Ryanair rẻ nhưng hiệu quả

Mới đây, một chiếc máy bay thuộc hãng hàng không Ryanair chở khách từ Athens (Hy Lạp) đến Vilnius, thủ đô của Lithuania.

Khi đang ở trên không phận của Belarus thì bỗng một chiếc tiêm kích MIG29 thuộc không quân nước sở tại bay lên “hộ tống”, ép hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay Minsk (Belarus) với lý do là có bom cài trên máy bay.

Sự kiện này đã trở thành vụ scandal ầm ĩ, bởi theo truyền thông phương Tây, động cơ thực sự của việc làm trái khoáy này là vì ngài Tổng thống Belarus – Lukashenko - muốn bắt đối thủ chính trị của mình - nhà báo bất đồng chính kiến Roman Protasevich - đang đi trên chiếc máy bay dân sự. Ryanair bỗng trở nên nổi tiếng, mặc dù hơn 20 năm trước nó là hãng máy bay chở khách giá rẻ có hiệu quả nhất thế giới.

Đánh bại Châu Âu

Năm 1986, Tony Ryan- nhà tỷ phú giàu bậc nhất của nước Cộng hòa Ireland - lập hãng hàng không dân dụng Ryanair. Hãng này bay từ Waterford (Ireland) đến London (Anh). Trong năm đầu tiên, Ryanair chỉ với 57 nhân viên, cả trên trời lẫn dưới đất, và một máy bay cánh quạt đã vận chuyển được gần 5.000 khách. Sau đó 3 năm, Ryanair có 14 máy bay, gồm cả máy bay phản lực, chuyên chở hơn nửa triệu người và… lỗ vài chục triệu USD. Đứng trước nguy có phá sản thì vị cứu tinh xuất hiện. Người này là Michael O’Leary, được nhà tỷ phú Tony Ryan nhận về làm trợ lý riêng.

Được nhà tỷ phú khuyến khích, O’Leary tìm sang Mỹ để học hỏi về mô hình hàng không giá rẻ của hãng Southwest Airlines - số một thế giới lúc đó. Những người Mỹ không giấu nghề. Có lẽ họ coi thường “gã nhà quê” Châu Âu, không đủ tài chạm được vào bát cơm của họ.

Từ Mỹ trở về, O’Leary được ông chủ Tony ban cho toàn quyền cải tổ Ryanair. Dưới bàn tay O’Leary, các tuyến bay của Ryanair bị cắt bớt từ 20 xuống còn 5, tất cả máy bay cánh quạt đều phải nghỉ hưu, thay bằng 6 chiếc phản lực. Đặc biệt, anh ta giảm sâu giá vé, có lúc xuống còn 1 xu. Chỉ sau một năm, Ryanair đã hoạt động có lãi. Mô hình Southwest Airlines của Mỹ đã được tái sinh ở Ireland.

Năm 1994, O’Leary được ông chủ tặng 25% cổ phần của Ryanair và trở thành CEO của hãng hàng không này. Bắt đầu từ đây, Ryanair “bay cao” trong tay “cơ trưởng” O’Leary. Trong vòng 12 năm, Ryanair đã trở thành hãng hàng không có hiệu suất cao nhất thế giới, vượt cả hình mẫu Southwest Airlines.

Những năm trước dịch COVID-19, Ryanair đè bẹp mọi đối thủ về chỉ số lợi nhuận bình quân trên mỗi nhân viên - gấp 4 lần mức bình quân toàn ngành. Thậm chí sau sự kiện ngày 11/9, cả ngành hàng không thế giới suy sụp theo tòa tháp đôi ở New York thì Ryanair vẫn lãi ròng 26%.

Rẻ phải song hành tiết kiệm

Chìa khóa thành công của Ryanair là không “hoa hòe hoa sói”. Thậm chí để tiết kiệm tiền, cả tiệc Giáng sinh hàng năm cho các nhân viên ở Hãng, O’Leary cũng bắt hủy.

Điều đặc biệt là tại Ryanair không tồn tại các phòng ban tầng tầng, lớp lớp, nên không có tệ quan liêu! Cần nhớ, để phục vụ được lượng khách như họ, các hãng hàng không khác phải tuyển số nhân viên nhiều gấp 8 lần so với Ryanair.

Dưới đất như vậy, trên trời (máy bay) thì không có vé thương gia, chỉ độc hạng ghế phổ thông không được xếp trước chỗ ngồi với các tiện nghi tối thiểu; Chỉ dùng một loại máy bay mới cho đỡ tốn xăng; Chỉ đỗ tại các sân bay nội địa; Lương tiếp viên thấp nhưng tiền thưởng cao; Không có khái niệm khách VIP vì không ưu đãi cho những hành khách bay nhiều; Không trả hoa hồng cho các công ty lữ hành…

O’Leary từng tuyên bố rất rõ ràng về mục tiêu lớn của Ryanair: “Chúng tôi sẽ trở thành hãng hàng không lớn nhất châu Âu bằng cách giúp khách hàng được mua vé rẻ nhất, đến nơi an toàn, thường xuyên đúng giờ”. Rồi tiếp với giọng thật thà đến tận gan ruột: “Tất cả cũng chỉ có thế, không thêm, không bớt!”.

Đúng vậy, hàng chục năm nay không có dịch vụ khách hàng miễn phí ở Ryanair. Muốn có một tách café hay một gói mỳ ăn liền thì bạn phải mua. Khi một chuyến bay bị hủy, bạn chớ mong hãng sẽ bỏ tiền ra thuê phòng khách sạn qua đêm cho mình.

Theo tờ báo Anh The Times London, họ bị nghe các độc giả than phiền dịch vụ khách hàng của Ryanair nhiều hơn bất cứ hãng hàng không nào. Nhưng O’Leary cho rằng khách hàng luôn được đi lại với giá rẻ nhất là dịch vụ khách hàng tuyệt vời nhất của hãng! Ông đã từng lên kế hoạch bán vé vượt Đại Tây Dương với giá 10 Euro!

Tuy nhiên, cuộc đời đang lên hương với hãng hàng không giá rẻ có hiệu quả nhất thế giới Ryanair thì dịch COVID-19 trùm lên toàn cầu. O’Leary phải ngậm ngùi tuyên bố: “Đây là một năm thách thức nhất trong lịch sử 35 năm tồn tại của Ryanair”. Trong 12 tháng (đến tháng 3/2021), hãng báo lỗ ròng 1,2 tỷ USD và phải cắt giảm 3.000 phi công và tiếp viên, trong khi không sa thải một người nào sau sự kiện khủng bố ngày 11/9 tại Mỹ.