Quan chức cấp cao Mỹ - Trung bất ngờ gặp nhau, dọn đường cho thượng đỉnh Joe Biden - Tập Cận Bình

Ngày 13/6, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan gặp Ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc Dương Khiết Trì tại Luxembourg để có “cuộc thảo luận thẳng thắn, thực chất và hiệu quả”, Nhà Trắng cho biết.

Cuộc gặp không được thông báo trước và đã diễn ra suốt 4 tiếng rưỡi. Đây có thể là bước chuẩn bị cho một cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, điều mà Nhà Trắng nói rằng có thể diễn ra trong các tháng tới.

Bất đồng về vấn đề nhân quyền, đảo Đài Loan, thương mại và sự mở rộng quân sự của Trung Quốc là những nguyên nhân khiến quan hệ song phương trở nên căng thẳng. Tháng trước, ông Biden tuyên bố sẽ can thiệp bằng quân sự nếu Trung Quốc đại lục tấn công Đài Loan (Trung Quốc).

Nhà lãnh đạo Mỹ đang cân nhắc loại bỏ bớt thuế lên hàng hoá Trung Quốc mà chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump áp dụng, nhằm kiềm chế tình trạng lạm phát nghiêm trọng tại Mỹ hiện nay.

Sau cuộc gặp giữa hai ông Sullivan và Dương Khiết Trì, một quan chức cấp cao Mỹ cho biết đang chờ đợi “các cuộc gặp khác nữa trong những tháng tới”, nhưng không nói gì về việc chuẩn bị cho cuộc gặp giữa hai nguyên thủ.

Tháng trước, hai ông Sullivan và Dương Khiết Trì có cuộc điện đàm trước khi Tổng thống Biden thăm châu Á. Nhà Trắng thực hiện hàng loạt cuộc trao đổi và tiếp xúc trong mấy tuần qua để thể hiện cam kết với châu Á – Thái Bình Dương. Đây được coi là nỗ lực nhằm giảm bớt ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực.

“Ông Sullivan đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc trao đổi để quản lý cạnh tranh giữa hai nước”, Nhà Trắng cho biết trong thông cáo về cuộc gặp ngày 13/6.

Các cuộc gặp trước đây của hai quan chức này đều dẫn tới điện đàm giữa Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Tập Cận Bình. Hai nhà lãnh đạo chưa có cuộc gặp trực tiếp nào từ khi ông Biden nhậm chức. Lần điện đàm gần đây nhất diễn ra vào tháng 3, trong đó ông Biden thúc giục ông Tập không hỗ trợ Nga trong cuộc xung đột ở Ukraine.

Vấn đề đó cũng được thảo luận tại Luxembourg trong ngày 13/6, bên cạnh các vấn đề Triều Tiên và giam giữ công dân Mỹ ở Trung Quốc.

Ông Sullivan bày tỏ quan ngại về việc Trung Quốc gần đây phủ quyết nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về Triều Tiên.

Mục tiêu của Mỹ trong trao đổi với Trung Quốc là “bảo đảm mỗi bên hiểu ý định của nhau, hiểu ưu tiên của nhau. Điều này rất quan trọng để tránh nguy cơ hiểu nhầm, để giảm nguy cơ”, vị quan chức Mỹ cho biết.