Quý 2 giông bão của nhóm công ty chứng khoán

Điều kiện thị trường không thuận lợi trong quý 2/2022 đã tác động mạnh tới kết quả kinh doanh của các công ty chứng khoán (CTCK). Nhiều công ty báo lãi giảm mạnh so với cùng kỳ hoặc lỗ đậm.

Quý 2 giông bão

Trong quý 2/2022, VN-Index sụt giảm hơn 20% từ 1,492.15 điểm về còn 1,197.6 điểm. Thanh khoản thị trường cũng sụt giảm mạnh khi giá trị giao dịch bình quân quý 2 chỉ đạt hơn 18.6 ngàn tỷ đồng/phiên, giảm 36% so với quý liền trước và giảm 23% so với cùng kỳ. Với tình hình thị trường như vậy, kết quả kinh doanh của nhóm chứng khoán đã sớm được dự báo sẽ không mấy tích cực.

Điểm số và thanh khoản sụt giảm đã tác động nhiều tới các mảng hoạt động chính của những CTCK, đặc biệt là mảng môi giới và tự doanh. Hầu hết CTCK đều ghi nhận doanh thu môi giới và lợi nhuận tự doanh tiêu cực so với cùng kỳ.

Kết quả lợi nhuận trên báo cáo tài chính từ các CTCK đã khẳng định các dự báo này. Lướt qua báo cáo của một số CTCK công bố báo cáo tài chính sớm, phần lớn đều báo lỗ hoặc có lợi nhuận giảm sâu so với quý 2/2021, thời điểm thị trường chứng khoán thăng hoa.

Có thể kể đến các trường hợp như Chứng khoán SSI báo lãi giảm 30% so với cùng kỳ, Chứng khoán Bản Việt (VCI) giảm 27%, Chứng khoán FPT (FTPS) ghi lãi sau thuế giảm 68%. Danh sách báo lãi giảm tiếp tục kéo dài với những cái tên nổi bật như Chứng khoán VIX, Chứng khoán Agribank (AGR), Chứng khoán Bảo Việt (BVS)…

Bên cạnh đó, không ít công ty “ngậm ngùi” báo lỗ đậm trong quý 2. Chứng khoán Bảo Minh (BMS) lỗ ròng 133.3 tỷ đồng, Chứng khoán Tiên Phong (TPS) lỗ ròng gần 130 tỷ đồng, Chứng khoán APG lỗ ròng gần 77 tỷ đồng…

Tuy vậy, vẫn có một số trường hợp cá biệt ghi nhận lợi nhuận tăng trưởng so với cùng kỳ. Chứng khoán VNDirect (VND) báo lãi sau thuế hơn 524.2 tỷ đồng, tăng 22% so với cùng kỳ. Chứng khoán Everest (EVS) báo lãi 112 tỷ đồng, tăng 8% so với cùng kỳ.

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán sụt giảm, mảng tự doanh của VND vẫn ghi nhận lợi nhuận gần 276 tỷ đồng, tăng hơn 55% so cùng kỳ. Lợi nhuận tự doanh trong kỳ chủ yếu đến từ việc bán trái phiếu và chứng khoán chưa niêm yết.

Ngoài ra, lãi từ các khoản cho vay và phải thu của VND tăng 73%, lên 423 tỷ đồng.

Về phần EVS, đơn vị này có lãi 155 tỷ đồng ở hoạt động tự doanh, chủ yếu nhờ nắm giữ cổ phiếu NVB.

Tự doanh của nhiều CTCK thua đậm

Một trong những nguyên nhân chủ yếu khiến các CTCK báo lỗ trong quý 2 là mảng tự doanh thua lỗ nặng. Chứng khoán BMS, Chứng khoán TPS, Chứng khoán APG, Chứng khoán SHS… là những ví dụ điển hình.

"Quý 2, thị trường diễn biến tiêu cực bất ngờ, dẫn tới mảng tự doanh của công ty gặp nhiều khó khăn", báo cáo giải trình của SHS cho biết. Khoản lỗ chủ yếu do việc đánh giá lại các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL) bị sụt giảm hơn 485 tỷ đồng, khiến mảng đầu tư lỗ hơn 433 tỷ đồng.

Ngoài SHS, BMS hay TPS cũng gặp tình trạng tương tự.

Trong quý 2, chi phí hoạt động của TPS tăng đột biến lên gần 700 tỷ đồng, chủ yếu do cắt lỗ cổ phiếu và trái phiếu trong danh mục, dẫn đến ghi nhận lỗ từ các tài sản tài chính FVTPL.

BMS cũng trong tình trạng tương tự. Lãi từ các tài sản tài chính FVTPL trong quý 2 của BMS chỉ ghi nhận gần 122 tỷ đồng, giảm gần 40%. Trong khi đó, lỗ do đánh giá lại FVTPL tăng gấp 8 lần, lên gần 277 tỷ đồng.

Trong khi các mảng hoạt động khác chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ, việc sụt giảm mạnh của mảng môi giới khiến BMS lỗ ròng hơn 130 tỷ đồng trong quý 2, so với mức lãi ròng gần 130 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái.

Đối với Chứng khoán APG, Công ty ghi nhận lỗ tài sản FVTPL gấp 536 lần cùng kỳ, lên hơn 170 tỷ đồng; chênh lệch giảm đánh giá lại các tài sản tài FVTPL hơn 152 tỷ đồng, gấp 25,000 lần cùng kỳ. Con số lỗ từ tài sản FVTPL chiếm tới 98.2% chi phí hoạt động trong kỳ của Công ty. Theo thuyết minh, Công ty ghi lỗ chủ yếu từ danh mục cổ phiếu niêm yết.