Phần lớn ngân hàng lớn Phố Wall dự báo Mỹ suy thoái, Fed xoay trục trong năm 2023

Các ngân hàng lớn ở Phố Wall đồng loạt dự báo một cuộc suy thoái kinh tế sẽ sớm ập đên Mỹ.

Các định chế tài chính này được biết đến với tư cách các nhà giao dịch sơ cấp (primary dealers), có thể là các công ty tài chính và ngân hàng đầu tư, chẳng hạn như Barclays, Bank of America, TD Securities và UBS Group. Họ đã chỉ ra một số tín hiệu cảnh báo về nền kinh tế Mỹ: Người Mỹ đang dùng tới khoản tiết kiệm mà họ tích lũy được trong thời gian đại dịch, thị trường bất động sản đang đi xuống, và các ngân hàng đang siết tiêu chuẩn cho vay.

“Chúng tôi dự báo tăng trưởng GDP toàn cầu sẽ sụt giảm trong năm 2023, do suy thoái ở cả Mỹ và khu vực Eurozone”, các chuyên gia kinh tế tại BNP Paribas viết trong báo cáo về triển vọng năm 2023 với tựa đề “Bước vào suy thoái”.

Các chuyên gia kinh tế tại PNB Paribas cho rằng “thủ phạm” chính dẫn tới suy thoái là việc Fed liên tục nâng lãi suất và thắt chặt định lượng trong nhiều tháng qua. Gần đây, lạm phát ở Mỹ đã hạ nhiệt, nhưng vẫn cao hơn nhiều so với mức mục tiêu của Fed.

Trong năm 2022, Fed đã 7 lần nâng lãi suất và nâng phạm vi lãi suất từ 0-0.25% lên 4.25-4.5%, cao nhất trong 15 năm. Hồi tháng 12 vừa qua, giới chức Fed phát tín hiệu sẽ tiếp tục nâng lãi suất, lên khoagnr 5-5,5% trong năm 2023.

Phần lớn các chuyên gia kinh tế tham gia khảo sát của Wall Street Journal (WSJ) dự báo rằng lãi suất cao ohưn sẽ đẩy tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ từ mức 3.7% trong tháng 11 lên mức hơn 5% (vẫn thấp vẫn thấp so với lịch sử). Mức gia tăng của tỷ lệ thất nghiệp đồng nghĩa với hàng triệu người Mỹ sẽ mất việc làm.

Phần lớn chuyên gia kinh tế cũng dự báo kinh tế Mỹ sẽ suy thoái trong năm 2023. Nền kinh tế lớn nhất thế giới đã trụ vững khá tốt qua những đợt tăng lãi suất của năm 2022, với số lượng người nộp đơn trợ cấp thất nghiệp vẫn ở mức thấp.

Dù vậy, các chuyên gia kinh tế nói rằng đà tăng của lãi suất sẽ gây tác động sâu hơn trong năm 2023. Dù còn thấp so với ngưỡng lịch sử, lãi suất ở Mỹ hiện nay đang cao nhất kể từ năm 2008 - thời điểm ngay trước khi xảy ra khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Dĩ nhiên, hầu hết giới kinh tế học và nhà đầu tư ở Phố Wall, cũng như các nhà hoạch định chính sách ở Washington DC, đều dự báo sai về năm 2022 - từ việc Fed khăng khăng lạm phát chỉ là vấn đề tạm thời, cho tới việc các chuyên gia dự báo hàng đầu tin 2022 sẽ là một năm tăng trưởng nhẹ cho cả cổ phiếu và trái phiếu. Việc các chuyên gia dự báo quá sai lệch với thực tế của năm 2022 khiến nhiều người nhìn về năm 2023 với một tâm trạng đầy âu lo.

Dù vậy, các chuyên gia kinh tế và nhà quản lý tài sản đã đề cập tới một số chỉ báo thường được xem là điềm báo trước suy thoái kinh tế: Các ngân hàng siết tiêu chuẩn cho vay, và nhu cầu suy yếu mạnh như trong các cuộc suy thoái kinh tế.

Loạt chỉ số kinh tế mang tính báo trước của tổ chức Conference Board đã giảm liên tiếp 9 tháng, xuống mức thường thấy trước các cuộc suy thoái trong lịch sử. Các chỉ số đo hoạt động kinh doanh nói chung và các thước đo của ngành dịch vụ và sản xuất cũng giảm xuống thấp nhất kể từ cuộc suy thoái kinh tế do Covid-19 gây ra trong năm 2020.

