Sai phạm tại "đất vàng" Sabeco "vắt" qua hai nhiệm kỳ HĐQT do ai làm chủ tịch?

Liên quan đến khu “đất vàng” tại địa chỉ 2-4-6 Hai Bà Trưng, quận 1, TP.HCM được Sabeco “phù phép” vào tay cá nhân khiến hàng loạt cán bộ bị khởi tố, sai phạm này diễn ra trong hai nhiệm kỳ của HĐQT Sabeco do ông Nguyễn Bá Thi và Phan Đăng Tuất lần lượt làm chủ tịch.

Khu “đất vàng” này rộng 6.000m2, năm 2004, trên cơ sở đề nghị của Sabeco xin chủ trương đầu tư xây dựng nhà cao tầng, Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công Thương) có văn bản đồng ý chủ trương di dời văn phòng để đầu tư mới và sử dụng hiệu quả khu đất hơn.

Tháng 12/2007, Văn phòng UBND TP.HCM thông báo kết luận của Phó chủ tịch UBND TP Nguyễn Hữu Tín "chấp thuận, giao Sabeco làm chủ đầu tư thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu phức hợp. Sabeco có trách nhiệm nộp tiền giá trị quyền sử dụng đất theo giá thị trường vào ngân sách TP.HCM theo ý kiến của Bộ Tài chính tại văn bản ngày 6/11/2007".

Sai lầm "chết người" của HĐQT Sabeco (do ông Nguyễn Bá Thi làm Chủ tịch) là ngày 03/02/2007, HĐQT ban hành nghị quyết số 03/2007/NQ-HĐQT thống nhất chủ trương thay thế đối tác đầu tư và thành lập Công ty cổ phần bất động sản Sabeco (Sabeco Land).

Tuy nhiên, dự án chậm triển khai gây lãng phí trong việc sử dụng tài sản của Sabeco dẫn đến việc Bộ Công Thương quyết định giải thể Sabeco Land. Sau đó, dự án được tái khởi động thông qua việc thành lập CTCP Đầu tư Sabeco Pearl vào tháng 2/2015, vốn điều lệ khoảng 567 tỉ đồng, gồm các cổ đông: Sabeco, Công ty CP Attland, Công ty CP đầu tư thương mại và dịch vụ Hà An và Công ty CP đầu tư Mê Linh.

Theo đó, Sabeco (dưới thời ông Phan Đăng Tuất) đề xuất phương án hợp tác đầu tư với nhóm các nhà đầu tư nói trên bằng cách góp 18% vốn đều lệ bằng tiền mặt, cộng với 8% giá trị được hưởng lợi thế từ khu đất.

Ngày 11/2/2015, hợp đồng hợp tác đầu tư giữa Sabeco và nhóm các nhà đầu tư chính thức được ký kết.

Một năm sau khi thành lập Sabeco Pearl, tháng 6/2016, Sabeco thoái vốn bằng cách bán đấu giá hơn 14 triệu cổ phần nắm giữ cho chính các cổ đông sáng lập, thu về gần 195 tỉ đồng.

Có thể thấy, quá trình Sabeco góp vốn và rút khỏi dự án có liên quan trực tiếp đến HĐQT Sabeco trong hai nhiệm kỳ do ông Nguyễn Bá Thi và Phan Đăng Tuất lần lượt là Chủ tịch HĐQT.

Ở giai đoạn thứ nhất, ông Nguyễn Bá Thi làm Chủ tịch HĐQT Sabeco còn ông Nguyễn Quang Minh làm thành viên HĐQT kiêm Tổng giám đốc. Thành viên ban Kiểm soát Sabeco khi đó vẫn 3 người, do ông Đồng Việt Trung làm Trưởng ban.

Ông Nguyễn Bá Thi giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị Sabeco từ năm 2004. Còn ông Nguyễn Quang Minh là Tổng giám đốc Sabeco từ năm 2006. Trước đó 3 năm, ông Minh được bổ nhiệm vào chức vụ Phó tổng giám đốc công ty.

Ngoài ra, có hàng loạt lãnh đạo cấp cao của Sabeco trong năm 2008 - năm đầu tiên kể từ sau khi cổ phần hóa. Đó là các Ủy viên Hội đồng quản trị: Bùi Ngọc Hạnh, Bùi Quang Hải, Lý Quốc Hùng; Các Phó tổng giám đốc: Văn Thanh Liêm, Phạm Thị Hồng Hạnh, Trịnh Thị Tuyết Minh, Hoàng Trí Thành và Kế toán trưởng Nguyễn Tiến Dũng.

Giữa năm 2011, Thanh tra Chính phủ cũng đã xác định được hàng loạt sai phạm của các lãnh đạo Sabeco và yêu cầu các cá nhân liên quan như ông Nguyễn Bá Thi - Chủ tịch HĐQT; ông Nguyễn Quang Minh - Tổng giám đốc, phải kiểm điểm trách nhiệm và có biện pháp chấn chỉnh bởi đã để xảy ra những sai phạm tại đơn vị này.

Những mâu thuẫn nội bộ tại Sabeco đã khiến Bộ Công Thương cùng lúc “trảm” hai tướng là Chủ tịch và TGĐ vào năm 2012. Theo đó, ông Phan Đăng Tuất được điều động từ Bộ Công Thương về làm Chủ tịch HĐQT Sabeco thay ông Nguyễn Bá Thi. Phó TGĐ Phạm Thị Hồng Hạnh đảm nhiệm vị trí CEO thay ông Nguyễn Quang Minh.

Trở lại với khu đất vàng 2-4-6 Hai Bà Trưng, HĐQT Sabeco dưới thời ông Phan Đăng Tuất chính là những người quyết định góp vốn thành lập Sabeco Pearl để thực hiện dự án.

Ông Phan Đăng Tuất (sinh năm 1957) giữ chức chủ tịch HĐQT Sabeco từ ngày 1/5/2012, thay ông Nguyễn Bá Thi. Đến tháng 8/2015 ông Tuất thôi làm Chủ tịch Sabeco và cũng thôi làm đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp sau hơn 3 năm giữ vị trí. Sau đó, ông được Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng bổ nhiệm giữ chức vụ Vụ trưởng – Thường trực Ban Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp Bộ Công Thương kể từ ngày 1/11/2015.

Ngoài ông Phan Đăng Tuất, HĐQT Sabeco thời điểm đó còn có 5 thành viên khác gồm bà Phạm Thị Hồng Hạnh (Tổng giám đốc), ông Bùi Ngọc Hạnh, ông Lê Hồng Xanh, ông Nguyễn Bích Đạt, và ông Vũ Quang Hải (con trai Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng, được bầu bổ sung hồi tháng 2/2015)

Trong khi đó, Ban Tổng Giám đốc Sabeco gồm: bà Phạm Thị Hồng Hạnh, Tổng Giám đốc; các Phó Tổng Giám đốc: Lê Hồng Xanh, Vũ Quang Hải, Nguyễn Minh An, Nguyễn Thành Nam.

Ban Kiểm soát của Tổng Công ty có 3 thành viên do ông làm Trưởng ban. Một trong số những hoạt động của Ban Kiểm soát là “nắm bắt kịp thời về tình hình quản trị điều hành, chú trọng tổ chức thu thập thông tin và thẩm tra xác minh thông tin thận trọng, phân tích đánh giá kỹ lưỡng, đưa ra các ý kiến đóng góp đối với lãnh đạo hoặc các cá nhân có trách nhiệm, hoặc tổng kết báo cáo lãnh đạo Tổng công ty,…”