Phân tích nhanh cổ phiếu VJC

Thị trường dầu mỏ đột ngột gãy đổ, giảm hơn 50% trong năm 2014 kéo theo giá xăng dầu trong nước giảm tương ứng và đây chính là động lực vô cùng quan trọng, thậm chí là yếu tố then chốt thúc đẩy hãng hàng không VietJet (VJC) tỏa sáng, đường hoàng sánh ngang gã khổng lồ kém cỏi Vietnam Airlines.

Nhưng cuộc chiến Nga - Ucraina một lần nữa làm chao đảo thị trường dầu mỏ thế giới, giá dầu tăng vọt gấp đôi và đang ở mức cao trên 100 USD mỗi thùng, mức tương đương 2013 trước kia. Chi phí xăng dầu chiếm hơn ⅓ giá thành sẽ là gánh nặng với VJC trong lúc này. Và liệu VJC có bước vào vết xe đổ của Hùng Bá - thành tại Phong Vân mà bại cũng tại Phong Vân.

Khả năng VJC sẽ không rơi vào trạng thái đổ vỡ nhưng khó khăn là không tránh khỏi. Với sức mạnh thương hiệu, VJC có thể tăng giá vé để giảm bớt một phần áp lực chi phí nhưng không thể đẩy hết phần này sang khách hàng. Nói một cách dễ hiểu, khách hàng và VJC mỗi bên chịu một phần sự tăng giá nhiên liệu.

Chi phí nhiên liệu tăng sẽ làm giảm lợi nhuận của VJC, điều này là tất yếu và đây là nhát dao thứ nhất. Cộng với sự khó khăn của nền kinh tế sau đại dịch, nhu cầu đi lại và du lịch sẽ chững lại đôi chút, càng gây thêm khó khăn cho các hãng hàng không và VJC cũng không ngoại lệ, đây là nhát dao thứ hai.

Nhát dao thứ ba mang tên Bamboo Airways, thời kỳ đỉnh cao thị phần nội địa của VJC lên tới 43% nhưng sau khi Bamboo đánh chiếm gần 20% miếng bánh thì VJC chỉ còn lại 33% thị phần mà thôi. Tạm hiểu, khi xưa cuộc chiến tay đôi dễ thở nhưng ngày nay đã là thế chân vạc ngột ngạt, tiềm năng là vậy nhưng cạnh tranh sẽ ngày càng gay gắt, cơ hội rộng mở nhưng không dễ mở rộng.

Tóm lại, VJC đang lưỡng đầu thọ địch, tứ bề là khó khăn. Giá xăng tăng làm giảm lợi nhuận, đại dịch khiến nhu cầu đi lại bằng đường hàng không chững lại, xuất hiện thêm đối thủ xứng tầm làm chiếc bánh phải chia năm xẻ bảy…

Nhưng có lẽ đó chỉ là khó khăn trong tương lai gần mà thôi, còn về dài hạn thì phía trước vẫn là bầu trời tươi sáng với VJC. Thị trường dầu mỏ khả năng vẫn sẽ ở mức cao trên 100 USD bởi chiến sự giữa Nga và phương Tây phải mấy mùa khoai nữa mới hạ nhiệt. VJC sẽ từng bước tăng giá vé máy bay cho đến khi đẩy toàn bộ sự tăng giá nhiên liệu sang khách hàng.

Nhu cầu đi lại, du lịch sẽ bị chững lại do đại dịch nhưng 1,2 năm tới khi nền kinh tế khởi sắc sẽ nâng tầm chất lượng sống của người dân qua đó đưa mặt bằng giá vé máy bay về mức hợp lý hơn​​​​​​ đối với thu nhập. Sau năm 2023, đi lại bằng đường hàng không nói chung, đi máy bay của VJC nói riêng sẽ là phương tiện chủ chốt đối với người dân và mọi thứ dần trở lại như chưa từng có đại dịch.

Bamboo Airways là một thách thức vô cùng lớn đối với VJC, nhưng (lại nhưng) may mắn cho VJC, nhà chức trách không cho Bamboo tăng thêm đội bay trong vài năm tới, đồng nghĩa sự mở rộng bị cắt đứt. 19% thị phần của Bamboo sẽ giảm về 13% và VJC có thể tiến dần đến con số 40 so với 33% hiện nay.

Túm cái váy lại, khó khăn trong ngắn hạn là rõ ràng và chỉ sau 2 năm nữa mọi thứ mới có thể dần ổn hơn. Nghĩa là đầu tư theo trường phái tăng trưởng thì lúc này VJC chưa thích hợp để bỏ tiền vào.

Mảng kinh doanh chủ lực của VJC là vận tải hành khách và dịch vụ đi kèm chiếm khoảng 40% trong cơ cấu lợi nhuận, phần còn lại đến từ nghiệp vụ SLB (tạm hiểu là bán và thuê lại máy bay). Thông thường các hãng hàng không trên thế giới sẽ không hạch toán SLB trong báo cáo kinh doanh. Nhưng VJC thì lách luật đôi chút nên vẫn đưa SLB vào lợi nhuận sau thuế.

Đứng trên góc độ định giá đầu tư, chúng ta chỉ nên định giá khoản lợi nhuận từ kinh doanh vận tải và dịch vụ đi kèm. Mảng này mang lại 2.500 tỉ lợi nhuận với tiềm năng tăng trưởng bình quân rất cao trên 30% mỗi năm.

Với mức giá 145 thì VJC có định giá PE gần 30 lần, mức tương đối cao so với mặt bằng chung của thị trường hiện nay.

Kết luận đầu tư: giá cổ phiếu VJC lúc này có vẻ hơi đắt, chưa thực sự hấp dẫn, chưa thích hợp để đầu tư.