Ngoài ra, trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn từ 3 tháng tới 2 năm đang có mức lợi suất cao hơn so với trái phiếu các kỳ hạn 10, 20 và 30 năm. Hiện tượng này được gọi là đường cong lợi suất đảo ngược, một dấu hiệu cảnh báo trước về suy thoái kinh tế ở Mỹ kể từ Chiến tranh Thế giới thứ hai đến nay.

Lượng tiền tiết kiệm mà người Mỹ tích luỹ thêm trong giai đoạn đỉnh điểm của đại dịch đã giảm từ mức khoảng 2.3 ngàn tỷ USD còn 1.2 ngàn tỷ USD, theo dữ liệu từ Fed. Các nhà phân tích của Deutsche Bank dự báo lượng tiết kiệm gia tăng này sẽ cạn vào tháng 10/2023.

“Nhu cầu tiêu dùng đang chậm lại và chúng tôi cho rằng nhu cầu sẽ giảm mạnh khi lượng tiền tiết kiệm bắt đầu cạn kiệt và người tiêu dùng cảm thấy căng thẳng hơn”, ông Brett Ryan, Chuyên gia kinh tế trưởng tại Mỹ của Deutsche Bank, nhận định.

Theo vị chuyên gia này, không riêng gì người tiêu dùng, các doanh nghiệp cũng có thể phải cắt giảm chi tiêu vốn.

Tuy nhiên, phần lớn các chuyên gia kinh tế dự báo nếu có suy thoái thì cũng chỉ là suy thoái nhẹ. Họ kỳ vọng nền kinh tế và thị trường chứng khoán Mỹ hồi phục vào cuối năm, chủ yếu nhờ việc Fed chuyển sang cắt giảm lãi suất. Họ dự báo trái phiếu sẽ mang lại tỷ suất sinh lời cao trong năm nay và thị trường chứng khoán sẽ khép năm với mức tăng nhẹ.

Phần lớn chuyên gia nhận định Fed sẽ tiếp tục nâng lãi suất trong quý 1/2023, tạm ngừng trong quý 2 và sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất trong quý 3 hoặc quý 4.

Theo các chuyên gia, sự xoay trục của Fed sẽ dẫn tới biến động gia tăng trên thị trường chứng khoán, nhưng nhìn chung cổ phiếu sẽ mang lại mức lợi nhuận vừa phải. Theo dự báo được đưa ra, chỉ số S&P 500 sẽ tăng khoảng 5% trong năm nay. Một số ít dự báo S&P 500 sẽ giảm trong năm nay, bao gồm hai ngân hàng Barclays và Societe Generale.

“Giá cổ phiếu vẫn còn đang được định giá cao. Thật dễ dàng để kêu gọi rút vốn khỏi cổ phiếu để chuyển sang trái phiếu”, Steven Aahams, Giám đốc điều hành cấp cao của Amherst Pierpont, nhận định.

Chỉ 5 trong số 23 định chế tài chính tham gia khảo sát dự báo kinh tế Mỹ tránh được suy thoái trong năm 2023 và 2024, gồm Credit Suisse, Goldman Sachs, HSBC, JPMorgan Chase và Morgan Stanley.

“Một vài chỉ số dẫn dắt đáng tin cậy đang cho thấy dấu hiệu của suy thoái, nhưng theo quan điểm của chúng tôi, những thước đo này không thể đánh giá chuẩn xác nguy cơ suy thoái trong môi trường hiện nay”, Jeremy Schwartz, Chuyên gia kinh tế trưởng về Mỹ của Credit Suisse, viết trong báo cáo về triển vọng kinh tế 2023.

Nhưng thậm chí các nhà kinh tế học lạc quan nhất cũng dự báo kinh tế Mỹ năm nay sẽ tăng trưởng chậm hơn nhiều so với mức tăng đạt được trong 20 năm qua.

Tính trung bình, các chuyên gia dự báo kinh tế Mỹ chỉ tăng 0.5% năm nay. Trong thời gian từ năm 2012 đến 2021, kinh tế Mỹ tăng trưởng bình quân 2.1% mỗi năm.