Phó Thủ tướng: Doanh nghiệp tuyên bố huy động 100 tỉ USD làm đường sắt tốc độ cao nhưng… không liên lạc được

Ngày 27/11, Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình chủ trì buổi làm việc với các bộ, ngành và một số doanh nghiệp liên quan đến Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam – dự án có tổng mức đầu tư dự kiến lên tới hàng chục tỉ USD và được xem là bước ngoặt chiến lược trong phát triển hạ tầng giao thông Việt Nam.

Tuy nhiên, cuộc họp nhanh chóng cho thấy nhiều bất cập trong năng lực và tính minh bạch của một số doanh nghiệp muốn tham gia đầu tư.

Nhiều doanh nghiệp hồ sơ sơ sài, thiếu năng lực

Theo Bộ Xây dựng, dù doanh nghiệp gửi khá nhiều tài liệu, nhưng phần lớn hồ sơ đều thiếu căn cứ tài chính, thiếu thông tin pháp lý quan trọng hoặc chỉ nêu ý tưởng chung chung.

Nhiều nhà đầu tư không chứng minh được:

Ngân hàng Nhà nước cũng cho rằng các tuyên bố về “nguồn lực hệ sinh thái” của một số doanh nghiệp chỉ dừng lại ở lời hứa, không có chứng từ chứng minh.

Doanh nghiệp tuyên bố có 100 tỉ USD… vắng mặt và không thể liên hệ

Đáng chú ý, trong 6 doanh nghiệp đăng ký làm việc với Chính phủ, Liên minh nhà đầu tư Mekolor và Great (USA) – đơn vị từng tuyên bố có thể huy động 100 tỉ USD cho dự án – hoàn toàn không đến họp.

Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết Chính phủ đã tìm mọi cách liên hệ với đơn vị này nhưng: “Địa chỉ doanh nghiệp cung cấp không liên lạc được.”

Ông đánh giá đây là minh chứng rõ ràng về mức độ thiếu nghiêm túc, thiếu minh bạch của một số nhà đầu tư tự xưng.

Doanh nghiệp tham dự: người chuẩn bị kỹ, kẻ lúng túngCông ty Việt Nam 3000 – Tập đoàn Đầu tư và phát triển Việt Nam

Doanh nghiệp bày tỏ mong muốn tham gia theo hình thức PPP, nhưng khi được hỏi về: vốn tự có, cơ sở huy động vốn, căn cứ pháp lý, mức độ chịu rủi ro…thì không trả lời được hoặc trả lời không đúng trọng tâm.

Bộ Xây dựng đánh giá hồ sơ thiếu minh chứng năng lực tài chính, đề xuất tiến độ mơ hồ.

Tập đoàn Discovery

Ông Nguyễn Nam Thiều, Chủ tịch HĐQT, khẳng định rất muốn đầu tư dự án. Tập đoàn có nhân sự khoảng 70 người và tổng vốn khoảng 2.000-3.000 tỉ đồng Việt Nam, số vốn chỉ bằng khoảng 0,2% tổng mức đầu tư của dự án (67 tỉ USD).

Phó Thủ tướng nhận xét doanh nghiệp như vậy không thể đáp ứng yêu cầu dự án.

Công ty CP Vận tải đường sắt Việt Nam

Còn đại diện Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Việt Nam mong muốn tham gia vào dự án chủ yếu tập trung vào mảng hạ tầng về thiết bị thông tin tín hiệu, hệ thống điện đối với dự án đường sắt cao tốc.

Tập đoàn THACO

Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Hoàng Tuệ cho biết: THACO sẵn sàng đầu tư theo hình thức kinh doanh, tự bỏ 20% vốn, 80% vay và huy động.

Cam kết tiến độ:

Vingroup – Nhà đầu tư Công ty Vinspeed

Vingroup đề xuất:

Cam kết:

Vingroup cho rằng mô hình này giúp Nhà nước: Không phải bỏ 100% vốn; Thu hồi vốn nhanh hơn (30 năm thay vì 140 năm); Rút ngắn thời gian hoàn thành; Không lo đội vốn; Có ngành công nghiệp đường sắt cao tốc nội địa.

Phó Thủ tướng: Không có gì “dấm dúi”, phải minh bạch tuyệt đối

Kết luận buổi làm việc, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh: Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam là siêu dự án hạ tầng quan trọng nhất trong nhiều thập niên. Việc rà soát, làm việc với doanh nghiệp phải khách quan, công khai, minh bạch. Cuộc họp không nhằm lựa chọn nhà đầu tư, mà để đánh giá ban đầu năng lực và hoàn thiện phương án.

Chính phủ giao: Bộ Xây dựng chủ trì; Phối hợp Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và cơ quan liên quan; Khẩn trương hoàn thiện báo cáo về cơ chế, phương thức đầu tư để trình Chính phủ.

Phó Thủ tướng khẳng định: “Đây sẽ là cơ sở quan trọng để Chính phủ thảo luận và báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định.”

3 phương thức đầu tư đang được xem xét

Theo chủ trương đã được Bộ Chính trị và Quốc hội thông qua, dự án có thể triển khai theo ba mô hình: Đầu tư công;Đối tác công – tư (PPP); Đầu tư tư nhân.

Mục tiêu là lựa chọn phương thức hiệu quả nhất, ít rủi ro nhất, có lợi nhất cho quốc gia.