Phân biệt sốt xuất huyết và phản ứng phụ sau tiêm vắc-xin Covid-19

Đã có bệnh nhân mắc sốt xuất huyết mà không hay biết, lại nhầm lẫn đó là do phản ứng phụ sau tiêm vắc-xin Covid-19.

Theo lời kể của anh H.M.T (37 tuổi, ở Hai Bà Trưng, Hà Nội), ngày 18/6, bệnh nhân được tiêm phòng vắc-xin Covid-19 của Astrazeneca.

Sau tiêm, bệnh nhân xuất hiện sốt, mệt mỏi, đau cơ. Cứ tưởng đó là các phản ứng của cơ thể sau khi tiêm vắc-xin nên bệnh nhân tự theo dõi tại nhà.

Đến ngày thứ 3, bệnh nhân hết sốt, xuất hiện ban đỏ vùng mặt kèm ban đỏ rải rác toàn thân, mệt mỏi…Tại Bệnh viện Bạch Mai, kết quả xét nghiệm công thức máu thấy tiểu cầu hạ, xét nghiệm test Dengue NS1 dương tính.

Theo PGS.TS. Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, lo lắng trước sự lây nhiễm của Covid-19 và những phản ứng sau tiêm vắc-xin, nhiều người có triệu chứng của sốt xuất huyết (sốt, đau mỏi người,..) đã không dám tới bệnh viện để thăm khám và điều trị mà chỉ đi khám sàng lọc Covid-19 hay theo dõi sau tiêm.

Đây là một trong những sai lầm có thể gặp của người dân Hà Nội hiện nay trước nguy cơ “dịch chồng dịch”, khi vừa có dịch Covid-19, và dịch sốt xuất huyết đang có chiều hướng gia tăng.

Từ đầu năm 2021 đến nay, theo bác sĩ Cường, riêng Trung tâm Bệnh nhiệt đới đã tiếp nhận và điều trị hàng trăm trường hợp sốt xuất huyết phải nhập viện, trong đó một số trường hợp nặng trên các cơ địa đặc biệt như phụ nữ có thai, bệnh nhân suy tim, suy thận, bệnh phổi mạn tính.

Theo chuyên gia, sốt xuất huyết và Covid-19 đều là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây ra bởi virus với các biểu hiện ban đầu giống nhau, có thể gây nhầm lẫn như sốt, đau đầu, đau mỏi người.

Tuy nhiên, đây là hai bệnh có yếu tố dịch tễ và đường lây truyền cũng như bệnh cảnh hoàn toàn khác nhau. Covid-19 lây qua đường hô hấp do tiếp xúc giọt bắn, còn sốt xuất huyết lây qua đường máu do muỗi truyền.

Ngoài ra, sốt xuất huyết điển hình có biểu hiện da xung huyết, mặt và củng mạc (lớp ngoài bảo vệ mắt) mắt có màu đỏ, nặng hơn có xuất huyết hoặc dẫn đến sốc do máu bị cô đặc.

Đối với bệnh nhân mắc Covid-19 thì ngoài yếu tố dịch tễ có tiếp xúc với người mắc Covid-19 thì còn có biểu hiện viêm đường hô hấp như ho, khó thở, ngạt mũi,… nặng sẽ có biểu hiện viêm phổi và suy hô hấp.

Các chuyên gia khuyến cáo, triệu chứng của sốt xuất huyết là sốt cao liên tục, kéo dài 5-7 ngày, kèm theo đau đầu, đau người, có thể nổi hạch, phát ban, trên người nổi da xung huyết đỏ, đau bụng vùng gan, buồn nôn.

Nặng hơn có thể xuất huyết chảy máu dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng. Ở nữ giới có thể có hiện tượng rong kinh, rong huyết, nặng hơn có biểu hiện xuất huyết nội tạng như xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não, tổn thương gan, rối loạn đông máu...

Khi có một trong những biểu hiện trên, người dân nên đến các cơ sở y tế để được xét nghiệm chẩn đoán và điều trị, tuyệt đối không được tự ý theo dõi và truyền dịch tại nhà.

Đa số bệnh nhân sốt xuất huyết thường tự khỏi trong vòng 7 ngày, tuy nhiên khoảng 5% bệnh nhân sẽ có biểu hiện nặng như chảy máu hoặc thoát huyết tương gây sốc do giảm thể tích, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ gây tử vong.

Đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 đang lan rộng thì các triệu chứng của sốt xuất huyết cần hết sức lưu ý vì có một số triệu chứng rất dễ nhầm lẫn với Covid-19 như sốt, đau mỏi cơ.

"Do đó người dân cần hết sức chú ý và các nhân viên y tế cần khai thác yếu tố dịch tễ rất cẩn thận và kỹ càng, tránh bỏ sót hoặc nhầm lẫn, gây ra các hậu quả đáng tiếc", bác sĩ Cường khuyến cáo.

Để phòng chống dịch sốt xuất huyết trên quy mô cả nước, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên chỉ đạo sở y tế các tỉnh, thành phố tăng cường giám sát, phát hiện sớm, cách ly, xử lý triệt để ổ dịch, đồng thời lấy mẫu xét nghiệm xác định tác nhân gây bệnh.

Các địa phương cần củng cố các đội chống dịch cơ động, đội cấp cứu lưu động, sẵn sàng hỗ trợ tuyến dưới khống chế ổ dịch. Đặc biệt, phải đẩy mạnh công tác tiêm chủng mở rộng, bảo đảm đạt tỷ lệ trên 95% quy mô xã, phường, thị trấn và tổ chức phát động chiến dịch vệ sinh môi trường, diệt muỗi, lăng quăng… phòng bệnh sốt xuất huyết.

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên yêu cầu các cơ sở y tế tổ chức tốt việc phân tuyến điều trị, bố trí khu điều trị riêng cho bệnh nhân mắc bệnh truyền nhiễm. Thực hiện tốt phòng, tránh lây nhiễm chéo trong các cơ sở điều trị, nhất là phòng, chống lây nhiễm chéo giữa bệnh tay chân miệng với bệnh sởi, viêm phổi và viêm đường hô hấp khác…