Phó Thủ tướng chỉ đạo nóng về vấn đề “sống còn” ảnh hưởng đến cao tốc, hạ tầng giao thông và cả khu đô thị tại ĐBSCL

Giai đoạn 2021-2025, ĐBSCL và Đông Nam bộ cần khoảng 70 triệu m3 cát để làm nền đường cho các dự án giao thông, hiện còn thiếu 26 triệu m3 chưa xác định được nguồn, ảnh hưởng đến tiến độ thi công của các dự án. Phó Thủ tướng vừa có chỉ đạo khẩn về hướng xử lý đối với tình trạng trên.

Còn thiếu hàng chục triệu mét khối cát đắp nền

Ngày 11/5, tại tỉnh Vĩnh Long, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà dẫn đầu đoàn công tác của Chính phủ đã có buổi làm việc với các tỉnh, thành để nghe báo cáo về nhu cầu, tình hình cung ứng cát đắp nền cho các dự án giao thông trọng điểm khu vực phía Nam.

Phó Thủ tướng nêu rõ, việc bảo đảm vật liệu san lấp là điều kiện quyết định đến tiến độ của các dự án giao thông trọng điểm quốc gia, kết nối liên vùng, đang được triển khai trên cả nước.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc làm việc về giải quyết vật liệu san lấp cho các dự án giao thông trọng điểm phía nam. Ảnh VGP

Báo cáo tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thắng cho biết, trong giai đoạn 2021-2025, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và Đông Nam Bộ triển khai thi công 16 dự án giao thông trọng điểm. Các dự án này được hưởng cơ chế chính sách đặc thù trong khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường.

Tổng nhu cầu đắp nền đường các dự án trên khoảng 70 triệu m3. Trong đó, đất đắp khoảng 7 triệu m3, cát đắp khoảng 63 triệu m3. Đối với đất đắp, nguồn cung chủ yếu tại các tỉnh Đồng Nai và Bà Rịa - Vũng Tàu. Đến nay đã xác định được nguồn cung cho 2 triệu m3, cấp bản xác nhận 2 triệu m3 đủ điều kiện khai thác.

Đối với cát, nguồn cung chủ yếu tại các tỉnh có sông Tiền và sông Hậu đi qua. Trữ lượng lớn tại các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Tiền Giang.

Đến nay, đã xác định được nguồn cung 37/63 triệu m3, còn thiếu 26 triệu m3. Cấp bản xác nhận 29,5/37 triệu m3, đủ điều kiện khai thác 18,3 triệu m3.

Dùng cát biển làm vật liệu san lấp, dự kiến khai thác trong tháng 5/2024

Đối với cát biển, Bộ trưởng Bộ GTVT cho hay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã hoàn thành dự án đánh giá tài nguyên khoáng sản, phục vụ khai thác cát biển, đáp ứng nhu cầu san lấp các dự án đường cao tốc và hạ tầng giao thông, đô thị vùng ĐBSCL.

Hiện kết quả đã được bàn giao cho tỉnh Sóc Trăng với trữ lượng khoảng 145 triệu m3. Việc khai thác số cát này để cung ứng cho các dự án là khả thi.

Đoạn thi công thử nghiệm đắp nền đường bằng cát biển

Bộ GTVT đã chỉ đạo chủ đầu tư, nhà thầu hoàn tất thủ tục khảo sát, lập hồ sơ đăng ký khu, khối lượng khai thác. Cam kết bảo vệ môi trường, phương án khai thác, trình UBND tỉnh Sóc Trăng.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã có văn bản về giao diện tích, khu vực khai thác cát biển cho dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông.

UBND tỉnh Sóc Trăng cho biết đã có văn bản chấp thuận lập hồ sơ, thủ tục đăng ký, khai thác cát biển theo cơ chế đặc thù 2 khu vực mỏ và có văn bản đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét giao khu vực biển cho nhà thầu khai thác theo thẩm quyền. Dự kiến cát biển sẽ được khai thác trong tháng 5 này.

Bộ GTVT cũng đề nghị các tỉnh có nguồn vật liệu cát đắp phối hợp chặt chẽ với tổ công tác liên ngành của trung ương tiếp tục rà soát. Thực hiện điều phối nguồn vật liệu, đảm bảo cung ứng để hoàn thành các dự án theo kế hoạch. Ưu tiên cung ứng cho các dự án hoàn thành vào cuối năm 2025.

Tại cuộc họp, lãnh đạo các tỉnh Sóc Trăng, Bến Tre, Tiền Giang, Vĩnh Long… đã báo cáo cụ thể nguồn cát cung cấp cho những dự án giao thông trọng điểm, kết nối liên vùng, bao gồm những mỏ cát đã sẵn sàng khai thác, hoặc đang hoàn thành thủ tục; khó khăn, vướng mắc, tồn tại cần được giải quyết, tháo gỡ.

Phó Thủ tướng gợi mở cho một số địa phương như Bến Tre, Vĩnh Long nghiên cứu phương án nạo vét các bãi bồi, cồn cát đang làm cản trở dòng chảy trên các sông, nằm ở vị trí không ảnh hưởng đến dân cư, công trình hạ tầng để bổ sung nguồn cát san lấp.

Đáng chú ý, lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trao đổi cụ thể với tỉnh Sóc Trăng về trình tự, thủ tục, thẩm quyền cấp phép, quản lý hoạt động khai thác cát biển; đơn giá, định mức kỹ thuật, công nghệ khai thác, đánh giá tác động môi trường…

Phó Thủ tướng đề nghị các chủ đầu tư, nhà thầu đăng ký nhu cầu cát biển sử dụng làm vật liệu san lấp bù đắp cho nguồn cát sông còn thiếu.

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị các địa phương, bộ ngành linh động ưu tiên nguồn cung cấp cát cho các dự án. Nếu cát sông không đủ thì chủ động chuyển sang sử dụng cát biển.

Kết luận cuộc làm việc, Phó Thủ tướng giao Bộ GTVT lên kế hoạch cụ thể về nhu cầu vật liệu san lấp của từng dự án giao thông trọng điểm, kết nối liên vùng ở phía nam theo tiến độ thi công, trữ lượng và công suất khai thác hiện nay của các mỏ cát; nghiên cứu phương án mở rộng thí điểm sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp cho một số dự án giao thông trọng điểm.

Các địa phương khẩn trương chuẩn bị phương án, thủ tục liên quan để có thể thực hiện ngay sau khi Chính phủ ban hành nghị định mới về phân cấp thẩm quyền, điều kiện thực hiện và giám sát đối với hoạt động nạo vét luồng lạch bảo đảm giao thông thuỷ an toàn, đồng thời bổ sung nguồn vật liệu nạo vét này phục vụ san lấp.

Phó Thủ tướng yêu cầu gắn trách nhiệm cụ thể của các cấp, các ngành, từ Trung ương tới địa phương trong triển khai phương án, kế hoạch bảo đảm vật liệu san lấp đã được xác định, “thủ tục ở cấp nào phải chủ động ở cấp đấy”.

“Các địa phương phải cung cấp thông tin đầy đủ, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, bảo vệ quyền lợi cho bà con, các hộ dân bị ảnh hưởng và huy động người dân tham gia giám sát hoạt động khai thác cát sông”, Phó Thủ tướng lưu ý.