Kỳ vọng kiếm tiền nhanh, nhiều nhà đầu tư F0 (lần đầu chơi chứng khoán) chọn cách bám theo tin đồn, tin rò rỉ trên mạng xã hội để xuống tiền mua cổ phiếu.

Giăng bẫy

Hiện nay, những nhóm chat chứng khoán trên mạng xã hội như Facebook, Zalo, Telegram... hoạt động rất sôi nổi và trở thành nguồn thông tin quan trọng cho không ít nhà đầu tư. Chị Hoàng Yến, chủ một quán ăn ở quận 3, TP.HCM, chia sẻ: Thấy bạn bè kiếm tiền khá từ đầu tư cổ phiếu nên chị quyết định tham gia thị trường chứng khoán vì sợ mất cơ hội.

“Thú thật, đọc bảng điện tử chứng khoán tôi không hiểu. Xem báo cáo tài chính rắc rối, nhức đầu nên tôi nghe bạn bè trên Facebook hay Zalo mách nước. Thậm chí mỗi khi có người “inbox” bảo cổ phiếu này mai sẽ lên, mua nhanh đi… thì tôi bỏ tiền vào chứ cũng không biết công ty đó đang sản xuất cái gì, lời lỗ ra sao” - chị Yến chia sẻ thật lòng.

Trường hợp chơi chứng khoán theo kiểu nghe người khác mách bảo như chị Yến không phải là cá biệt, nhất là với những người lần đầu tham gia thị trường chứng khoán. Nhưng nhiều người không biết rằng trên mạng đã hình thành những đội lái hùng hậu (nhóm các nhà đầu tư chuyên thông đồng với nhau để cùng đánh lên hoặc dìm giá cổ phiếu nhằm hưởng lợi từ chênh lệch giá) tạo ra các cơn sóng truyền thông kích thích mong muốn kiếm tiền nhanh từ những người kém hiểu biết. Chẳng hạn, họ nói quen sếp lớn một công ty nên biết đơn vị này đang chuẩn bị đầu tư vào dự án này, dự án kia sẽ giúp tăng lợi nhuận và cổ phiếu sẽ “lên hương”.

Sau đó, họ dùng hàng chục tài khoản tự tương tác giao dịch với nhau để đẩy giá. Một khi đã lôi kéo được một số lượng người nhất định đổ nhiều tiền vào mua mã cổ phiếu đó, đội lái nhanh tay bán, thu tiền. Trong khi đó, những tay mơ nắm cổ phiếu trên có giá trị không khác tờ giấy.

Đơn cử vào cuối năm 2021, nhiều nhà đầu tư ngậm quả đắng khi cổ phiếu SJF hay SDA giảm rất nhiều phiên khiến họ không thể thoát hàng. Trước đó, trên mạng xã hội đã tung hô cổ phiếu này sẽ tăng giá mạnh, nhà đầu tư nếu mua có thể kiếm lợi nhuận khủng.

Trả học phí rất lớn

Chuyên gia tài chính Trần Đình Phương nhận xét: Rủi ro lớn nhất khi nghe theo lời xúi giục trên mạng xã hội đầu tư chứng khoán là nhà đầu tư sẽ mất tiền thật, còn những người xúi giục hưởng lợi hoặc không chịu trách nhiệm gì. Điều đáng lo ngại hơn là nếu thắng vì nghe theo mạng xã hội thì sẽ dẫn đến sự lệch lạc về mặt giao dịch trên thị trường.

“Thị trường lúc này là đầu cơ, nơi đánh bạc vì tiền chỉ chảy vào những cổ phiếu có khả năng tạo sóng và đánh đồng mọi doanh nghiệp tốt xấu như nhau. Hệ quả là làm mất đi mục tiêu chính của thị trường chứng khoán là nơi tạo lập vốn cho các doanh nghiệp” - ông Phương nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, ông Phạm Lưu Hưng, Phó Giám đốc Trung tâm phân tích và tư vấn đầu tư Công ty Chứng khoán SSI, cho rằng hiện tượng phím hàng (mách cho nhau những cổ phiếu có cơ hội lợi nhuận cao để mua) trên mạng xã hội đang trở nên khá phổ biến hiện nay. Điều này dễ được dẫn dắt bởi các đội lái.

Đáng lo là nhiều nhà đầu tư không quan tâm đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, mà chỉ quan tâm đến giá cổ phiếu. Giá cổ phiếu càng tăng, nhà đầu tư càng thích. Đây chính là điểm chủ yếu để đội lái khai thác nhằm trục lợi. Họ sử dụng bẫy tâm lý thích kiếm tiền nhanh để đưa nhà đầu tư vào tròng.

Đừng đặt niềm tin nhầm chỗ

Nhiều chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư F0 cần cân nhắc lựa chọn những lời mời chào, xúi giục trên các room chat. Phó Giám đốc Trung tâm phân tích và tư vấn đầu tư SSI Phạm Lưu Hưng cho rằng nhà đầu tư nghe theo mạng xã hội một cách thiếu chọn lọc sẽ phải trả học phí rất lớn là cháy tài khoản, nếu không chịu đầu tư nghiên cứu kỹ cổ phiếu trước khi mua.

Thực tế không ít cổ phiếu được phím hàng trên mạng xã hội là những cổ phiếu mang tính chất đầu cơ và kinh doanh cũng không hiệu quả, thua lỗ. Vì vậy, đừng để lòng tham chi phối mà hãy xem xét các yếu tố nền tảng về doanh thu, dòng tiền, lợi nhuận cũng như các chỉ số tài chính cơ bản của doanh nghiệp do các công ty chứng khoán cung cấp sẵn.

Còn theo ông Phương, các nhà đầu tư cá nhân nên hiểu rằng lợi nhuận cao luôn kèm rủi ro cao. Do đó, với những nhà đầu tư F0, để không bị cháy tài khoản có thể lựa chọn giải pháp đầu tư dài hạn, vì nó sẽ giúp loại trừ các biến động tăng giá thất thường của cổ phiếu. Bên cạnh đó, nên chọn các cổ phiếu có mức tăng trưởng ổn định, công ty kinh doanh tốt... để đầu tư.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng khuyến nghị khi tham gia thị trường chứng khoán, nhà đầu tư cần trang bị cho mình kiến thức về chứng khoán, thị trường chứng khoán, tài chính doanh nghiệp và nắm bắt đầy đủ các quy định pháp luật để đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật. “Việc đầu tư cần phải xem xét thấu đáo dựa trên đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh và tiềm năng phát triển của doanh nghiệp” - cơ quan này nhấn mạnh.