Philippines sẽ cầu viện Mỹ nếu bị Trung Quốc tấn công ở Biển Đông

Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr. cho biết nếu Trung Quốc tấn công các tàu hải quân Philippines ở Biển Đông thì Manila sẽ viện dẫn Hiệp ước phòng thủ chung, tức cầu viện Mỹ.

Trong cuộc phỏng vấn với đài ABS-CBN ngày 26.8, ông Locsin nói: “Nếu Trung Quốc tiến hành cuộc tấn công nhằm vào các tàu hải quân Philippines ở Biển Đông… thì tôi sẽ cầu viện Mỹ”.

Ông Locsin đồng thời cho biết Philippines sẽ tiếp tục các cuộc tuần tra trên không ở Biển Đông (cụ thể là gần bãi cạn tranh chấp Scarborough), bất kể Trung Quốc ngang ngược gọi đó "hành động khiêu khích bất hợp pháp".

Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana khẳng định yêu sách chủ quyền "đường lưỡi bò" của Trung Quốc nuốt trọn gần hết Biển Đông là “bịa đặt” và là sản phẩm “trong trí tưởng tượng”.

Mối quan hệ Philippines-Trung Quốc được cải thiện dưới thời Tổng thống Duterte. Ông Duterte từng tuyên bố hủy bỏ Thỏa thuận các lực lượng thăm viếng (VFA) với Mỹ năm 1998. VFA cho phép Mỹ điều các đơn vị quân sự sang Philippines để tham gia tập trận chung hay hỗ trợ chống khủng bố. Tuy nhiên, Manila sau đó đã hoãn quyết định từ bỏ VFA hồi tháng 6.

Trong khi đó, theo Hiệp ước phòng thủ chung ký kết vào năm 1951, Mỹ và Philippines cam kết hỗ trợ lẫn nhau trong trường hợp bị tấn công. Các chuyên gia đánh giá dưới thời tổng thống Barack Obama, Mỹ dường như không giữ vững cam kết trong hiệp ước này đối với vấn đề tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông.

Ngoại trưởng Locsin cho rằng chính quyền của đảng Dân chủ có xu hướng nhún nhường trước Trung Quốc và đó là lý do tại sao Philippines mất bãi cạn Scarborough ở Biển Đông. Vốn là một trong những ngư trường dồi dào nhất trong khu vực, Scarborough nằm cách hòn đảo chính của Philippines là Luzon khoảng 240 km về phía tây. Trung Quốc kiểm soát bãi cạn này kể từ vụ đụng độ căng thẳng với Philippines hồi năm 2012.

“Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Donald Trump (đảng Cộng hòa) luôn kiên quyết đảm bảo cam kết của Mỹ, xoay trục sang châu Á để đảm bảo tự do hàng hải, độc lập và chủ quyền của các quốc gia trong khu vực”, ông Locsin nói.

Bình luận được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng Manila-Bắc Kinh gia tăng liên quan đến bãi cạn tranh chấp Scarborough ở Biển Đông. Bộ Ngoại giao Philippines hôm 21.8 tuyên bố đã gửi công hàm ngoại giao, phản đối việc lực lượng cảnh sát biển Trung Quốc "tịch thu bất hợp pháp" các thiết bị đánh bắt cá thả nổi trên biển, được gọi là payao, gần Scarborough hồi tháng 5.