Sẵn sàng cho phiên tòa luận tội Tổng thống Trump

Lần thứ ba trong lịch sử Mỹ, Thượng viện chuẩn bị mở phiên tòa luận tội đối với đương kim tổng thống, dựa trên các điều khoản đã được Hạ viện thông qua vào ngày 15.1.

Ngay sau lễ ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 giữa Mỹ và Trung Quốc tại Nhà Trắng hôm 15.1 (rạng sáng 16.1 giờ Việt Nam), Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu thông qua nghị quyết tống đạt hai điều khoản luận tội Tổng thống Donald Trump với 228 phiếu thuận, 196 phiếu chống, theo Reuters. Kế đến, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi ký vào nghị quyết trước khi thực hiện nghi thức chuyển tài liệu này sang Thượng viện. Trước đó cùng ngày, bà Pelosi đã công bố bên khởi tố gồm 7 nghị sĩ, dẫn đầu là Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện Adam Schiff và Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jerry Nadler. Sau khi Thượng viện tiếp nhận bản nghị quyết, vào 21 giờ ngày 16.1 (giờ Việt Nam), Chánh án Tòa tối cao John Roberts tuyên thệ chủ trì phiên tòa luận tội, trong khi các thượng nghị sĩ đóng vai trò ban hội thẩm. Và Thượng viện sẽ gửi thư triệu tập chính thức, yêu cầu Tổng thống Trump tham dự phiên tòa, dự kiến mở màn vào ngày 21.1.

Hiện Tổng thống Trump đối diện với cáo buộc bí mật đóng băng khoản viện trợ lên đến 391 triệu USD cho Ukraine từ tháng 7 đến tháng 9, nhằm gây sức ép buộc Kiev mở cuộc điều tra cựu Phó tổng thống Joe Biden, đối thủ trên đường đua vào Nhà Trắng năm 2020, theo AFP. Nhà lãnh đạo cũng bị truy tố tội cản trở Hạ viện điều tra luận tội. Ông chính thức bị luận tội vào ngày 18.12.2019. Tuy nhiên, Chủ tịch Pelosi trì hoãn việc chuyển các điều khoản lên Thượng viện vì muốn gây áp lực buộc lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell đáp ứng yêu cầu triệu tập các nhân chứng và tài liệu mà Nhà Trắng từ chối cung cấp trong quá trình điều tra luận tội.

Bất chấp sức ép từ Hạ viện, ông McConnell tỏ vẻ không thỏa hiệp. Ông cho hay phải đợi đến khi hoàn tất các phiên tranh luận và chất vấn mới, dự kiến kéo dài 2 tuần, mới có thể đưa ra quyết định chính thức về vấn đề trên. Reuters dẫn lời một quan chức cho rằng phiên tòa luận tội sẽ không kéo dài hơn nửa tháng, và ông McConnell có thể tận dụng thế đa số tại Thượng viện (53 so với 47) để dập tắt đề nghị triệu tập nhân chứng và nhanh chóng chuyển sang giai đoạn bỏ phiếu. Trong thông cáo hôm 15.1, Nhà Trắng tuyên bố “Tổng thống Trump không hề làm điều gì sai lầm”, và “mong đợi sẽ được giải tội hoàn toàn”.