“Quê nhà” của hai tỷ phú Jeff Bezos và Bill Gates đang… cạn tiền

Jeff Bezos và Bill Gates là những người giàu có nhất nhì thế giới, hai người có tổng tài sản ròng lần lượt là 119 tỷ USD và 107 tỷ USD, dựa trên dữ liệu từ Bloomberg.

Amazon đặt trụ sở chính ở Seattle và trụ sở chính của Microsoft cũng ở ngay vùng ngoại ô của thành phố này và cả hai nhà tỷ phú trên đều sở hữu vài căn nhà tại thành phố nhỏ Medina (Washington) ngay cạnh Seattle.

Vậy mà Medina đang dần cạn kiệt tiền bạc – và trớ trêu là sự mất mát này không phải do một cá nhân nào gây ra.Với dân số chỉ hơn 3,000 người, Medina là vùng đắt giá đứng thứ bảy của Mỹ, một căn nhà ở đây trung bình có giá khoảng 2.77 triệu USD và thành phố này có thu nhập hộ gia đình trung bình vào khoảng 186,464 USD trong năm 2017, dựa theo dữ liệu có sẵn mới nhất. (So sánh trong cùng năm 2017, thu nhập hộ gia đình trung bình của nước Mỹ chỉ khoảng 60,336 USD)

Vậy thì cớ sao “quê nhà” của những người giàu nhất thế giới này lại rơi vào cảnh khốn đốn như thế này?

Vấn đề nằm ở chỗ, mặc dù giá nhà đất của Medina ngày càng tăng, nhưng thu nhập của thị trấn này lại không tăng cùng nhịp với giá nhà.

“Bạn sẽ khó mà tưởng tượng được rằng hội đồng của thành phố này không có đủ thu nhập để chi trả cho các mức dịch vụ hiện tại, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế như hiện nay. Trong khi giá bất động sản cứ ngày một tăng, thì nguồn thu từ thuế của hội đồng thành phố lại không tăng cùng lúc”, dựa theo một bản tin tháng 6/2019 của thành phố Medina.

Nguyên nhân là vì theo luật, chính quyền địa phương không thể nâng tiền thuế mà họ thu thêm hơn 1% mỗi năm nếu như người dân không bỏ phiếu đồng ý với mức thuế cao hơn.

Thuế bất động sản của bang Washington được thiết lập theo mức cố định, chứ không phải theo tỷ lệ phần trăm, Julie Ketter – Giám đốc tài chính của Medina – trả lời với CNBC Make It. Thuế suất bất động sản của Medina là 7.92925 USD trên mỗi 1000 USD giá trị tài sản.

Trong số đó, chỉ có 0.63486 USD là được gửi đến cho hội đồng thành phố Medina, bà Ketter nói. (2.42782 USD dành cho các trường học địa phương, 0.12266 USD là của bến cảng, 1.21906 USD được gửi đến quận, 0.37441 USD gửi đến thư viện, 0.21762 USD dành cho dịch vụ y tế khẩn cấp, 0.09660 USD chuyển đến quỹ phòng lũ, 0.20700 USD dùng cho dịch vụ quá cảnh của khu vực và 2.62992 USD chuyển đến quỹ học đường của bang)

Ngôi nhà đắt nhất ở Medina được văn phòng Thẩm định Quận King đánh giá là trị giá 131,239,000 USD, bà Ketter cho biết. Căn nhà này – được xem như là “phiên bản 2.0 của Xanadu” (ngôi nhà của tỷ phú Bill Gates), với 24 phòng tắm và một căn phòng bạt lò xo – có tổng giá thuế bất động sản là 1,040,627 USD vào năm 2019 và trong số đó, 83,318 USD được chuyển đến hội đồng thành phố Medina.

Nhưng phần lớn nhà đất ở Medina không có giá cao đến như vậy: Giá trung bình của một ngôi nhà ở Medina chỉ hơn 2 triệu USD, bà Ketter nói.

Vì vậy trong năm 2019, Medina chỉ thu về được 2.8 triệu USD thuế bất động sản, hội đồng thành phố cho biết. Nếu như tăng thêm 1% số tiền đó thì chỉ có thêm 28,000 USD, số tiền đó không đủ để khỏa lấp lượng chi phí ngày một tăng. “Trong năm 2019, chỉ riêng chi phí dành cho dịch vụ chữa cháy đã tốn gần gấp đôi số tiền trên”, dựa theo bản tin.

Để khắc phục tình trạng thiếu hụt ngân sách ở Medina, thành phố này sẽ tổ chức bỏ phiếu vào tháng 11/2019 để nâng thuế bất động sản lên mức vừa đủ để “cung cấp thêm tiền quỹ để tiếp tục duy trì các mức giá dịch vụ hiện tại mà không phải cắt giảm quá nhiều dịch vụ”, dựa theo bản tin của thành phố.

Việc tăng thuế bất động sản được đề xuất ở Medina dự kiến sẽ tăng thuế bất động sản lên thêm 20 cents/1000 USD giá trị tài sản, bà Ketter cho biết. Ví dụ một ngôi nhà có giá trị 2 triệu USD, thì số tiền thuế bất động sản phải đóng là 400 USD/năm vào năm 2020 và tăng lên thành 589 USD/năm vào năm 2025, dựa theo hội đồng thành phố Medina.

Cũng theo hội đồng thành phố cho biết, nếu như họ tiếp tục hoạt động mà không tăng thuế bất động sản, thì hội đồng sẽ thâm hụt 500,000 USD trong năm 2020 và con số thâm hụt sẽ tăng lên 3.3 triệu USD vào năm 2025.

“Chúng ta đã đi vào đường cùng rồi”, bản tin thành phố cho biết.

Vấn đề tài chính ở Medina là ví dụ minh họa cho vấn đề về thuế lớn hơn ở bang Washington, bang này là nơi không có thuế thu nhập cá nhân hay thuế thu nhập doanh nghiệp. Năm 2001, điều luật giới hạn việc tăng thuế bất động sản không được hơn 1%/năm được thông qua. Tòa án tối cao của bang Washington đã thu lại luật đó nhưng sau đó lại áp dụng lại vào năm 2007.

Điều luật này quá hạn chế đến nỗi nó có thể làm tê liệt ngân sách địa phương.

“Cần thêm bằng chứng để chứng minh hệ thống thuế của Washington đã bị rối tung như hiện nay? Thậm chí thành phố giàu có nhất của bang cũng không thể khiến hệ thống thuế này hoạt động trơn tru được”, Danny Westneat, Nhà báo chuyên mục của tờ báo Seattle Times viết về Medina trong bài báo xuất bản vào ngày thứ Sáu (21/06). “Thành phố 3,200 dân này đang dần trải nghiệm những gì mà Quận King, Seattle và vô số thành phố khác xung quanh đã phải hứng chịu trong gần 20 năm nay: Toán học không còn đúng ở những nơi này nữa”.

Ông Westneat còn viết trong bài báo rằng: “Tôi nghe nói có một vài người ‘tầm cỡ’ sống ở Medina. Có lẽ hiện tại đó là thành phố của họ mà thành phố đó lại đang ở trong ‘tình trạng khó khăn’, thì những câu hỏi trên có lẽ cuối cùng sẽ nhận được một vài sự chú ý”.

Đại diện của Jeff Bezos và Bill Gates đều không bình luận gì về bài báo này.