Quỹ ETF là gì? Nên hay không nên đầu tư quỹ ETF

Nên hay không nên đầu tư quỹ ETF

Khái niệm

Quỹ hoán đổi danh mục ETF (Exchange Traded Fund) là quỹ hoạt động mô phỏng theo sự biến động của một chỉ số tham chiếu như chỉ số chứng khoán, hàng hoá hoặc một loại tài sản nào đó.

Giấy chứng nhận sở hữu một phần ETF của nhà đầu tư được gọi là chứng chỉ ETF. Quỹ ETF vừa mang đặc điểm của một quỹ đầu tư vừa mang đặc điểm của một cổ phiếu thông thường khi được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán.

Từ khi ra đời ở Mỹ từ đầu những năm 1990, hiện tại ETF đã phát triển nhanh chóng và tổng tài sản các quỹ ETF vượt xa so với mô hình các quỹ truyền thống. Tính riêng ở Mỹ, đến tháng 03/2019 đã có 2.238 quỹ ETF với tổng tài sản các quỹ lên đến hơn 3.8 ngàn tỷ USD, trong đó chủ yếu là các quỹ ETF đầu tư mô phỏng chỉ số cổ phiếu.

Các loại quỹ ETF phổ biến

- Quỹ ETF cổ phiếu : Đây là quỹ đầu tư mô phỏng biến động của các bộ chỉ số cổ phiếu trên thị trường chứng khoán như chỉ số VN100, chỉ số VN30, chỉ số S&P 500…

- Quỹ ETF trái phiếu : Tương tự như quỹ ETF cổ phiếu thì quỹ ETF trái phiếu là loại quỹ mô phỏng những biến động của các bộ chỉ số trái phiếu như: trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, các trái phiếu có khả năng sinh lời cao…

- Quỹ ETF theo ngành : Là loại quỹ mô phỏng biến động của một ngành hoặc một lĩnh vực sản xuất cụ thể nào đó. Ví dụ như ngành công nghiệp ô tô, công nghệ thực phẩm, nông nghiệp…. hoặc của một loại hàng hóa.

Ngoài ra còn rất nhiều các loại quỹ ETF khác như: quỹ ETF tiền tệ, quỹ ETF nghịch đảo, quỹ ETF đầu tư thay thế….Nhưng 3 quỹ ở trên là phổ biến và hay gặp nhất.

Quỹ ETF hoạt động như thế nào?

Quỹ ETF được giao dịch trên thị trường chứng khoán gần với giá trị tài sản ròng (NAV) trong suốt phiên giao dịch.

Hầu hết các quỹ ETF hoạt động dựa trên một chỉ số tham chiếu, như chỉ số chứng khoán hoặc chỉ số trái phiếu.

Quỹ ETF có thể được phân loại theo dạng quỹ mở hay quỹ ủy thác đầu tư (UIT, unit investment trust – hoạt động trong một thời gian xác định và danh mục cố định), nhưng khác với các loại quỹ truyền thống ở một số khía cạnh sau:

Quỹ ETF không bán chứng chỉ quỹ riêng lẻ trực tiếp cho nhà đầu tư, mà chỉ phát hành theo lô lớn. Ở Việt Nam, một lô đơn vị quỹ ETF gồm tối thiểu 100.000 chứng chỉ quỹ ETF.

Nhà đầu không mua lô đơn vị quỹ bằng tiền, mà thay vào đó mua các lô đơn vị quỹ ETF bằng danh mục chứng khoán cơ cấu – mô phỏng theo danh mục của chỉ số tham chiếu đã được chấp thuận. Các nhà đầu tư trực tiếp mua các lô đơn vị quỹ thường là những tổ chức đầu tư và các đơn vị tạo lập quỹ. Đây là hoạt động trên thị trường sơ cấp.

Sau khi mua các lô đơn vị quỹ, nhà đầu tư thường chia nhỏ ra và bán các chứng chỉ quỹ ETF trên thị trường thứ cấp. Điều này cho phép các nhà đầu tư khác mua các đơn vị quỹ riêng lẻ, thay vì mua lô lớn trên thị trường sơ cấp.

Nhà đầu tư muốn bán chứng chỉ quỹ sẽ có hai sự lựa chọn:(1) bán chứng chỉ quỹ riêng lẻ cho các nhà đầu tư khác trên thị trường thứ cấp, hoặc (2) bán các lô đơn vị quỹ ngược lại cho quỹ ETF.

Lợi ích khi đầu tư quỹ ETF

Chi phí thấp: So với các quỹ tương hỗ khác thì quỹ ETF vận hành với chi phí thấp hơn hẳn bởi nó vận hành một cách thụ động.

Mua bán linh hoạt: Chỉ với một tài khoản giao dịch trên sàn chứng khoán là nhà đầu tư đã có thể giao dịch, mua bán chứng chỉ quỹ ETF.

Có thể mua ở bất cứ đâu: ETF đầu tư trên quy mô toàn cầu, số lượng cổ phiếu nhiều, đa dạng các loại quỹ nên bạn hoàn toàn có thể mua quỹ ETF ở bất kỳ đâu trên thế giới.

Minh bạch và thanh khoản cao: Là một cổ phiếu được niêm yết trên thị trường chứng khoán nên tính minh bạch và thanh khoản của quỹ ETF rất cao.

Rủi ro khi đầu tư quỹ ETF

Bất kỳ một loại đầu tư nào cũng tồn tại những mặt rủi ro của nó. Và quỹ ETF cũng không phải là trường hợp ngoại lệ. Những rủi ro đó đến từ việc:

- Tính đa dạng chưa đủ

Đặc điểm của quỹ ETF đó là tính đa dạng hóa. Tuy nhiên trên thực tế có những quỹ ETF chỉ theo dõi một nhóm cổ phiếu nhất định thuộc những nhóm ngành khác nhau như cổ phiếu ngành xăng dầu, hàng không…. Những quỹ này độ đa dạng hóa còn thấp nên dễ xảy ra tình trạng thua lỗ.

- Tính thanh khoản

Trên thị trường chứng khoán, bên cạnh những loại cổ phiếu có tính thanh khoản cao thì vẫn có thể có những cổ phiếu thanh khoản thấp. Quỹ ETF cũng vậy. Do đó, các nhà đầu tư cần xem xét kỹ càng trước khi quyết định mua một loại quỹ ETF nào đó.

- Một số quỹ ETF hoạt động không hiệu quả

Quỹ ETF mô phỏng chỉ số của một ngành nào đó vì vậy mà khi ngành hoạt động không hiệu quả sẽ dẫn đến việc giá chứng chỉ quỹ của ngành đó cũng sẽ có xu hướng sụt giảm theo.

- Chi phí mua quỹ ETF cao hơn so với mua cổ phiếu riêng lẻ

Khi mua chứng chỉ quỹ ETF, nhà đầu tư sẽ phải chịu thêm chi phí môi giới đồng thời thêm phí quản lý nên sẽ cao hơn hẳn so với mua các loại cổ phiếu thông thường.

- Không có đặc quyền như cổ phiếu

Đối với chứng chỉ quỹ ETF thì khi nắm giữ bạn sẽ không được hưởng những đặc quyền như đối với cổ phiếu là không được quyền tham gia vào đại hội cổ đông

=> Nhìn chung EFT là một quỹ đầu tư tiềm năng đáng để cân nhắc. Tuy nhiên, đầu tư như thế nào thì đó lại là quyết định của mỗi cá nhân . Để tránh những rủi ro không đáng có thì chúng ta cần phải tìm hiểu và cân nhắc thật kĩ trước khi quyết định đầu tư.